Τετάρτη, 26 Ιουνίου, 2024
ΑρχικήΕλλάδαΜ. Γλέζος και Λ. Σάντας κατεβάζουν (σαν σήμερα 30/05/41) τη ναζιστική σημαία...

Μ. Γλέζος και Λ. Σάντας κατεβάζουν (σαν σήμερα 30/05/41) τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη

|

Στις 30 Μαΐου 1941, ανακοινώνεται από το ραδιόφωνο ότι η Κρήτη έπεσε στα χέρια των Γερμανών, οι οποίοι είχαν καταλάβει την Ελλάδα από τον Απρίλιο. Μεταξύ των ακροατών είναι και δύο φοιτητές, ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας. Αποφασίζουν να υλοποιήσουν ένα σχέδιο που είχαν από καιρό: να κατεβάσουν τη ναζιστική σημαία που κυμάτιζε στην Ακρόπολη. Οι δύο νέοι είχαν μελετήσει τη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια στην Εθνική Βιβλιοθήκη και είχαν ανακαλύψει όλες τις σπηλιές του Ιερού Βράχου.

Το βράδυ της 30ής προς την 31η Μαΐου, «οπλισμένοι» με ένα φαναράκι και ένα μαχαίρι, καταφέρνουν να ξεφύγουν από την προσοχή της φρουράς που βρισκόταν στα Προπύλαια της Ακρόπολης και να κατευθυνθούν έρποντας προς τη σπηλιά-βάραθρο στο Πανδρόσειο. Χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς, σκαρφάλωσαν στον βράχο από τις σκαλωσιές που είχαν τοποθετήσει οι αρχαιολόγοι και με μεγάλη προσπάθεια κατέβασαν από τον ιστό την τεράστια σημαία με την σβάστικα. Έσκισαν ένα κομμάτι από τον αγκυλωτό σταυρό, το οποίο και πήραν μαζί τους, και πέταξαν τη σκισμένη σημαία στο σπήλαιο.

Την επόμενη μέρα, η γερμανική φρουρά συνειδητοποίησε έκπληκτη ότι έλειπε η σημαία από τον Ιερό Βράχο, την οποία αντικατέστησαν μόλις στις 11 το πρωί. Την ίδια ώρα, οι αθηναϊκές εφημερίδες που τελούσαν υπό καθεστώς γερμανικής λογοκρισίας, δημοσίευαν τις καταδικαστικές δηλώσεις των γερμανικών αρχών κατοχής και της κυβέρνησης Τσολάκογλου.

Τι είπαν οι πρωταγωνιστές 

«Η πιο έντονη ανάμνηση της ζωής μου, είναι η μάνα μου. Με ρωτάνε διαρκώς για τη σημαία. Εγώ όμως, ακόμα κι από την ιστορία της σημαίας, θυμάμαι τη μάνα μου. Όταν γυρίζαμε εκείνη την ημέρα στα σπίτια μας, η ώρα ήταν περασμένη, μετά τα μεσάνυχτα. Πάω στο σπίτι και βλέπω τη μάνα μου ένα κουβάρι στα σκαλοπάτια απ’ έξω. Με περίμενε. Την πλησιάζω και της λέω, “Μάνα!”. Σηκώνεται απότομα, με πιάνει από τον λαιμό, με πάει στην κουζίνα για να μην ακούσουν οι άλλοι και ξυπνήσουν και μου λέει, “Πού ήσουν;”. Τότε εγώ ανοίγω το σακάκι και της δείχνω το κομμάτι της σβάστικας που είχαμε κόψει. Με αγκαλιάζει, με φιλάει και μου λέει, “Πήγαινε κοιμήσου”.

