Δευτέρα, 2 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΣαντορίνη: Ιδού ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα "Κολούμπο"

Σαντορίνη: Ιδού ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα “Κολούμπο”

|

Η Ελλάδα μπορεί να μην είναι Ισλανδία, με τα 32 ενεργά ηφαίστεια, αλλά στον υποθαλάσσιο χώρο της διαθέτει το πιο ενεργό ηφαίστειο της Μεσογείου που δεν είναι άλλο από το Κολούμπο και είναι απαραίτητη η εφαρμογή ενός πρωτοκόλλου διαχείρισης πιθανών ηφαιστειακών κινδύνων για την αντιμετώπιση της απειλής στις κοντινές κατοικημένες περιοχές.

Αυτό αποτυπώνεται στη νέα δημοσίευση της ομάδας του Ε.Κ.Π.Α. με επικεφαλής την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, Δρ. Παρασκευή Νομικού.

Μέσα από την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο International Conference on Humanitarian Crisis Management (KRISIS 2023), προτείνεται ότι ένας συνδυασμός επιστημονικής έρευνας (συνεχής παρακολούθηση, χάρτες ηφαιστειακών κινδύνων), ενημέρωσης των πολιτών, σχεδιασμού ετοιμότητας με την πολιτεία και στρατηγικών έγκαιρης αντιμετώπισης, είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων και την αποφυγή ατυχημάτων και επιζήμιων συνεπειών.

«Δεν υπάρχει σχετικό πρωτόκολλο διαχείρισης για τους ηφαιστειακούς κινδύνους του Κολούμπου»

«Οι ηφαιστειακές εκρήξεις είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά φυσικά φαινόμενα στη Γη, αλλά ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για τις κοινότητες που αναπτύσσονται γύρω τους, λόγω των σχετικών κινδύνων τους (σεισμοί, τσουνάμι, πυροκλαστικές ροές, τοξικά αέρια). Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος βρίσκεται περίπου 7 χλμ βορειοανατολικά της Σαντορίνης, αποτελεί μέρος του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου και θεωρείται το πιο ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο της Μεσογείου.

Η πιο πρόσφατη έκρηξη του Κολούμπου, το 1650, προκάλεσε ένα τσουνάμι που είχε ως αποτέλεσμα εκτενείς καταστροφές στα κοντινά νησιά καθώς και πολλά θύματα στη Σαντορίνη λόγω των δηλητηριωδών αερίων που απελευθερώθηκαν κατά την έκρηξη. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν πλημμύρες στα γειτονικά νησιά οι οποίες έφτασαν τα 240 μέτρα στη Σίκινο και έως και 2 km² γης στην ανατολική ακτή της Σαντορίνης, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές», αναφέρει στο iefimerida.gr η πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης και Υποψήφια Διδάκτωρ Θαλάσσιας Γεωλογίας και Ηφαιστειακής Επικινδυνότητας στο ΕΚΠΑ, Άννα Κατσίγερα (foto). Και σχολιάζει με νόημα ότι «μέχρι τώρα δεν υπάρχει κάποιο σχετικό πρωτόκολλο διαχείρισης για τους ηφαιστειακούς κινδύνους του Κολούμπου για το ηφαιστειακό συγκρότημα της Σαντορίνης».

Η διαχείριση του ηφαιστειακού κινδύνου είναι μια περίπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει επιστημονική γνώση, αξιολόγηση κινδύνου, ετοιμότητα της κοινότητας και σχεδιασμό αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών σε μία πιθανή μελλοντική έκρηξη από τον Κολούμπο. «Οι γνώσεις μας σχετικά με τους μηχανισμούς του ηφαιστείου και την ιστορία των εκρήξεων είναι ακόμα περιορισμένες. Ο πιθανός κίνδυνος που ενέχει ο Κολούμπος για τις γειτονικές κοινότητες, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στη στρατηγική πολιτικής προστασίας, όπου θα πραγματοποιείται εκτίμηση της επικινδυνότητας και θα αναφέρονται μέτρα ελαχιστοποίησης του κινδύνου», εξηγεί ο κ. Κατσίγερα.

