Σε μια νέα εποχή, όσον αφορά την διαχείριση των απορριμμάτων, εισέρχονται στο προσεχές διάστημα τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου με την πρωτοβουλία της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και του ΦοΔΣΑ Ν. Αιγαίου να δώσουν τη δυνατότητα σε χιλιάδες νοικοκυριά της Περιφέρειας να διαχωρίζουν το ρεύμα των οικιακών βιοαποβλήτων και να το επεξεργάζονται τοπικά́ σε οικιακούς κομποστοποιητές.
Πρόκειται για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, με σκοπό να επιτευχθεί η εκτροπή του 8,72% των παραγόμενων βιοαποβλήτων των μόνιμων κατοίκων της περιοχής έως το 2030.
Ταυτόχρονα, αποτελεί την πρώτη παρέμβαση που έχει γίνει μέχρι σήμερα στη χώρα, σε αυτό το εύρος και για τόσο μεγάλο αριθμό νοικοκυριών, γεγονός που καθιστά την πρωτοβουλία, μοναδική και πρωτοπόρα για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς το ποσοστό κομποστοποίησης στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλό – μόλις 2% – και υπολείπεται σημαντικά του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
Η υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος έχει μπει στην τελική ευθεία, με την αποστολή στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την τελική έγκριση, του φακέλου του Ηλεκτρονικού Ανοικτού Διαγωνισμού με τίτλο: «Προμήθεια εξοπλισμού διαχείρισης βιοαποβλήτων σε οικίες στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου», προϋπολογισμού: 9.287.600,00 € (χωρίς ΦΠΑ).
Υπενθυμίζεται πως ο διαγωνισμός διενεργήθηκε στις 25/02/2023 από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης με τον ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου Α.Ε. και αποτελεί το πρώτο υποέργο της Πράξης «ΔΡΑΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΕ ΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ» που έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020».
Η πράξη περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων που αφορά στην προμήθεια του εξοπλισμού αλλά και την παρακολούθηση του προγράμματος και την ενημέρωση των πολιτών για τη μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων του.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό του δικτύου, πρόκειται για την προμήθεια 10.275 οικιακών μηχανικών κομποστοποιητών 1,5 έως 2 λίτρων, για τα αντίστοιχα νοικοκυριά σε πολυκατοικίες και 25.550 κάδων οικιακής κομποστοποίησης κήπου χωρητικότητας 300 λίτρων για 34.780 νοικοκυριά σε μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες. Με το εν λόγω δίκτυο οικιακής κομποστοποίησης επιδιώκεται η εκτροπή:
– 4.206 τον/έτος οικιακών βιοαποβλήτων το έτος 2025, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 5,25% των παραγόμενων βιοαποβλήτων των μόνιμων κατοίκων το έτος 2025
– 6.560 τον/έτος βιοαποβλήτων το έτος 2030, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 8,72% των παραγόμενων βιοαποβλήτων των μόνιμων κατοίκων το έτος 2030
Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου και πρόεδρος του ΦοΔΣΑ, Γιώργος Χατζημάρκος, δήλωσε σχετικά:
«Το Νότιο Αιγαίο γυρίζει σελίδα και στα θέματα του περιβάλλοντος. Η οικιακή κομποστοποίηση μπαίνει σύντομα στη ζωή μας.
Σε 45.055 οικίες σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, θα μοιράσουμε οικιακούς κομποστοποιητές για να αρχίσουμε την εκπαίδευση των πολιτών στην νέα αντίληψη διαχείρισης των οργανικών αποβλήτων. Πρόκειται για ένα ακόμα έργο περιβάλλοντος, που έρχεται να προστεθεί στην μακρά λίστα έργων με καθαρό περιβαλλοντικό πρόσημο που τα τελευταία χρόνια έχουμε προχωρήσει στα νησιά μας. Αυτή είναι η δική μας περιβαλλοντική ταυτότητα
Γιατί, το Περιβάλλον για εμάς είναι προτεραιότητα ευθύνης απέναντι στις επόμενες γενιές. Γι αυτό το υπηρετούμε με αφοσίωση, σχέδιο, προϋπολογισμό. Στον ΦοΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου, σχεδιάζουμε την επόμενη μέρα με τρόπο που δεν θα μοιάζει σε τίποτα με το χθες. Στόχος μας να δημιουργήσουμε μια καλύτερη ζωή για τα νησιά μας και τους κατοίκους τους».
Σημειώνεται ότι η κομποστοποίηση αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μεθόδους διαχείρισης του οργανικού μέρους των απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με όλες τις ανταγωνιστικές τεχνολογίες, γεγονός που την καθιστά αναντικατάστατη επιλογή στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων.
Συνιστά μια σύγχρονη και αποτελεσματική πρακτική για τη μείωση των αποβλήτων και μια άριστη επιλογή επεξεργασίας στην πηγή. Επίσης με αυτό τον τρόπο εκτρέπονται σημαντικές ποσότητες οργανικών απορριμμάτων από το ρεύμα των σύμμεικτων αστικών απορριμμάτων, συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων που θέτει η οδηγία 1999/31/ΕΚ περί ταφής των απορριμμάτων.
Ειδικότερα, η οικιακή κομποστοποίηση, αποτελεί έναν αποτελεσματικό τρόπο μείωσης 70-80% των οργανικών της κουζίνας (υπολείμματα τροφών) και του κήπου (κλαδέματα, γκαζόν κτλ.). Η διαδικασία της οικιακής κομποστοποίησης περιλαμβάνει την χρήση ειδικών κάδων – κομποστοποιητών σε κατοικίες, πολυκατοικίες και μπαλκόνια, στους οποίους τοποθετούνται τα οργανικά υλικά της κουζίνας και μετατρέπονται σε πολύ καλής ποιότητας λιπάσμα – κόμποστ, που μπορεί να διατεθεί στο ίδιο το νοικοκυριό στον κήπο ή τις γλάστρες του κ.α. Το κόμποστ παράγεται μέσα από την αποσύνθεση των οργανικών υλικών, έχει πολύ καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε είδους καλλιέργεια.
Αυτή η πρωτοβουλία αναμένεται να συμβάλει στο ριζικό επαναπροσδιορισμό της έννοιας του φυσικού περιβάλλοντος ως κοινωνικού αγαθού συνυφασμένου με την ποιότητα ζωής στα νησιά μας. Η ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών σε σύγχρονες μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων, με ουσιαστικά έργα, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της συγκεκριμένης δράσης.
Σχεδιάζοντας και υλοποιώντας τέτοιες παρεμβάσεις δίνουμε λύσεις σε διαχρονικά περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα οργανικά υλικά και αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον.