Την έχουμε θάψει στη δίνη της στυγνής καθημερινότητας. Η Μόρια όμως είναι ένα στίγμα για την Ελλάδα και τον ευρωπαϊκό «πολιτισμό». Πολλοί είναι εκείνοι που (σωστά) δεν ξεχνούν. Το δράμα των προσφύγων έγινε παράσταση στο εξωτερικό με το ίδιο όνομα.
Όπως αναφέρει η Diario De Navarra: «Η Μόρια είναι έργο για να καταγγείλει τις απάνθρωπες συνθήκες που ζουν εκεί οι πρόσφυγες. Με βάση μαρτυρίες από τον προσφυγικό καταυλισμό, παρουσιάστηκε στο θέατρο Gayarre της Παμπλόνα το διήμερο 7 και 8 Νοεμβρίου η Moria.
Είναι μια καθηλωτική θεατρική παράσταση για την καταγγελία των συνθηκών υποδοχής των προσφύγων σε ευρωπαϊκό έδαφος, αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ Teatrodix Phestibal 2023 και Teatro Gayarre. Είναι ένα διαδραστικό έργο στο οποίο το κοινό θα μπορέσει να ζήσει από πρώτο χέρι την εμπειρία του πρόσφυγα στην Ευρώπη».
To ίδιο το θέατρο στην ιστοσελίδα του αναφέρει για την παράσταση:
«Στο έργο, παραγωγής της εταιρείας Unahoramenos productions, πρωταγωνιστούν οι Marta Viera και Andrea Zoghbi και έχει ως κύρια στοιχεία την κοινωνική καταγγελία και τη δημοσιογραφική έρευνα, που προσθέτουν σκηνική καινοτομία. Επιπλέον, το έργο αυτό βραβεύτηκε το 2022 με το βραβείο Max για το καλύτερο Παραγωγικές Εργασίες.
Θα ήταν διαφορετικός ο τρόπος που βλέπουμε την πραγματικότητα αν για μια στιγμή στη ζωή μας ήμασταν μέρος της; Το αποτέλεσμα της συνεργασίας του Gayarre Theatre και του Teatrodix Phestioval 2023, η εταιρεία των Καναρίων Νήσων Unahoramenos Producciones παρουσιάζει τη «Moria» στο Κολοσσαίο της Παμπλόνα, μια καθηλωτική θεατρική πρόταση στην οποία το κοινό θα βυθίσθεί στην ιστορία δύο προσφύγων και των αντίστοιχων οικογενειών τους που δεν είχαν άλλη επιλογή από το να εγκαταλείψουν τις χώρες καταγωγής τους για να φτάσουν στην Ευρώπη.
Η δραματουργία του μοντάζ βασίζεται σε πραγματικές μαρτυρίες που γυρίστηκαν στο στρατόπεδο που δίνει το όνομά της σε αυτή τη σκηνική παραγωγή, που διαδραματίσθηκε μεταξύ 2013 και 2020 στο νησί της Λέσβου στην Ελλάδα.
Η Marta Viera και ο Andrea Zoghbi πρωταγωνιστούν σε αυτή τη σκηνική παράσταση που σκηνοθετεί ο Mario Vega που συνδυάζει κοινωνική καταγγελία, δημοσιογραφική έρευνα και σκηνική καινοτομία.
Η Zohra Amiryar, μία από τις δύο πρωταγωνίστριες, χρειάστηκε να επιβιώσει από τέσσερις βομβαρδισμούς και επιθέσεις στη χώρα της, το Αφγανιστάν, χάνοντας τον αδελφό της σε μία από αυτές και βλέποντας πώς τραυματίστηκαν τα τέσσερα παιδιά της στην τελευταία από αυτές τις επιθέσεις πριν ξεκινήσουν την έξοδο στο αναζήτηση χώρας καταφυγίου.
Ενώ η συμπρωταγωνίστρια, η τριαντάχρονη Ιρακινή Douaa Alhavatem, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη γενέτειρά της, τη Βαγδάτη, μετά την απαγωγή του συζύγου της, φοβούμενος ότι αυτή και τα τρία παιδιά της θα είχαν την ίδια μοίρα. Στο ταξίδι, αυτή και τα παιδιά της παράτησαν τα πάντα για να χαθούν μετά από 11 ώρες στην ανοιχτή θάλασσα χωρίς κανένα σημάδι από κανένα πλοίο διάσωσης.
«Και οι δύο είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους στη Μόρια επειδή ήταν ευρωπαϊκό έδαφος, αλλά αυτό που τους περίμενε ήταν ένα νέο στάδιο οδύνης που δεν είχαν φανταστεί ποτέ, και μαζί τους εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ζούσαν την ίδια ανθρώπινη κόλαση», αναφέρεται στην περιγραφή του έργου.
«Όλοι οι άνθρωποι που ζούσαν στη Μόρια υπέστησαν απάνθρωπες συνθήκες σε αυτή την κόλαση που υποτίθεται ότι ήταν παράδειγμα στη διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων. Εκεί βασίλευε βία, απόγνωση, αιώνια αναμονή και μια συνεχής μυρωδιά σκουπιδιών που ανακατευόταν με τον μαύρο καπνό που έβγαινε από το έδαφος για να απαλύνει το κρύο και τον χρησιμοποιούσαν ως φούρνους ψωμιού για να μην πεθάνουν από την πείνα. Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, η απόρριψη αιτημάτων ασύλου, η απομόνωση από το περιβάλλον και η κατάσταση ακραίας βίας οδηγούν σε ανησυχητική αύξηση των απόπειρων αυτοκτονίας. Αλλά τα χειρότερα ήρθαν το βράδυ, κανείς δεν κοιμήθηκε γιατί φοβήθηκε», καταγγέλλει η εταιρεία που αξίζει το βραβείο Max για την καλύτερη δουλειά παραγωγής το 2022.
Σύμφωνα με την παραγωγό σε δηλώσεις της στην ισπανική εφημερίδα: «Ο καταυλισμός της Μόρια «μαστιζόταν από βία και μια συνεχή μυρωδιά σκουπιδιών. Εξαφανίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 λόγω πυρκαγιάς, αλλά η Unahoramenos Producciones ήθελε να το διαιωνίσει για να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τον φόβο και την απόγνωση που νιώθουν οι πρόσφυγες στην Ευρώπη».
Κείμενο: Γιώργος Μαζιάς (in.gr)
