Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήΑπόψειςΕρωτικό modus vivendi στην εποχή του Tinder

Ερωτικό modus vivendi στην εποχή του Tinder

|

Η διάδοση των διαδικτυακών συστημάτων επικοινωνίας έχει διεισδύσει στον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς των ανθρώπων και έχει διαμορφώσει μια νέα κουλτούρα, η οποία ορέγεται αδηφάγα τα ανθρώπινα συναισθήματα και τα έχει αντικαταστήσει με likes, emoji, gif, υποστηρικτικά εικονίδια και αυτοκόλλητα παντός είδους.

Κείμενο: Σοφία Μαργαρίτη (*)

Βιώνει άραγε ο μετανεωτερικός άνθρωπος την παθιασμένη μεγάλη αγάπη που σου αλλάζει την ύπαρξη και τη ζωή;

Μπορούν οι εφαρμογές διαδικτυακών γνωριμιών και η επικοινωνιακή δικτύωση, όσο εξελιγμένες και αν είναι, να οδηγήσουν σε μια υγιή, ουσιαστική, ερωτική σχέση χωρίς συνεξάρτηση, ιδιοτέλεια και υποκρισία;

Έχουν περάσει φαίνεται οι εποχές που ο Έρωτας συνοδός και δούλος της Αφροδίτης ήταν πάντα ακατάστατος, ανυπόδητος και άστεγος, κοιμότανστις θύρες και τους δρόμους πέθαινε και ξαναγεννιόταν στις ψυχές των ανθρώπων. Ανάγεται σε μύθο ο πλατωνικός έρωτας, η άδολη συναισθηματική κατάσταση, η αμόλυντη σύναψη ψυχών, η ανιδιοτελής σχέση μεταξύ ανθρώπων που ελκύονται από την προσωπικότητα, την εμφάνιση και την όλη παρουσία του αντικείμενου του πάθους τους.

Αποτελεί ξεπερασμένη ρομαντική γραφικότητα ο ιδεόπλαστος έρωτας, όπου από τη μια πλευρά είχαμε έναν άντρα, γενναίο, που διακρινόταν για το ιπποτικό / ευγενές ιδεώδες, την ανδρεία, την ηθική ακεραιότητά του και είχε όλες τις χάρες «του ουρανού και των αστεριών» και από την άλλη μια γυναίκα, με εσωτερικό-ηθικό αλλά και εξωτερικό κάλλος, εξιδανικευμένη, στολισμένη με όλες τις αρετές «θάμασμα, ομορφιά, γνώση και χάρη». Ο έρωτας, ως επιλογή ελεύθερων ανθρώπων, δεν είχε το παραμικρό ψεγάδι, με ειδικότερο πρόσημο αγνότητάς του, τον ανιδιοτελή χαρακτήρα.

Επρόκειτο για ηθικά άμεμπτο έρωτα, ο οποίος οριοθετούνταν από το πρέπον/decorum, τη σεμνότητα και την ευγένεια. Τα εμπόδια που ορθώνονταν στην πορεία του ήταν πιθανόν το χάσμα των κοινωνικών τάξεων, οι συμβάσεις και οι θεσμοί, η απολυταρχική εξουσία, ο συνειδησιακός ηθικός έλεγχος στην ψυχή, οι προκαταλήψεις και τέλος ως καταλυτικός μέγας αντίπαλος παρουσιαζόταν ο θάνατος.

Ο άντρας, έχοντας επίγνωση των δυσκολιών, με αρρενωπή αντρειοσύνη,διεκδικούσε με σθένος, θέλοντας να κερδίσει με την αξία του την αγαπημένη, αντιμετωπίζονταςτα εμπόδια της ένωσής τους.

Η γυναίκα φαινόταν εύθραυστη, αλλά δεν παρουσιαζόταν λιγότερο μαχητική, ούτε παθητική. Αντιθέτως αποδεικνυόταν πιστή και επαναστατική, απέρριπτε μνηστήρες, αντιτασσόταν στην εξουσία της πατριαρχικής κοινωνίας, αρνούνταν να υποκύψει στους πειρασμούς και τελικά έβγαινε κερδισμένη.

Η επικράτηση της αγάπης οδηγούσε στο ευτυχές τέλος το ερωτευμένο ζευγάρι, μεταφέροντας το μήνυμα ότι η ηθική ακεραιότητα, η ανιδιοτέλεια, η αγνότητα και η ειλικρίνεια του έρωτά τους,αποτελούν προϋποθέσεις για την εξάλειψη των κοινωνικών στερεοτύπων (ακόμη και σε εποχές που η κοινωνική κινητικότητα ήταν ανύπαρκτη), και διαμορφώνουν γόνιμες και ουσιαστικές ανθρώπινες επαφές.