glezos-santas.jpg

Την άλλη μέρα το πρωί, ακούω τον εξής διάλογο: Ο πατριός μου τη ρωτάει, “Πού ήταν χθες το βράδυ ο μεγάλος σου γιος;”. Του απαντάει, “Ανέβα στην ταράτσα και κοίταξε στην Ακρόπολη”. Ποτέ μου δεν τη ρώτησα πώς το κατάλαβε. Θα το θεωρούσα προσβολή στη νοημοσύνη της. Αλλά για μένα αυτό ήταν το πιο συγκινητικό συμβάν στην ιστορία μου. Η μάνα μου» είχε πει ο Μανώλης Γλέζος σε παλαιότερη συνέντευξή του και πρόσθετε: «Πώς κατεβάσαμε τη σημαία; Έγινε ένα σκαρφάλωμα, αλλά δεν μπορέσαμε να την κατεβάσουμε αρχικά. Κρεμαστήκαμε μαζί με τον Λάκη, αλλά υπήρχαν τρία συρματόσχοινα που έπρεπε να κόψουμε. Τα λύσαμε. Και τότε την ταρακουνήσαμε και μετά από λίγο, έπεσε πάνω μας. Μας κουκούλωσε. Η ώρα κόντευε μία το πρωί. Κόψαμε από ένα κομμάτι ο καθένας μας και το υπόλοιπο το ρίξαμε στο σπήλαιο της Αγραύλου όπως ήταν ως τότε γνωστό. Σήμερα οι αρχαιολόγοι το χαρακτηρίζουν ως Μυκηναϊκή Κρήνη».

Από την πλευρά του ο Λάκης Σάντας είχε πει: «Φτάσαμε στα σπίτια μας, καθησυχάσαμε τους δικούς μας που μας περίμεναν γεμάτοι αγωνία μη ξέροντας πού είμαστε. Όλη τη νύχτα δεν κοιμήθηκα. Και το πρωί ήρθε ο Μανώλης και ανεβήκαμε στην ταράτσα του σπιτιού μου και κοιτούσαμε την Ακρόπολη. Μέχρι τις 11 π.μ. της 31ης δεν υπήρχε σημαία στην Ακρόπολη, όπως έλεγαν τώρα τελευταία μετά την απελευθέρωση οι Έλληνες φύλακες της Ακροπόλεως. Η γερμανική φρουρά, η οποία απετελείτο από 20 περίπου άνδρες τα είχε χάσει. Πανικός στο γερμανικό στρατηγείο. Οι κούρσες πήγαιναν κι έρχονταν. Τι έγινε η πολεμική τους σημαία; Ποιος τόλμησε να την πειράξει; Κατά τις 11 η ώρα πήγαν και βάλαν μιαν άλλη στη θέση της πιο μικρή».

Πως είχε δει την “είδηση” η Καθημερινή

Μεταξύ αυτών και η επίσης τελούσα υπό γερμανική λογοκρισία «Καθημερινή», η οποία δημοσίευε τις δηλώσεις του πρωθυπουργού: «Παρετήρησα μετά μεγάλης λύπης ότι αι επανειλημμέναι εκκλήσεις μου και λοιπαί συστάσεις προς τον ελληνικόν λαόν όπως χαλιναγωγηθούν αι ανόητοι εκδηλώσεις μερικών ατόμων, παν άλλο ή το ελληνικόν συμφέρον εξυπηρετούντων, δεν έσχον προσδοκώμενον αποτέλεσμα. […] Είναι λυπηρόν ότι ο αντίκτυπος των ανοήτων –άτινα, είμαι βέβαιος, δεν ερμηνεύουν την γνώμην της ολότητος του ελληνικού λαού, ούτε την θέλησιν των γενναίων πολεμιστών, εις την έντιμον τάξιν των οποίων ασφαλώς τα άτομα ταύτα δεν ανήκουν– επιπίπτει επί των ώμων του εχεφρονούντος και νομοταγούς ελληνικού λαού».

Επίσης, η κυβέρνηση Τσολάκογλου προέβη στην απόλυση του αρχηγού της Αστυνομίας Πόλεων και την αποστράτευση του αρχηγού της Χωροφυλακής και «εις την εκ του σώματος συντάξεως των διοικητών των αστυνομικών τμημάτων των περιφερειών Ακροπόλεως και “Αθηναϊκής Λέσχης”, ως και των αξιωματικών της υπηρεσίας ένθα εσημειώθησαν τα τελευταία γεγονότα, ως και των αξιωματικών της υπηρεσίας, αρχιφύλακος και αστυφυλάκων, οι οποίοι εξετέλουν υπηρεσίαν κατά την ώραν των επεισοδίων». Οι άνδρες της γερμανικής φρουράς που υπηρετούσαν εκείνο το βράδυ, εκτελέστηκαν και ξεκίνησε μια διαδικασία σκληρών ανακρίσεων.

Η υπό λογοκρισία «Καθημερινή», δημοσίευε την ανακοίνωση του γερμανικού φρουραρχείου: «Βάσει των κάτωθι γεγονότων και εξακριβώσεων προσδιορίζεται η αστυνομική ώρα εν Αθήναις και Πειραιεί μετ’ αμέσου ισχύος, η 22α: Κατά την νύκτα της 30ης προς την 31ην Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ’ αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και συνεργοί αυτών θα τιμωρηθώσι διά της ποινής του θανάτου».