Για πρώτη φορά σχεδιάστηκε ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα του ηφαιστείου

Στη δημοσίευση παρουσιάζεται μια εκτίμηση της επικινδυνότητας η οποία προέκυψε τόσο από τις ιστορικές καταγραφές της έκρηξης του 1650 όσο και από ένα σύνολο οπτικών και γεωφυσικών δεδομένων που έχουν καταγραφεί σε πολλές διεθνείς ωκεανογραφικές αποστολές που πραγματοποιήθηκαν στο Κολούμπο την τελευταία εικοσαετία. Για πρώτη φορά σχεδιάστηκε ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα του ηφαιστείου, αποκαλύπτοντας τη γεωλογική του δομή. Η καλδέρα του Κολούμπου είναι δομημένη από λάβες για τις οποίες οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή ηλικία τους και, σε μεγαλύτερο ποσοστό, από ηφαιστειακή τέφρα που εκτινάχθηκε από την έκρηξη το 1650. Η τέφρα αποτελεί ένα γενικά ασταθές υλικό, το οποίο αποτέθηκε στην καλδέρα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ορισμένων μηνών. Αυτό το καθιστά ασταθές καθώς μία πιθανή ενεργοποίηση του ηφαιστείου θα μπορούσε να προκαλέσει μια κατολίσθηση του υλικού και στη συνέχεια ένα τσουνάμι, ακριβώς όπως έγινε και το 1650, όπου παλαιότερα υλικά κατέρρευσαν μέσα στον κρατήρα και αποτέλεσαν έναυσμα για την καταστροφή στα κοντινά νησιά.

Η εκτίμηση των πιθανών κινδύνων

«Γνωρίζοντας τι συνέβη στο παρελθόν και σε συνδυασμό με τα δεδομένα που συλλέγονται στις ωκεανογραφικές αποστολές, μπορέσαμε να εκτιμήσουμε τους πιθανούς κινδύνους και να δημιουργήσουμε χάρτες ηφαιστειακής επικινδυνότητας στους οποίους αποτυπώνονται οι πιο ευάλωτες περιοχές της Σαντορίνης και μας δίνουν μια πρώτη εικόνα για το πώς μπορούμε να περιορίσουμε τον κίνδυνο», αναφέρει η Υποψήφια Διδάκτωρ Θαλάσσιας Γεωλογίας και Ηφαιστειακής Επικινδυνότητας στο ΕΚΠΑ.

Ένα σημαντικό μέτρο για τη διαχείριση του κινδύνου είναι η συνεχής παρακολούθηση του ηφαιστείου, για τη συλλογή περισσότερων πληροφοριών για την εξέλιξη και τους μηχανισμούς του, καθώς και για την έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών για κάποια αλλαγή στη δραστηριότητά του. «Επί του παρόντος, παρακολουθούμε το Κολούμπο με το υποθαλάσσιο παρατηρητήριο SANTORY που έχει τοποθετηθεί στον κρατήρα του ηφαιστείου και παίρνει συνεχείς μετρήσεις. Το SANTORY (SANTORini’s seafloor volcanic observatorY) είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα με εταίρους από διεθνή ιδρύματα (INGV-Palermo, GEOMAR) και πανεπιστήμια (ΕΚΠΑ, ΕΛΚΕΘΕ, ΕΜΠ, ENS-PSL, UNIWA) που χρηματοδοτείται από το ΕΛΙΔΕΚ (Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας», λέει.

Συνεχής παρακολούθηση της δραστηριότητας του ηφαιστείου

Αυτή η συνεχής παρατήρηση της δραστηριότητας παρέχει στους επιστήμονες ανεκτίμητες πληροφορίες που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις κυβερνητικές υπηρεσίες και τις τοπικές κοινότητες στις προσπάθειές τους να σχεδιάσουν μια στρατηγική διαχείρισης της ηφαιστειακής επικινδυνότητας και να προετοιμαστούν για πιθανές κρίσεις.

Τα μοναδικά δεδομένα που συλλέγονται από τα όργανα του SANTORY έρχονται να συμπληρώσουν την ήδη υπάρχουσα βάση δεδομένων που έχουμε συγκεντρώσει σε πολυάριθμες ωκεανογραφικές αποστολές και μας παρέχουν τις απαραίτητες γνώσεις για τη δραστηριότητα και τη δυναμική του Κολούμπου. «Αυτή η απόκτηση γνώσεων είναι απαραίτητη για την δημιουργία χαρτών επικινδυνότητας, την αξιολόγηση των ηφαιστειακών κινδύνων και την προστασία των ευάλωτων κοινοτήτων κοντά στο Κολούμπο. Εξετάζοντας την ηφαιστειακή δραστηριότητα για εκτεταμένες περιόδους, μπορούμε να εντοπίσουμε επαναλαμβανόμενα μοτίβα και πιθανά ώστε να ελαχιστοποιούμε τις συνέπειές μιας υποθαλάσσιας έκρηξης», καταλήγει η κυρία Κατσίγερα.

