Σάββατο, 26 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΓαστρονομίαΠρωτοχρονιά: Κουκουλομαεργιά Νάξου διά χειρός του chef Ιωάννη Γαβαλά

Πρωτοχρονιά: Κουκουλομαεργιά Νάξου διά χειρός του chef Ιωάννη Γαβαλά

|

Τα κουκουλομαεργιά, είναι το παραδοσιακό φαγητό της Πρωτοχρονιάς στ’ Απεράθου. Πρόκειται για μια σούπα, από φασόλες άσπρες, σιτάρι, καλαμπόκι και μπόλικο λάδι. Δεν έπρεπε την πρώτη μέρα του χρόνου οι άνθρωποι να είναι πεινασμένοι, γιατί θα πεινούσαν όλο τον χρόνο. Έτσι οι Απεραθίτες, φύλαγαν όσπρια και δημητριακά από την αγροτική συγκομιδή τους, ώστε να τους βρει ο νέος χρόνος χορτασμένους.

Παράλληλα όμως, τα κουκουλομαεργιά, έχουν και συμβολική σημασία. Κάνουν ευοίωνο ποδαρικό, ώστε να πάει καλά η χρονιά, όσον αφορά την παραγωγή. Δηλαδή φέρνουν πλούσια σοδειά στο σπίτι που τα μαγειρεύει. Έτσι νέος χρόνος, θα γεμίσει τους απεραθίτικους ματζέδες λάδια, κρασιά, πατάτες, κρεμμύδια, ξερά σύκα, μπιδόκοπα φασόλια, όσπρια, δημητριακά, σταφίδες για τα πάτουδα της Λαμπρής και άλλων ειδών αγροτικά προϊόντα της άγονης και φτωχής απεραθίτικης γης.

Ένα άλλο γεγονός που αφορά στα κουκουλομαεργιά και αξίζει να σημειωθεί, είναι πως οι Απεραθίτες έκαναν ανταλλαγές. Δηλαδή κάποιος που είχε πολύ σιτάρι έδινε λίγο σε κάποιον που δεν είχε, για να πάρει λίγο καλαμπόκι. Επίσης σ’ εκείνους που δεν είχαν καθόλου γιατί ήταν πολύ φτωχοί, οι συγγενείς και οι γείτονες έδιναν από μια φουθιά ο καθένας, ώστε να συγκεντρωθεί η απαραίτητη ποσότητα των συστατικών του γεύματος και τα κρεμούσαν στις πόρτες των σπιτιών τους. Αυτό δείχνει την αλληλεγγύη, τη συνεργασία και την ανθρωπιά που υπήρχε τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και της πείνας στ’ Απεράθου, κάτι που σήμερα λείπει…

Η διαδικασία του μαγειρέματος των κουκουλομαεργιών, είναι αρκετά δύσκολη και κουραστική, καθώς η προετοιμασία γίνεται μέρες πριν. Και το σιτάρι και τα φασόλια αλλά κυρίως το καλαμπόκι, δεν μαγειρεύονται εύκολα κι έτσι μπαίνουν μέρες πριν στο νερό για να μαλακώσουν και βράζονται το καθένα ξεχωριστά πριν μαγειρευτούν όλα μαζί. Κάτι άλλο που δυσκολεύει τη διαδικασία, είναι ότι επειδή είναι πολύ πηχτά και μελωμένα, υπάρχει περίπτωση να “πιάσουν” στον πάτο της κατσαρόλας και να τσικνωθούν.

Κείμενο: Φρατζέσκος Γ. Μαργαρίτης / Φιλόλογος λαογράφος (Ορεινός Αξώτης) 

Κι ο λόγος στον Γιάννη Γαβαλά, τον σεφ από την Ηρακλειά, ο οποίος άφησε τη Μύκονο και το “Bakalo” για την “Αράκλεια” στο σπίτι του. Τι του ζητήσαμε; Να μας μαγειρέψει την κουκουλομαεργιά… Η συνταγή που μας προτείνει (και η οποία βρίσκεται στο βιβλίο ”Ξερολιθιές της γεύσης” του Άξιου & Νάξιου συναδέλφου Δημήτρη Παπαδόπουλου) είναι η ακόλουθει … 

Υλικά για 4 άτομα

2 κούπες καλαμπόκι ξερό

1 κούπα σιτάρι

1 κούπα άσπρα φασόλια

4 κ.σ. ελαιόλαδο

Αλάτι,

πιπέρι

Εκτέλεση

Μουλιάζουμε χωριστά το στάρι και τα φασόλια σε νερό αποβραδίς. Ξεπλένουμε το καλαμπόκι και το βράζουμε σε σιγανή φωτιά για 2 ώρες. Προσθέτουμε το σιτάρι συνεχίζουμε το βράσιμο για 15 λεπτά και μετά προσθέτουμε τα φασόλια που βράζουμε για 30 λεπτά. Μόλις χυλώσουν, σερβίρουμε στα πιάτα και προσθέτουμε από μια κουταλιά ελαιόλαδο και προαιρετικά αλάτι και πιπέρι.