Έτσι από την εποχή του Πάρη και της Ελένης, του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας, του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας και του Δον Κιχώτη και της Δουλτσινέας περάσαμε με το μαγικό ραβδάκι της τεχνολογίας στο Tinder και στο facebook dating.

Τι είναι αυτά; Ρώτησα έντρομη τους μετά-Millenians μαθητές μου και μάλλον φάνηκα κωμικοτραγική.Δεν είχα καταλάβει ότι τα κρυφά ραντεβού αντικαταστάθηκαν από videochatσεsmartσυσκευές τεχνητής νοημοσύνης. Η πρώτη προσέγγιση του ενδιαφερόμενου δεν είναι δια ζώσης σε κάποιο απόμερο παγκάκι της πλατείας, αλλά μια τυχαία επιλογή, ένα «ad»στο Instagram, ή στο facebook.

Το φλερτ δεν είναι προσωπική επαφή, αλλά ένα κλικ, like, «σκούντηγμα» (σε ακραίες περιπτώσεις). Τα «σ’ αγαπώ» δεν είναι ψίθυροι στο αυτί, αλλά γίνονται ανάρτηση μετατρέποντας τα «εν οικω … και εν δήμω», μετατρέποντας την ιδιωτικότητα σε δημοσιότητα. Οι δε παράνομοι έρωτες κρύβονται πίσω από ψεύτικα προφίλ και παραμένουν inbox. Η κρίση στη σχέση εκδηλώνεται με phubbingκαι ο μεγάλος χωρισμός γίνεται με unfollowκαι σε περιπτώσειςέκρηξης ζήλειας και πάθους με οριστική διαγραφή και block.

Τα συμπεράσματα στα οποία οδηγούμαστε είναι απογοητευτικά. Τα διαδικτυακά εικονικά οικοσυστήματα αντί να ενισχύουν την κοινωνικότητα και την προσωπική επαφή, απομονώνουν τους ανθρώπους, αποσυνδέουν το σώμα από την ψυχή και τους καθηλώνουν σε ένα ελεγχόμενο κόσμο ψηφιακών ροών.

Οι ανθρώπινες γνωριμίες και οι σχέσεις με το άλλο ή το ίδιο φύλο, εγκλωβίζονται σε ευφάνταστες εφαρμογές, όπου οι χρήστες κατηγοριοποιούνται, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που έχουν δηλώσει και αναμένουν την επιλογή που θα κάνει το ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης αντ’ αυτών.

Έτσι, οι προσωπικές επαφές καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από την κοινωνική θέση, την οικονομική δύναμη, την εξωτερική εμφάνιση – με χρήση φίλτρωνκαι facetune–και ασφαλώς με κριτήριο τη δημοτικότητα στο Instagramκαι στο facebook. Ο έρωτας δεν είναι πια επιλογή ελεύθερων ανθρώπων, αλλά καταλήγει να είναι παθητική αποδοχή του αποτελέσματος της ψηφιακής διεργασίας ενός αλγόριθμου.

Αναλύοντας ακόμη περισσότερο τη δεδομένη συγκυρία, διαπιστώνουμε ότι οι ερωτικές, αλλά και οι κοινωνικές σχέσεις γενικότερα, χαρακτηρίζονται από την εύκολη προσποίηση, την ανεντιμότητα, την υποκριτική επίδειξη ενός πλασματικού εαυτού με ναρκισσιστικά και εγωκεντρικά συμπτώματα. Η ανθρώπινη επαφή γίνεται υπό συγκεκριμένες συνθήκες, οριοθετείται από τα οπτικά δίκτυα κοινής χρήσης, στηρίζεται στο έντεχνο ψέμα (ή την απόκρυψη της αλήθειας) και η συνεύρεση – αν τελικά προκύψει – αποτελεί εύπεπτο προϊόν ευρείας κατανάλωσης.

Παράλληλα, αυτού του είδους οι διαδικτυακές συνδέσεις προκαλούν αυξημένες και υψηλές προσδοκίες, που μπορεί να οδηγήσουν τους χρήστες στην αποκάλυψη της απάτης στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα τη ματαίωση, τη διάψευση και την απογοήτευση που συνεπάγεται η απόρριψη.

