Τρίτη, 17 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΣαντορίνη: Ιδού ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα "Κολούμπο"

Σαντορίνη: Ιδού ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα “Κολούμπο”

|

Η Ελλάδα μπορεί να μην είναι Ισλανδία, με τα 32 ενεργά ηφαίστεια, αλλά στον υποθαλάσσιο χώρο της διαθέτει το πιο ενεργό ηφαίστειο της Μεσογείου που δεν είναι άλλο από το Κολούμπο και είναι απαραίτητη η εφαρμογή ενός πρωτοκόλλου διαχείρισης πιθανών ηφαιστειακών κινδύνων για την αντιμετώπιση της απειλής στις κοντινές κατοικημένες περιοχές.

Αυτό αποτυπώνεται στη νέα δημοσίευση της ομάδας του Ε.Κ.Π.Α. με επικεφαλής την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, Δρ. Παρασκευή Νομικού.

Μέσα από την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο International Conference on Humanitarian Crisis Management (KRISIS 2023), προτείνεται ότι ένας συνδυασμός επιστημονικής έρευνας (συνεχής παρακολούθηση, χάρτες ηφαιστειακών κινδύνων), ενημέρωσης των πολιτών, σχεδιασμού ετοιμότητας με την πολιτεία και στρατηγικών έγκαιρης αντιμετώπισης, είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων και την αποφυγή ατυχημάτων και επιζήμιων συνεπειών.

«Δεν υπάρχει σχετικό πρωτόκολλο διαχείρισης για τους ηφαιστειακούς κινδύνους του Κολούμπου»

«Οι ηφαιστειακές εκρήξεις είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά φυσικά φαινόμενα στη Γη, αλλά ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για τις κοινότητες που αναπτύσσονται γύρω τους, λόγω των σχετικών κινδύνων τους (σεισμοί, τσουνάμι, πυροκλαστικές ροές, τοξικά αέρια). Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος βρίσκεται περίπου 7 χλμ βορειοανατολικά της Σαντορίνης, αποτελεί μέρος του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου και θεωρείται το πιο ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο της Μεσογείου.

Η πιο πρόσφατη έκρηξη του Κολούμπου, το 1650, προκάλεσε ένα τσουνάμι που είχε ως αποτέλεσμα εκτενείς καταστροφές στα κοντινά νησιά καθώς και πολλά θύματα στη Σαντορίνη λόγω των δηλητηριωδών αερίων που απελευθερώθηκαν κατά την έκρηξη. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν πλημμύρες στα γειτονικά νησιά οι οποίες έφτασαν τα 240 μέτρα στη Σίκινο και έως και 2 km² γης στην ανατολική ακτή της Σαντορίνης, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές», αναφέρει στο iefimerida.gr η πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης και Υποψήφια Διδάκτωρ Θαλάσσιας Γεωλογίας και Ηφαιστειακής Επικινδυνότητας στο ΕΚΠΑ, Άννα Κατσίγερα (foto). Και σχολιάζει με νόημα ότι «μέχρι τώρα δεν υπάρχει κάποιο σχετικό πρωτόκολλο διαχείρισης για τους ηφαιστειακούς κινδύνους του Κολούμπου για το ηφαιστειακό συγκρότημα της Σαντορίνης».

Η διαχείριση του ηφαιστειακού κινδύνου είναι μια περίπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει επιστημονική γνώση, αξιολόγηση κινδύνου, ετοιμότητα της κοινότητας και σχεδιασμό αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών σε μία πιθανή μελλοντική έκρηξη από τον Κολούμπο. «Οι γνώσεις μας σχετικά με τους μηχανισμούς του ηφαιστείου και την ιστορία των εκρήξεων είναι ακόμα περιορισμένες. Ο πιθανός κίνδυνος που ενέχει ο Κολούμπος για τις γειτονικές κοινότητες, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στη στρατηγική πολιτικής προστασίας, όπου θα πραγματοποιείται εκτίμηση της επικινδυνότητας και θα αναφέρονται μέτρα ελαχιστοποίησης του κινδύνου», εξηγεί ο κ. Κατσίγερα.