Με την αρωγή του Ορεινού Αξώτη


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

45 βαθμοί στη σκιά: Ο καύσωνας «ψήνει» τη Δυτική Ελλάδα – Ασφυκτική η κατάσταση και στην Αττική (πίνακας)

Από τη Σκάλα Μεσσηνίας έως την Αμφιλοχία, οι θερμοκρασίες σπάνε τα όρια – 24 σταθμοί κατέγραψαν πάνω από 42°C, σύμφωνα με το meteo.gr – Πού λειτουργεί το μελτέμι ως «καταβάτης»

Εθνική μάχη με τις φλόγες: Σπίτια καίγονται, χωριά εκκενώνονται σε 6 περιοχές της Ελλάδας

Αττική, Εύβοια, Μεσσηνία, Κύθηρα, Θεσσαλονίκη και τώρα και η Ήπειρος βρίσκονται στο έλεος της φωτιάς – Εικόνες απόλυτης καταστροφής, αγώνας επιβίωσης από πολίτες και Πυροσβεστική

Η Δονούσα και ο θησαυρός της: Η παραλία Κέδρος στις κορυφαίες παγκοσμίως

Ο Κέδρος της Δονούσας γοητεύει παγκόσμια, κατακτώντας μια θέση ανάμεσα στις ωραιότερες παραλίες του κόσμου σύμφωνα με το Forbes — ένας τόπος φυσικής μαγείας, ιστορίας και απόλυτης ηρεμίας.

Σ.Α.Ε.Κ. Νάξου στο Φιλώτι: Γεφυρώνοντας το σχολείο με την αγορά εργασίας

Ανώτερη Επαγγελματική Κατάρτιση στον τόπο μας με ειδικότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Νάξου – Μια μοναδική ευκαιρία για νέους και νέες

Αμοργός – Γιορτή Ψημένης Ρακής: Μια νύχτα γεμάτη παράδοση, χορό και αρώματα του νησιού!

Το Σάββατο 26 Ιουλίου 2025 στα Κατάπολα η Αμοργός στήνει ένα γλέντι που μυρίζει ψημένη, ακούγεται σαν βιολί και χτυπάει κατευθείαν στην καρδιά του καλοκαιριού.

Η Νάξος έγινε ξανά πανεπιστημιακή πολιτεία, oλοκληρώθηκε το 22ο Θερινό Σχολείο «Μανώλης Μαρμαράς»

Για 22η συνεχή χρονιά, φοιτητές και επιστήμονες συνάντησαν τη γεωγραφία, τον πολιτισμό και τον τουρισμό στο πλαίσιο του Θερινού Σχολείου Νάξου – Φέτος με αφορμή τα 30 χρόνια του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Νίσυρος – Μήλος – Κίμωλος ενωμένες: Κατηγορηματικό “όχι” στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας

Με ομόφωνη απόφαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, οι νησιωτικές κοινωνίες απαιτούν την εξαίρεση από κάθε σχεδιασμό εξόρυξης λιθίου, επικαλούμενες σοβαρούς κινδύνους για περιβάλλον, τουρισμό και δημόσια υγεία.

Διπλή θαλάσσια εμπειρία για παιδιά από το Naxos Water Sports με κολύμβηση & ιστιοπλοΐα!

Από 28 Ιουλίου έως 8 Αυγούστου, μικροί Ναξιώτες και επισκέπτες μαθαίνουν τα μυστικά της θάλασσας μέσα από δημιουργικά καλοκαιρινά προγράμματα.

Lennart Neubauer: Η μάχη στη Fuerteventura, ο τραυματισμός και η υπόσχεση επιστροφής

Ο παγκόσμιος πρωταθλητής από τη Νάξο πάλεψε με πόνο, έγραψε την υψηλότερη βαθμολογία του event και αποχαιρέτησε την Καναρία με ένα μεγάλο “θα επιστρέψω”.

«Ζωολογικός Ήχος»: Παιδιά, τραγούδια και φαντασία στον Πύργο Μπαζαίου με τον Γιώργη Χριστοδούλου

Μια γιορτή για μικρούς και μεγάλους με τα ωραιότερα παιδικά τραγούδια για ζώα στην ελληνική γλώσσα, έρχεται την Τετάρτη 30 Ιουλίου στο Φεστιβάλ Νάξου.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Έκτακτα μέτρα στη Σέριφο λόγω υπερκατανάλωσης νερού – Απαγορεύσεις και πρόστιμα

Ο Δήμος Σερίφου καλεί τους πολίτες να περιορίσουν τη χρήση νερού λόγω αυξημένης κατανάλωσης και περιορισμένων αποθεμάτων – Πρόστιμα έως και 1.000€ για παραβάτες.

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

Νάξος -“Ξόβορα 2025”: Μουσικά σεμινάρια, χορός και παράδοση στην καρδιά της Απειράνθου

Από 26 έως 31 Ιουλίου, η Απείρανθος φιλοξενεί για τέταρτη χρονιά τα Ξόβορα — με δασκάλους τον Γ. Ζευγόλη, Ν. Αγγελόπουλο, Δ. Παππούλη και Στ. Γανωτή — σε ένα πενθήμερο γεμάτο μουσική, χορό, παραμύθι και εξορμήσεις