Πηγή:iefimerida

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος ως πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης, το μήνυμα του Γιάννη Μαργαρίτη

Ο Έπαρχος Νάξου, Αμοργού και Μικρών Κυκλάδων τονίζει την ανάγκη για ποιοτικό τουρισμό, σεβασμό στο περιβάλλον και ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας στο Συνέδριο Βιώσιμης Ανάπτυξης

Σίφνος: “Με τα Χέρια και την Καρδιά”, δομεί το μέλλον με πέτρα και συμμετοχή (αφίσα)

Συμμετοχικό εργοτάξιο, παραδοσιακή ξερολιθική τέχνη, νεανική μαθητεία και κοινότητα χτίζουν μαζί τα νέα υδροφράγματα του νησιού – μια εμπειρία που ενώνει παρελθόν, παρόν και μέλλον.

Β. Φλεριανός: “Η διατήρηση των Κούρων στο Φλεριό δεν αφορά μόνο την ιστορία, αφορά και το παρόν και το μέλλον του τόπου μας”

Ο Βασίλης Φλεριανός μιλά δημόσια για την αξία της αυθεντικότητας και της ιστορικής συνέχειας, προτείνοντας in situ ανάδειξη αντί της απομάκρυνσης των μνημείων από τον τόπο τους.

Νάξος: Η μουσική στήνει σκηνή στο Χαλκί, η Ευρωπαϊκή Γιορτή επιστρέφει για 12η χρονιά!

Ρυθμοί, χαμόγελα και παλμός στο πιο μελωδικό διήμερο του καλοκαιριού – 21 & 22 Ιουνίου, το Χαλκί γίνεται η καρδιά της μουσικής στη Νάξο.

Θαλάσσια Πάρκα: Η Ελλάδα ετοιμάζεται να χαρτογραφήσει την προστασία της θάλασσας

Λίγες ημέρες πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, η κυβέρνηση αναμένεται να ανακοινώσει δύο μεγάλες ζώνες προστασίας στο Αιγαίο και το Ιόνιο, με στόχο την ουσιαστική διαχείριση και τον έλεγχο των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Νάξος – Μέλανες: Δύο (από τους τρείς) Κούρους αναμένεται να πάρουν το δρόμο για την υπό κατασκευή Νησίδα Μουσείων

Η απόφαση για τη μεταφορά δύο εκ των τριών ημίεργων Κούρων της Νάξου σε μουσειακό χώρο ανοίγει τον δρόμο για την προστασία και ανάδειξη μοναδικών μνημείων του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Κτικάδος Τήνου: Συγκίνηση στην ανάληψη καθηκόντων του νέου Εφημέριου π. Γεωργίου Παλαμάρη

Με βαθιά ανθρώπινη συγκίνηση, η ενορία του Τιμίου Σταυρού αποχαιρέτησε τον π. Γεώργιο Ανδριώτη και υποδέχτηκε τον νέο της εφημέριο, π. Γεώργιο Παλαμάρη, με τιμή, δάκρυα και ελπίδα.

Πανελλαδικές 2025: Συνεχίζονται τη Δευτέρα με μαθήματα προσανατολισμού

Αρχαία, Μαθηματικά και Βιολογία εξετάζονται αύριο στα ΓΕΛ – Με αισιοδοξία ξεκίνησε η φετινή εξεταστική περίοδος, σύμφωνα με τη Σοφία Ζαχαράκη

Σαντορίνη: Έκτακτη διαφημιστική καμπάνια στο Sky TV για την αποκατάσταση της εικόνας του νησιού

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου επενδύει 30.000 ευρώ σε καμπάνια στο Ηνωμένο Βασίλειο, εν μέσω προκλήσεων λόγω των σεισμικών φαινομένων

Σύρος: Μπαράζ δικών για τα αιολικά με επίκεντρο κατοίκους και αιρετούς της Τήνου

Περί τους 130 πολίτες, ανάμεσά τους ο δήμαρχος κι η έπαρχος, θα καθίσουν στο εδώλιο, αρχής γενομένης από την προσεχή Δευτέρα, επειδή αντιστάθηκαν με ειρηνικές διαμαρτυρίες στην ετσιθελική εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο νησί και αντιμετωπίστηκαν με ξυλοδαρμούς από τα ΜΑΤ και μαζική αγωγή SLAPP

