Καλοκαιρινές διακοπές… ποτέ, και όχι για πάντα, όπως έλεγε το δημοφιλές τραγούδι του Νίκου Καρβέλα, για έναν στους δύο Ελληνες. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει, τουλάχιστον, μεταξύ άλλων, η έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) με αντικείμενο τις νέες καταναλωτικές συνήθειες των νοικοκυριών στην Ελλάδα, συνεπεία των ανατιμήσεων.
Πάντως, ακόμη κι αυτοί που θα πάνε διακοπές δηλώνουν σε σημαντικό ποσοστό (1 στους 3) πως θα ξοδέψουν λιγότερα χρήματα σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Επιπλέον, 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι οι δαπάνες τους φέτος θα είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι, ενώ 4 στους 10 ότι θα είναι μειωμένη άνω του 50%.
Οπως επισημαίνει το ΙΕΛΚΑ, τα στοιχεία αυτά δείχνουν κυρίως την κακή ψυχολογία του αγοραστικού κοινού και δευτερευόντως ρεαλιστικές προβλέψεις.
Από την τελευταία έρευνα του ΙΕΛΚΑ (διεξήχθη το διάστημα 6-10 Μαΐου 2023) προκύπτουν ακόμη οι εξής σημαντικές αλλαγές στις συνήθειες των καταναλωτών, οι οποίες δείχνουν πως μπορεί να έχει ξεκινήσει η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, όμως οι συνέπειες στα νοικοκυριά έχουν μεγαλύτερη διάρκεια.
Τα κυριότερα ευρήματα είναι τα ακόλουθα:
• Το 75% (έναντι 71% τον Ιανουάριο) των ερωτηθέντων δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης, όπως η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.ά.
• Το 49% (έναντι 50% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο.
• Το 54% (έναντι 55% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.
• Το 27% (έναντι 24% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του.
• Το 32% (έναντι 29% τον Ιανουάριο) έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεών του.
• Το 17% (έναντι 11% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημά του.
• Το 49% (έναντι 40% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αλλάξει μάρκα – επωνυμία προϊόντος.
Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις το 9% των ερωτηθέντων δεν έχουν λάβει απολύτως κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων.
Με πάνω από τους μισούς καταναλωτές να δηλώνουν πως έχουν μειώσει συνολικά τις αγορές σε τρόφιμα και σε είδη σούπερ μάρκετ, δεν είναι τυχαίο ότι η τιμή είναι πλέον το βασικό κριτήριο για τις επιλογές που θα κάνουν.
Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό του αγοραστικού κοινού που αγόραζε με βασικό κριτήριο τα χρήματα κινείτο περί το 30%, και σε ίδια επίπεδα με τα ποιοτικά κριτήρια, σήμερα το ποσοστό αυτό ξεπερνάει το 60%. Τον Ιανουάριο του 2023 έφτασε το 69% και τον Μάιο του 2023 το 66%.