Επιπλέον διαιωνίζονται προκαταλήψεις σχετικά με τα φύλα και τις σεξουαλικές επιλογές, εμφανίζονται ερωτικές συνάψεις που υπόσχονται χλιαρά συναισθήματα, γρήγορες εναλλαγές συντρόφων με ανύπαρκτο ηθικό κόστος, επαφές χωρίς δεσμεύσεις, εξερεύνηση σχέσεων χωρίς ετικέτα με προτεραιότητα τον πειραματισμό καιτην επίδειξη. Δημιουργήσαμε ένα ψηφιακό νηφο/σκλαβοπάζαρο, όπου το διεγερτικό των συμμετεχόντων (ανεξαρτήτως φύλου) είναι η ευκολία μιας σεξουαλικής επαφής, χωρίς το ρίσκο της ανθρώπινης σχέσης.

Επιβάλλεται να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι αναγκαίο – με τη μορφή του κατεπείγοντος – να εξαφανίσουμε τον εικονικό ποσοστοποιημένο εαυτό μας, ότι δεν αγαπάμε με το πάτημα ενός κουμπιού, ότι δεν υπάρχει αυθεντική ομορφιά σε μια φωτογραφία, ότι δεν είναι ευφυές και πηγαίο χιούμορ η επαναλαμβανόμενη ανάρτηση memes, ότι δεν είναι ευτυχία αυτό που επιδεικνύεται με τα check -inή τις δημοσιεύσεις από τις διακοπές, ότι οι εικόνες μπορούν να φιλτραριστούν στο photoshop, όχι όμως και οι ανθρώπινες σχέσεις.

Κάποιες αξίες παραμένουν αναλλοίωτες και διαχρονικές. Η αγάπη ξεκινά με μια συνάντηση, πυροδοτείται με ένα βλέμμα, ένα χαμόγελο, θεριεύει με ένα όνειρο, δοκιμάζεται από μια δύσκολη συγκυρία, από βαθύ πόνο, από την απόγνωση, συντηρείται με το χρόνο που επενδύεις σε έναν άνθρωπο και αν είναι η φλόγα της να σε κάψει το κάνει με έναν τσακωμό, μια συναισθηματική έκρηξη και ένα χωρισμό. Δια ζώσης ,face to face. Η αγάπη δεν είναι σκιώδης εικονική παρουσία σε ένα διαδικτυακό νεκροταφείο συναισθημάτων. Η πλοήγηση σε έναν εικονικό κόσμο δεν μπορεί να ξεπεράσει τα ταξίδια του μυαλού, ούτε η ηλεκτρονική σύνδεση θα υπερκεράσει τη συναισθηματική ώσμωση.

Μήπως τελικά, σε μια παθητική, χειραγωγούμενη, μαζοποιημένη εποχή, βγαλμένη από τον εφιαλτικό κόσμο του Orwell, ο έρωτας συνιστά επαναστατική πράξη;

# Η Σοφία Μαργαρίτη είναι φιλόλογος – συγγραφέας με καταγωγή από τη Νάξο 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος: Ενοικίαση γκαρσονιέρας στον Αγιο Πολύκαρπο

Ενοικίαζεται γκαρσονιέρα στον Αγιο Πολύκαρπο έξω από τη πόλη της Νάξου

Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) να πάρει την εξουσία από τα χέρια του ανθρώπου;

Σύμφωνα με τον ιδρυτή της PauseAI, ισχυρά συστήματα ΑΙ όπως το ChatGPT θα μπορούσαν σύντομα να γίνουν πιο έξυπνα από τους ανθρώπους ή ακόμη και να τους χειραγωγήσουν.

Πότε καταβάλλεται το δώρο Χριστουγέννων και πόσα χρήματα δικαιούνται οι εργαζόμενοι

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το Δώρο Χριστουγέννων και πώς μπορείτε να υπολογίσετε οnline το ποσό που δικαιούστε

Σαντορίνη: Ο Εμποροεπαγγελματικός Σύλλογος Θήρας για την κανονιστική κοινόχρηστων χώρων

Αντιδράσεις για τις αυξήσεις στα τέλη κατάληψης κοινόχρηστων χώρων, της τάξης του 500% για τραπεζοκαθίσματα και κατάληψη κοινόχρηστου χώρου

Νάντια Σαλτερή: “Για άλλη μια φορά η Ν.Δ “ξεχασε” να μας πει την αλήθεια”

Η Ν.Δ για μια ακόμα φορά, κατά την συνήθη πρακτική της επιλέγει να παρουσιάζει μια δική της πραγματικότητα, πανηγυρίζοντας και στήνοντας «φιέστες», για  αυτά που πέτυχε ο Νίκος Ανδρουλάκης

Νικ. Πιτταράς: “Με αγάπη και υπομονή ωριμάζει το τυρί μας γιατί είναι …ζωντανό” (video)