Πάρος: «Κλείνουμε πριν μας κλείσουν», η εστίαση σε απεργία στις 5 Ιουνίου

Σε συμβολικό λουκέτο προχωρούν οι παραλιακές επιχειρήσεις του νησιού – Αντίδραση απέναντι σε τιμωρητικές πολιτικές και κρατική απουσία - Το σχόλιο του Γιάννη Παπαδόπουλου

Νάξος – Μέλανες: Δύο (από τους τρείς) Κούρους αναμένεται να πάρουν το δρόμο για την υπό κατασκευή Νησίδα Μουσείων

Η απόφαση για τη μεταφορά δύο εκ των τριών ημίεργων Κούρων της Νάξου σε μουσειακό χώρο ανοίγει τον δρόμο για την προστασία και ανάδειξη μοναδικών μνημείων του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Νάξος: Έτοιμος ο νέος δρόμος που ενώνει Αγιο Προκόπιο με Κάπαρες (Πλάκα – Αγία Αννα)

Παραδόθηκε στην κυκλοφορία ο νέος οδικός άξονας που συνδέει τον Άγιο Προκόπιο με τις Κάπαρες, μειώνοντας τον χρόνο διαδρομής και αυξάνοντας την οδική ασφάλεια – Ευχαριστίες από τον πρόεδρο της κοινότητας Αγίου Αρσενίου

Νάξος – Σύλλογος Μηχανικών: “Όχι σε οριζόντιους περιορισμούς, Ναι, σε στοχευμένο πλαίσιο για τις θερινές οικοδομικές εργασίες”

Ο Σύλλογος εκφράζει έντονο προβληματισμό για την αιφνιδιαστική πρόθεση του Δήμου να επιβάλει οριζόντιους περιορισμούς, χωρίς επαρκή διαβούλευση – Προτείνει στοχευμένο και ρεαλιστικό πλαίσιο που προστατεύει τόσο τον τουρισμό όσο και τον κατασκευαστικό κλάδο.

Κυκλάδες – Blue Star Ferries: Ξεκινούν τα θερινά δρομολόγια του “Blue Star 1”, πρωινό το “Blue Star Naxos”

Από την Κυριακή 1 Ιουνίου, το "Blue Star 1" αναλαμβάνει τη βραδινή αναχώρηση από Πειραιά, ενώ από Δευτέρα 2 Ιουνίου, το "Blue Star Naxos" ξεκινάει τα καθημερινά πρωινά του δρομολόγια προς Πάρο, Νάξο, Μικρές Κυκλάδες, Αμοργό και Αστυπάλαια.

Νάξος: Αναβολή στη συζήτηση για τις θερινές οικοδομικές εργασίες, παράταση διαβούλευσης έως 10 Ιουνίου

Δεν θα ισχύσει από φέτος η ρύθμιση για περιορισμούς στις κατασκευαστικές δραστηριότητες. Συνάντηση διαβούλευσης με οικοδόμους και νέα προθεσμία για προτάσεις.

Νάξος – Αεροδρόμιο: Πραγματοποιήθηκε νυχτερινή αεροδιακομιδή με τα νέα φορητά φώτα

Ένα 24ωρο μετά την τοποθέτηση του προσωρινού φωτισμού, το νησί απέκτησε ξανά τη δυνατότητα νυχτερινής αερομεταφοράς ασθενών με ελικόπτερα AW-109

Νάξος: «Πώς ένα δημόσιο ακίνητο έγινε ιδιωτική “πλατεία”, η αλήθεια πίσω από την περίφραξη στον Λυώνα»

Σαφές μήνυμα από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την περίφραξη στον Λυώνα: παράνομη αυθαίρετη χρήση του χώρου, περίφραξη για λόγους ασφάλειας και αποκατάσταση της νομιμότητας

“Να βουίξει το Αιγαίο”: Το νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου γεμίζει νησιώτικο ρυθμό το καλοκαίρι μας (video)

Θάλασσα, μελωδία και χορός ενώνονται στο νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου που υπόσχεται να μας ταξιδέψει στα γαλανά νερά του Αιγαίου.

Άγιος Προκόπιος: Ο δρόμος των θαυμάτων (και των κορναρισμάτων)

Όταν η ελληνική φιλοξενία συναντά τον αστικό σουρεαλισμό – το οδικό χάος γίνεται εμπειρία ζωής στην πιο πολυσύχναστη τουριστική γωνιά της Νάξου.