Για πρώτη φορά σχεδιάστηκε ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα του ηφαιστείου

Στη δημοσίευση παρουσιάζεται μια εκτίμηση της επικινδυνότητας η οποία προέκυψε τόσο από τις ιστορικές καταγραφές της έκρηξης του 1650 όσο και από ένα σύνολο οπτικών και γεωφυσικών δεδομένων που έχουν καταγραφεί σε πολλές διεθνείς ωκεανογραφικές αποστολές που πραγματοποιήθηκαν στο Κολούμπο την τελευταία εικοσαετία. Για πρώτη φορά σχεδιάστηκε ο γεωλογικός χάρτης του κρατήρα του ηφαιστείου, αποκαλύπτοντας τη γεωλογική του δομή. Η καλδέρα του Κολούμπου είναι δομημένη από λάβες για τις οποίες οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή ηλικία τους και, σε μεγαλύτερο ποσοστό, από ηφαιστειακή τέφρα που εκτινάχθηκε από την έκρηξη το 1650. Η τέφρα αποτελεί ένα γενικά ασταθές υλικό, το οποίο αποτέθηκε στην καλδέρα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ορισμένων μηνών. Αυτό το καθιστά ασταθές καθώς μία πιθανή ενεργοποίηση του ηφαιστείου θα μπορούσε να προκαλέσει μια κατολίσθηση του υλικού και στη συνέχεια ένα τσουνάμι, ακριβώς όπως έγινε και το 1650, όπου παλαιότερα υλικά κατέρρευσαν μέσα στον κρατήρα και αποτέλεσαν έναυσμα για την καταστροφή στα κοντινά νησιά.

Η εκτίμηση των πιθανών κινδύνων

«Γνωρίζοντας τι συνέβη στο παρελθόν και σε συνδυασμό με τα δεδομένα που συλλέγονται στις ωκεανογραφικές αποστολές, μπορέσαμε να εκτιμήσουμε τους πιθανούς κινδύνους και να δημιουργήσουμε χάρτες ηφαιστειακής επικινδυνότητας στους οποίους αποτυπώνονται οι πιο ευάλωτες περιοχές της Σαντορίνης και μας δίνουν μια πρώτη εικόνα για το πώς μπορούμε να περιορίσουμε τον κίνδυνο», αναφέρει η Υποψήφια Διδάκτωρ Θαλάσσιας Γεωλογίας και Ηφαιστειακής Επικινδυνότητας στο ΕΚΠΑ.

Ένα σημαντικό μέτρο για τη διαχείριση του κινδύνου είναι η συνεχής παρακολούθηση του ηφαιστείου, για τη συλλογή περισσότερων πληροφοριών για την εξέλιξη και τους μηχανισμούς του, καθώς και για την έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών για κάποια αλλαγή στη δραστηριότητά του. «Επί του παρόντος, παρακολουθούμε το Κολούμπο με το υποθαλάσσιο παρατηρητήριο SANTORY που έχει τοποθετηθεί στον κρατήρα του ηφαιστείου και παίρνει συνεχείς μετρήσεις. Το SANTORY (SANTORini’s seafloor volcanic observatorY) είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα με εταίρους από διεθνή ιδρύματα (INGV-Palermo, GEOMAR) και πανεπιστήμια (ΕΚΠΑ, ΕΛΚΕΘΕ, ΕΜΠ, ENS-PSL, UNIWA) που χρηματοδοτείται από το ΕΛΙΔΕΚ (Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας», λέει.

Συνεχής παρακολούθηση της δραστηριότητας του ηφαιστείου

Αυτή η συνεχής παρατήρηση της δραστηριότητας παρέχει στους επιστήμονες ανεκτίμητες πληροφορίες που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις κυβερνητικές υπηρεσίες και τις τοπικές κοινότητες στις προσπάθειές τους να σχεδιάσουν μια στρατηγική διαχείρισης της ηφαιστειακής επικινδυνότητας και να προετοιμαστούν για πιθανές κρίσεις.

