Η πιο διάσημη πατάτα της χώρας, η πατάτα Νάξου θα τύχει σύντομα περαιτέρω αξιοποίησης από την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών του νησιού. Απαντώντας χθες σε σχετική ερώτηση του Business Daily, στο περιθώριο εκδήλωσης για τη γραβιέρα Νάξου, ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου, κ. Δημήτρης Καπούνης προανήγγειλε την δημιουργία μονάδας για κατεψυγμένη, προτηγανισμένη πατάτα στο νησί.
Όπως ανέφερε, έχει ήδη αγοραστεί από τον συνεταιρισμό σχετικός μηχανολογικός εξοπλισμός με την εμπορική διάθεση να αναμένεται να ξεκινήσει από τα τέλη της επόμενης χρονιάς. Αξίζει να σημειωθεί ότι την περσινή χρονιά το 50% της παραγωγής της πατάτας Νάξου είχε απορροφηθεί από την Μπάρμπα Στάθης, ενώ φέτος σύμφωνα με πληροφορίες το ποσοστό που κατευθύνθηκε προς την μεγαλύτερη εταιρεία κατεψυγμένων της χώρας έχει μειωθεί στο μισό.
Παράλληλα η ΕΑΣ Νάξου σύμφωνα με τον πρόεδρο της αναμένεται να επεκταθεί και στο τυποποιημένο παρθένο ελαιόλαδο καθώς αυτό το διάστημα προχωράει στην εξαγορά του 51% της εταιρείας που τυποποιεί το ελαιόλαδο «Κυκλάδι» στο νησί. Το υπόλοιπο 49% θα παραμείνει στους παλαιούς μετόχους.
Ο δυναμικός συνεταιρισμός βρίσκεται στην φάση ολοκλήρωσης και δύο τυροκομείων τα οποία αναμένεται να λειτουργήσουν έως το τέλος της φετινής χρονιάς. Το πρώτο αφορά στην γραβιέρα Νάξου και αποτελεί επένδυση ύψους 6,8 εκατ. ευρώ στο Γλινάδο και το δεύτερο θα λειτουργήσει στην ορεινή Νάξο για το τυρί «αρσενικό» και αφορά επένδυση ύψους 0,5 εκατ. ευρώ.
Τι γίνεται με τη μονάδα βιοαερίου
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο συνεταιρισμός στην εξεύρεση πρώτης ύλης έχουν οδηγήσει στην μείωση των εξαγωγών γραβιέρας στο 10% της συνολικής παραγωγής, καθώς προτεραιότητα δίνεται στις μακροχρόνιες συνεργασίες, κυρίως με τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, στην Ελλάδα. Όπως εξηγεί ο κ. Καπούνης οι κτηνοτρόφοι συνεταιριστές που συνεργάζονται σήμερα είναι 598 όταν πρόσφατα ήταν 616, ενώ εκτιμά ότι στο τέλος του χρόνου θα είναι ακόμη λιγότεροι καθώς θα κλείσουν και άλλοι 6 με 8 στάβλοι.
Στα πλαίσια αυτά πέρα από την μονάδα βιοαερίου ο συνεταιρισμός προχωρά από το φθινόπωρο και στη δημιουργία πρότυπου στάβλου με την στήριξη της Τράπεζας Πειραιώς και πιθανόν και από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο στάβλος ο οποίος είναι συνεταιριστικός θα φιλοξενεί σε πρώτη φάση 500 αγελάδες, με την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου να κατέχει το 51% και το υπόλοιπο θα μοιράζονται οι κτηνοτρόφοι που θα συμμετέχουν στο εγχείρημα. Στόχος της κίνησης είναι να παραμείνει στο νησί το ζωικό κεφάλαιο που είναι απαραίτητο για την παραγωγή κυρίως τυροκομικών προϊόντων, καθώς απευθύνεται σε κτηνοτρόφους που αποσύρονται και έως τώρα ή πουλούσαν τα ζώα τους εκτός νησιού ή τα οδηγούσαν στα σφαγεία.
Όπως αναφέρει ο κ. Καπούνης από τον Σεπτέμβριο του 2021 έχουν μειωθεί κατά 2.000 οι αγελάδες από τις οποίες προμηθευόταν γάλα ο συνεταιρισμός. Από 9.000 που ήταν ο πληθυσμός πλέον έχουν πέσει περίπου στις 6.000 καθώς έφυγαν και τα ζώα αναπαραγωγής. Αντίστοιχα από τους 38 τόνους γάλα το 2021 πλέον έχουν πέσει στους 30 χιλ. τόνους. Ο νέος στάβλος αναμένεται να αναστρέψει σε έναν βαθμό την πτώση καθώς θα προσθέτει σε ημερήσια βάση 15 τόνους γάλακτος.
Αύξηση πωλήσεων – μείωση όγκων
Σε οικονομικό επίπεδο το 2022 ο κύκλος εργασιών του συνεταιρισμού διαμορφώθηκε στα 25,5 εκατ. ευρώ αυξημένος κατά 2,1 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021, ενώ η κερδοφορία πιέστηκε λόγω αυξημένου κόστους και βελτιωμένων τιμών προς τους παραγωγούς. Συγκεκριμένα την περασμένη χρονιά αύξησε την τιμή αγοράς ανά κιλό γάλακτος από τα 0,42 ευρώ σε 0,62 ευρώ, ενώ σήμερα οι τιμές που προσφέρει είναι από 0,55 – 0,62 ευρώ.
Στο εξάμηνο οι πωλήσεις είναι αυξημένες κατά 7% με την αύξηση να οφείλεται σε πληθωριστικές αναπροσαρμογές. Ο όγκος πωλήσεων είναι μειωμένος κατά 20% κυρίως λόγω της μη δυνατότητας επιπλέον παραγωγής από την έλλειψη πρώτης ύλης.
Ο τζίρος του συνεταιρισμού αφορά κατά 42% σε τυροκομικά προϊόντα, το 25% προέρχεται από ζωοτροφές και ακολουθούν με μικρότερα ποσοστά η πατάτα και η παροχή υπηρεσιών.