«Την καθολική και πυρετώδη συμμετοχή της κοινότητας αποδίδει η παροιμιακή φράση “θέρος, τρύγος, πόλεμος”. Η συμμετοχή όλων των κατοίκων του οικισμού αναδείκνυε τον τρύγο σε ευχάριστη εργασία, που συχνά έπαιρνε το χαρακτήρα πανηγυριού… Η μεταφορά των σταφυλιών στο ληνό (πατητήρι, αργαστήρι, καρούτα, πατερό, τραπεζονιά, σκαφόνι κ.ά.) γίνεται με ζώα, με κάρα ή με μηχανικά μέσα, σήμερα πια στα πατητήρια.
Το πατητήρι διαφέρει από περιοχή σε περιοχή ως προς το σχήμα και τη χωρητικότητα. Αλλού είναι κτιστή παραλληλεπίπεδη δεξαμενή με κλίση του δαπέδου προς την πλευρά απ’ όπου εξέρχεται ο μούστος, αλλού είναι ένας μεγάλος ξύλινος ή πλεχτός φορητός κάδος, που τοποθετείται κατά το πάτημα πάνω σε κτιστή δεξαμενή (υπολήνιο, αποδοχάρι, δοχειό κ.ά.), μέσα στην οποία ρέει ο μούστος.
Το πάτημα των σταφυλιών γίνεται από τους “πατητάδες”. Το γλεύκος (μούστος, απόσταμα, βράσμα, λαγάρι, πρόσυρο κ.ά.) μεταφέρεται και αποθηκεύεται συνήθως σε μεγάλα βαρέλια, που έχουν πλυθεί με ειδικά αρωματικά φυτά (σχίνο, μυρτιά, δάφνη κ.ά.) κι έχουν απολυμανθεί με θειάφι ή έχουν ρετσινωθεί. Μέσα εκεί ο μούστος “βράζει”, ζυμώνεται και γίνεται κρασί».
Σεπτέμβριος, ο μήνας που είναι γνωστός με την ονομασία «Τρυγομηνάς» ή «Τρυγητής». Και η Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη Διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών μας έδωσε νωρίτερα μία “εικόνα” μέσα από ένα ιδιαίτερο κείμενο…
Ομως, εμείς πάμε Κωμιακή. Στο ορεινότερο χωριό της Νάξου. Εκεί όπου ο ιδιαίτερα δραστήριος Σύλλογος Γυναικών διοργανώνει γιορτή. Τίτλος; “Θυμούμαι τον τρυγητή… και τον κρασουκουβαλητή”.
Η εκδήλωση θα διεξαχθεί αύριο Κυριακή 1η Οκτωβρίου και ώρα 6.30 το απόγευμα στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Κωμιακής
Σημειώνεται μάλιστα, ότι η εκδήλωση έχει ως σημείο αναφοράς τη παρουσία της Γυναίκας στον τρύγο ενώ θα ακουστούν ποιήματα, αφηγήσεις αλλά και η αλφαβήτα του τρύγου. Και βέβαια θα υπάρχουν κεράσματα με βάση τον μούστο.
Τι αναφέρει η πρόσκληση