Η παρουσία του Νίκου Πιτταρά στην εκπομπή "Καλημέρα" του ΣΚΑΙ όπου μίλησε για την πορεία της τυροκομικής μονάδας αλλά και την διάκριση των Ναξιώτικων τυριών στον διαγωνισμό World Cheese Awards 2024 (video)

Νάξος: Το “Blue Star Delos” δεν μπόρεσε να παραμείνει στο λιμάνι, έφυγε νωρίτερα για Πάρο

Το Blue Star Delos το απόγευμα του Σαββάτου δεν μπόρεσε να παραμείνει με ασφάλεια στο λιμάνι της Νάξου

Καιρικές Συνθήκες: Στα 121 χιλιόμετρα την ώρα (ριπές) η ένταση ανέμου στην Κάρυστο (πίνακας)

Οι Κυκλάδες χθές Σάββατο βίωσαν μία παράξενη εμπειρία με την ένταση των ανέμων να περνάνε και τα 100 χιλιόμετρα την ώρα.. (πίνακας)

Κυκλάδες: Βλέποντας από ψηλά την Κύθνο

Απολαύστε το απίστευτο τοπίο του πανέμορφου νησιού των Κυκλάδων.

National League 1: Ο Λιανός τιμώρησε τον ΑΠΑΣ και νίκη για τον ΟΦΗ στη Νάξο

Ο ΟΦΗ επέστρεψε στις νίκες επικράτησε στη Νάξο του ΑΠΑΣ Νάξου Terranaxia με 63-60 - Ανησυχία στους Ναξιώτες για τον Οικονομόπουλο - Επόμενη αναμέτρηση εντός έδρας με Εσπερο Καλλιθέας

Νάξος – Μητσοτάκης: Συμμετοχή στη λιτανεία και καφέ για χαλάρωση

Στη Νάξο βρίσκεται από το πρωί ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης

Νάξος: Από την 1η Ιουνίου ξεκινάει η αεροπορική σύνδεση με Ηράκλειο

Η Νάξος μετά την Θεσσαλονίκη αποκτά αεροπορική σύνδεση και με το Ηράκλειο - Δύο φορές από την 1η Ιουνίου και έως τα μέσα Οκτωβρίου

The Voice: Ο Ναξιώτης Κουτελιέρης και η συγκίνηση της Παπαρίζου (video)

Μπορεί ο Μιχάλης Κουτελιέρης να μην πέρασε στον επόμενο γύρο του The Voice όμως η σχέση του με την Κλαύδια έφερε δάκρυα στα μάτια της; Παπαρίζου (video)

Ενδοκυκλαδικά: Το “Αρτεμις” κάθε Τρίτη θα ενώνει τη Σύρο με τη Παροναξία και τη Σαντορίνη

Αλλαγή στο δρομολόγιο του "Αρτεμις"... Δείτε πως θα κινείται κάθε Τρίτη

Blue Star Ferries: Το “Paros” επιστρέφει αύριο (23/11) κι όχι Κυριακή από Αμοργό

Οι αλλαγές που δρομολογούνται σε τρία πλοία της Blue Star Ferries ελέω καιρικών συνθηκών - ποια είναι;

Πάρος: Ο καπετάν – Χρήστος Τζουάνης “έφυγε” από την ζωή

Στα 42 του χρόνου ο cpt Χρήστος Τζουάνης έφυγε από τη ζωή ...

Νάξος: Το “Blue Star Delos” δεν μπόρεσε να παραμείνει στο λιμάνι, έφυγε νωρίτερα για Πάρο

Το Blue Star Delos το απόγευμα του Σαββάτου δεν μπόρεσε να παραμείνει με ασφάλεια στο λιμάνι της Νάξου

Δονούσα: Ανεμογεννήτριες καλύπτουν την Καλοταρίτισσα

φωτορεαλιστικές απεικονίσεις για το πώς θα φαίνεται το συγκεκριμένο έργο στην πλήρη του ανάπτυξη (60 ανεμογεννήτριες) στη Δονούσα

Νάξος: Επίσκεψη εξπρές του Μητσοτάκη με συνοδεία αξιωματούχων σε τρία αεροπλάνα (!!!)

Τρία αεροσκάφη της Olympic Air θα μεταφέρουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους συνοδούς του στη Νάξο – Η ώρα άφιξης και αναχώρησης

MSC: Βάζει στο πρόγραμμα την Σύρο, “βλέπει” τις υποδομές στη Σαντορίνη

MSC: Αντί για τέλη, επενδύσεις σε υποδομές για ανάπτυξη της κρουαζιέρας