Τα μοναδικά δεδομένα που συλλέγονται από τα όργανα του SANTORY έρχονται να συμπληρώσουν την ήδη υπάρχουσα βάση δεδομένων που έχουμε συγκεντρώσει σε πολυάριθμες ωκεανογραφικές αποστολές και μας παρέχουν τις απαραίτητες γνώσεις για τη δραστηριότητα και τη δυναμική του Κολούμπου. «Αυτή η απόκτηση γνώσεων είναι απαραίτητη για την δημιουργία χαρτών επικινδυνότητας, την αξιολόγηση των ηφαιστειακών κινδύνων και την προστασία των ευάλωτων κοινοτήτων κοντά στο Κολούμπο. Εξετάζοντας την ηφαιστειακή δραστηριότητα για εκτεταμένες περιόδους, μπορούμε να εντοπίσουμε επαναλαμβανόμενα μοτίβα και πιθανά ώστε να ελαχιστοποιούμε τις συνέπειές μιας υποθαλάσσιας έκρηξης», καταλήγει η κυρία Κατσίγερα.

Πηγή:iefimerida

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κυκλάδες: Πέντε νέες ξενοδοχειακές επενδύσεις πήραν άδεια κατασκευής

Πέντε νέες ξενοδοχειακές επενδύσεις στις Κυκλάδες – Πού θα «χτιστεί» το μέλλον του τουρισμού

Ελληνικά νησιά σε κρίσιμο σταυροδρόμι: τουρισμός ή βιώσιμη ζωή;

Η παρακμή γεωργίας και αλιείας, η απώλεια δασών και η ανεξέλεγκτη οικοδόμηση απειλούν το μέλλον των νησιών. Επιστήμονες και φορείς ζητούν άμεσα μέτρα για την ισορροπία ανάπτυξης και περιβάλλοντος.

Πάρος – Σινέ Έναστρον: Όταν το σινεμά ανθίζει κάτω από τα αστέρια

Ένα θερινό καταφύγιο πολιτισμού, μέσα στη φύση του Πάρκου Πάρου, χαρίζει ξανά μοναδικές νύχτες κινηματογραφικής μαγείας — από 17 Ιουνίου μέχρι 16 Σεπτεμβρίου, κάθε Τρίτη και Πέμπτη.

Αντώνης Παπακωνσταντής: Βαθιά θλίψη στην Ένωση Κυκλαδικού Τύπου για την απώλεια ενός αφοσιωμένου λειτουργού

Ο παλαίμαχος εκδότης, πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Κορωνιδιατών και μέλος της Ε.ΚΥ.Τ., αφήνει πίσω του σημαντική παρακαταθήκη στην πολιτιστική ζωή της Νάξου και των Κυκλάδων

«Χρυσή» διάρρηξη στην Αμοργό, άρπαξαν 200.000 ευρώ από χρηματοκιβώτιο

Δύο συλλήψεις από την Αστυνομία – Οι δράστες «χτύπησαν» νύχτα με σχέδιο, οξυγόνο και ψυχραιμία

Ναξιακά Γράμματα: 15 χρόνια πνευματικής συνέχειας, Κυκλοφόρησε το 54ο τεύχος

Μελετήματα για την αγροτική κληρονομιά, την απεραθίτικη παράδοση και τη μικρασιατική μνήμη – Αφιέρωμα στη γυναικεία ποίηση της Απειράνθου

Νίκος Ρογκαβόπουλος: “έκλεψε την παράσταση” στην τελετή λήξης της ΑΕ Σαντορίνης

Ο διεθνής άσος της Μπασκόνια και μεταγραφικός στόχος του Παναθηναϊκού βρέθηκε στο κλειστό του ΔΑΠΠΟΣ, αποθεώθηκε από μικρούς και μεγάλους και έδειξε την αγάπη του για τη Σαντορίνη

Δονούσα: Ένας καλοκαιρινός προορισμός με ψυχή, τι πρέπει να γνωρίζετε πριν το ταξίδι σας

Η Κοινότητα Δονούσας ενημερώνει με σεβασμό και αγάπη τους επισκέπτες για βασικές οδηγίες που διαφυλάσσουν την ταυτότητα, το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής στο νησί.

Η Νάξος ζωντανεύει την ιστορία της με την εφαρμογή NAXOS AR!

Καινοτόμες πινακίδες με QR code στον Ναό του Απόλλωνα προσκαλούν κατοίκους και επισκέπτες σε μια εικονική αναβίωση του μνημείου – Μια πρωτοβουλία του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.

