“Ποιες εκλογές, ρε φίλε, εδώ έχουµε σεζόν. Ανάσα δεν παίρνουμε”. Η απάντηση του Κώστα που δουλεύει σε παραλιακή ταβέρνα στην Αγία Αννα στη Νάξο ήταν αφοπλιστική, όταν τον ρώτησα εάν θα ανέβει στην Αθήνα να ψηφίσει. Η ίδια λίγο πολύ εικόνα έρχεται από τους νέους με τους οποίους μιλήσαμε και εργάζονται σε τουριστικούς προορισμούς. Χαρακτηριστικό είναι πως ένας, μεταξύ όσων μιλήσαμε, μάλλον θα επιστρέψει να ψηφίσει κι αυτός επειδή… απολύθηκε.
«Δουλεύουμε 7×7 χωρίς ρεπό και θα το πάμε έτσι μέχρι το τέλος της σεζόν. Το ωρομίσθιο είναι έξι ευρώ και οι ώρες εργασίας φτάνουν τις δέκα. Εχουμε ασφάλιση, βέβαια για εξαήμερο – οκτάωρο και όχι για όλες τις ώρες», λέει στην «Καθημερινή» ο Δημήτρης 27 ετών, που δουλεύει σερβιτόρος σε ταβέρνα στον Μαραθόκαμπο στη Σάμο. «Ευτυχώς οι συνθήκες διαμονής είναι καλές. Τα τέσσερα γκαρσόνια έχουμε ένα δικό μας σπίτι, σε καλή κατάσταση, με μπάνιο, πλυντήριο και κουζινάκι». Τέταρτη χρονιά ο Δημήτρης κάνει σεζόν και φέτος είναι αρκετά ικανοποιημένος με τις συνθήκες, σε σχέση με όσα είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν: «Την πρώτη φορά, που είχα πάει ψαρωμένος στη Μήλο, μας είχαν βάλει σε μια άθλια αποθήκη, που την είχαν χωρίσει με κόντρα πλακέ και είχαν βάλει ένα κρεβάτι και μια ντουλάπα για τον καθέναν. Το 2019, τη χρονιά-μύθο του τουρισμού, μας είχαν χώσει επτά άτομα σε τρία στενά δωμάτια και κοιμόμασταν σε κουκέτες».
Ρωτάμε εάν θα πάει να ψηφίσει. Ο Δημήτρης είχε ψηφίσει στις 21 Μαΐου. «Το σκέφτομαι, αλλά είναι πολύ δύσκολο. Πέρα από το ότι δεν περισσεύει κόσμος για να φύγω, είναι και τα έξοδα. Καλό θα ήταν να είχε βρεθεί ένας τρόπος να ψηφίζαμε από εδώ», μας λέει.
«Χωρίς ρεπό»
Στην απογευματινή ανάπαυλα βρήκαμε τον Κώστα (25 ετών) στη Νάξο, επίσης σερβιτόρο. «Η δουλειά φορτώνει σιγά σιγά. Εχουμε σπαστό ωράριο, με αποτέλεσμα να δουλεύουμε σχεδόν όλη την ημέρα. Ωρομίσθιο έξι ευρώ συν τα φιλοδωρήματα, αλλά δουλειά χωρίς ρεπό κι όποιος αντέξει μέχρι και τον Σεπτέμβρη», μας λέει ο Κώστας. Δεν υπάρχει ένας σερβιτόρος παραπάνω για να κάνει τα ρεπό, έτσι ώστε να δουλέψουν έξι μέρες την εβδομάδα. «Μαζεύεται πολλή κούραση. Το μόνο που κάνουμε είναι να πίνουμε μπίρες μετά τη δουλειά». Και ο Κώστας είχε ψηφίσει στις 21 Μαΐου, θεωρεί πως πρέπει να συμμετέχουμε στα κοινά, αλλά τώρα ούτε που το σκέφτεται.
Διαμαρτυρήθηκε και απολύθηκε
Η Ευρυδίκη (26 ετών) δουλεύει σε μπαράκι στην Πάρο, που ανοίγει το πρωί με πρωινά και καταλήγει το βράδυ με ποτά. «Ξεκινάω το πρωί, κάνω ένα διάλειμμα το μεσημέρι – απόγευμα που σπάει η κίνηση και ξαναπιάνω δουλειά το απόγευμα. Κοιμάμαι από κάτω, τα χρήματα είναι καλούτσικα, κάποια μεσημέρια πάω για μια βουτιά στη θάλασσα, με το ζευγάρι που έχουν το μαγαζί τα πάω καλά. Είναι η τρίτη χρονιά που έρχομαι». Ρωτάμε εάν είναι ασφαλισμένη. «Οχι κανονικά, με δηλώνουν για δύο ημέρες την εβδομάδα. Μάλλον το προτιμάω κι εγώ…», μας λέει διστακτικά, αν και δουλεύει κι αυτή 7Χ7. Εκλογές; «Μπα, εδώ δεν ψήφισα στις 21 Μάη που ήμουν Αθήνα, θα κάνω ταξίδι κι έξοδα για μία ψήφο; Δεν βγαίνει τίποτα, δεν ασχολούμαι», μας απαντάει.
Δυσάρεστες εκπλήξεις περίμεναν τον Βαλεντίνο (22 ετών) όταν κατέβηκε στην Πάρο για να δουλέψει σε ταβέρνα στην Παροικιά. Παρότι είχε κλείσει δουλειά με συμφωνία για στέγαση και είχε συνεννοηθεί με τους ιδιοκτήτες για την ημέρα που θα ξεκινούσε, εκείνοι του είπαν πως το δωμάτιο δεν έχει αδειάσει ακόμη και δεν μπορούν να τον… βολέψουν! «Ευτυχώς που έχω φίλους στο νησί και με φιλοξένησαν, αλλιώς θα την έβγαζα σε παγκάκι με τις βαλίτσες», μας λέει. Ο Βαλεντίνος έπιασε τελικά δουλειά ως βοηθός σερβιτόρου με 1.200 ευρώ, επτά ημέρες δουλειά την εβδομάδα και ελάχιστα χρήματα από τα φιλοδωρήματα, καθώς αυτά πήγαιναν κυρίως στους σερβιτόρους. «Το δωμάτιο που μου έδωσαν ήταν μια τρώγλη, ενώ η συμπεριφορά των ιδιοκτητών ήταν προσβλητική. Δυστυχώς πολλοί εργοδότες θέλουν τους εργαζομένους μόνο για ξεζούμισμα», λέει ο Βαλεντίνος. Μάλιστα όταν πήγε να εκφράσει τα παράπονά του, τον απέλυσαν… «Κάνω κάποια μεροκάματα στους φίλους μου. Αλλά μάλλον θα ανέβω να ψηφίσω».