Κίμωλος: Η αθόρυβη ομορφιά του Αιγαίου, είναι ένας μυστικός Παράδεισος (video)

Από την Ψάθη στο Χωριό, ένα αυθεντικό ταξίδι στη γαλήνη, την αρχιτεκτονική και την αύρα του Αιγαίου

Κόρωνος (Λυώνας) – Αντώνης Παπακωνσταντής: Έφυγε ξαφνικά, αλλά θα μείνει για πάντα δίπλα μας

Μια συγκινητική αποχαιρετιστήρια ανάρτηση του Γιώργου Κουφόπουλου για τον αγαπημένο φίλο, συνοδοιπόρο και πρώην πρόεδρο του συλλόγου

Ν. Πιτταράς: “Το ότι χτίζουν όπου να ’ναι, το ότι βάζουν τσάπες μέσα στη θάλασσα και βγάζουν τα βράχια, είναι κατάντια για τη Νάξο”

Οι αγρότες της Νάξου πιέζονται από τον υπερτουρισμό, που απορροφάει ολοένα και περισσότερους υδάτινους πόρους και επεκτείνεται με τη δόμηση. Μπορεί να βρεθεί ισορροπία; Η «Κ» μίλησε με όλες τις πλευρές της τοπικής κοινωνίας

Δέκα σχολεία των Κυκλάδων περιμένουν διευθυντή, θέση ευθύνης και καρδιάς (πίνακας)

Ανοιχτή η προκήρυξη για τους εκπαιδευτικούς που θέλουν να στελεχώσουν τις σχολικές μονάδες νησιών όπως η Νάξος, η Σίφνος, η Κύθνος και η Μύκονος ως διευθυντές (πίνακας)

Νάξος – Βαραμέντη Στάθυ: “Ένας χρόνος χωρίς τον Κώστα μας”

Μια συγκινητική ανοιχτή επιστολή (συνάμα κάλεσμα ενόψει του ετήσιου μνημόσυνου) της συζύγου του, Βαραμέντης Στάθυ, για τον άνθρωπο που σημάδεψε με την καλοσύνη, τη γενναιοδωρία και την αγάπη του τις ζωές όλων μας

Αθήνα – Σύνταγμα: Θρήνος για τον Ανδρέα Κυριακόπουλο

Η ανακοίνωση της ProSport για τον ξαφνικό θάνατο του εκλεκτού συνεργάτη – «Το κενό του είναι δυσαναπλήρωτο, καλό ταξίδι φίλε…»

“O Χαρχαλιάς”: Η νέα ταβέρνα στη Μέση Ποταμιά που μαγειρεύει με καρδιά και μνήμες

Στην πράσινη καρδιά της Νάξου, μια αυθεντική ταβέρνα σερβίρει γεύσεις που μυρίζουν πατρίδα, με σεβασμό στην τοπική παράδοση και ζεστή φιλοξενία που σε κάνει να νιώθεις σαν στο σπίτι σου.

Europa Nostra: Διεθνής διάκριση για τον Πύργο “Κάμπονες 1615” στη Νάξο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Ένα ζωντανό σύμβολο πολιτιστικής αναγέννησης και βιώσιμης αποκατάστασης από τις Κυκλάδες ανάμεσα στα κορυφαία παραδείγματα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς για το 2025

Συρματοπλέγματα στον Λυώνα και η επικείμενη (14/06) επίσκεψη Μενδώνη στη Νάξο

Κάτοικοι καταγγέλλουν αυθαίρετη περίφραξη αιγιαλού και προσβολή ιστορικού μνημείου – Σιωπή από τις Αρχές εν αναμονή της επίσκεψης της Υπουργού Πολιτισμού

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Διακοπή ρεύματος μεθαύριο Παρασκευή 13 Ιουνίου, ποιες περιοχές επηρεάζονται

Προγραμματισμένες εργασίες του ΔΕΔΔΗΕ από τις 09:30 έως τις 12:30 – Προειδοποίηση για πρόωρη επαναφορά ρεύματος

Στέλλα Τσουνέλλη – Φουτάκογλου: Η τελευταία κεντήστρα της παράδοσης στη Χώρα της Νάξου

Από τη Μικρά Ασία στη Νάξο, η κυρία Στέλλα υφαίνει με βελόνα και νήμα τις μνήμες, τις ρίζες και την ψυχή ενός τόπου που δεν ξεχνά.