Οι Γερμανοί, πάντως, δεν κατάφεραν ποτέ να διαλευκάνουν την υπόθεση, καταδίκασαν όμως τους ενόχους ερήμην σε θάνατο. Ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της Κατοχής για την αντιστασιακή τους δράση, χωρίς να αποκαλύπτεται ποτέ ότι εκείνοι ήταν πίσω από την πρώτη πράξη αντίστασης στην κατεχόμενη Ελλάδα. Μόνο την 25η Μαρτίου 1945 θα γινόταν γνωστό ποιοι κατέβασαν τη ναζιστική σημαία, από ένα δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη».

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος – Λιμενικό Ταμείο: Με τη …βούλα πρόεδρος (για 2η φορά) ο Δήμαρχος Δημήτρης Λιανός

Ανακοινώθηκε και επίσημα η αλλαγή του προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Νάξου - Ποια είναι η νέα του σύνθεση

“Αυγή”: Εκλεισε το ημερήσιο φύλλο; Η αντίδραση των εργαζομένων

Με κεντρικό τίτλο «Η Αριστερά χωρίς φωνή» - «Μόνο η χούντα είχε κλείσει την εφημερίδα» - Αντιδράσεις στα social media

Γερμανία: “Πολλοί Ελληνες είναι ενοχλημένοι με τους επισκέπτες και ανησυχούν”

Τι αναφέρουν τα γερμανικά ΜΜΕ (βλ Handelsblatt) σχετικά με τη στάση των Ελλήνων απέναντι στον τουρισμό

Νάξος – Πυροσβεστική: Πρόστιμο 3.500 ευρώ για τη φωτιά στη Μουτσούνα

Νάξος – Φωτιά στη Μουτσούνα: Το πρόστιμο που επιβλήθηκε σε άνδρα υπαίτιο για την πυρκαγιά

Νάξος: Ερχεται ένα ακόμη 5αστερο ξενοδοχείο, που θα γίνει

Αδεια για 5αστερο ξενοδοχείο στη Νάξο ... Που θα γίνει;

EXPLORA 1: Αναμένεται αύριο (26/06) από τα Χανιά στη Νάξο

Ενα από τα νεότερα κρουαζιερόπλοια στο κόσμο αναμένεται αύριο (26/06) στην Νάξο

Ανδρος: Οι βρετανοί (Times) προτείνουν το νησί των Κυκλάδων για διακοπές εκτός …σεζόν

Οι βρετανικοί Times προτείνουν την Άνδρο για διακοπές εκτός σεζόν - Τι αναφέρει ο αρμόδιος εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος Ανδρου

Νάξος – ΔΕΔΔΗΕ: Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος σε περιοχές κοντά στη πόλη

που και πότε θα έχει διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος αύριο Τετάρτη στη πόλη της Νάξου

Σαντορίνη – Δήμος: Ο Ρούσσος παραδίδει την … έδρα στον Συκηνιώτη

Σαντορίνη: Αντικατάσταση Δημοτικού Συμβούλου λόγω έκπτωσης της θέσεως του - Ποιος είναι ο λόγος; τι αναφέρει η δημοτική παράταξη "Τώρα για τη Σαντορίνη και την Θηρασιά"

Νάξος: Η παραίτηση Μαυρογιαννόπουλου και η επόμενη ημέρα στο Λιμενικό Ταμείο

Εν αναμονή του «πλωτού», το εκτελούμενο λιμενικό έργο στο νησί, η παραίτηση Μαυρογιαννόπουλου …και το -κατά Αριστοτέλη- «Κουραστικό να διοικείς»

Ακτοπλοϊκά εισιτήρια: Αυξήσεις φωτιά έως 101%, η ακριβότερη διαδρομή; Ιος – Κουφονήσι (!!!)

Ακτοπλοϊκά εισιτήρια: Αυξήσεις φωτιά έως 101% – Στις ακριβότερες διαδρομές από νησί σε νησί η Ελλάδα (πίνακες)

Νάξος: Η επίσκεψη αστραπή του Τζεφ Μπέζος και το βλέμμα προς το …Αλυκό

Τζεφ Μπέζος: Θέλει να φτιάξει ξενοδοχείο στη "smart" Νάξο - Επενδύσεις από την amazon - Eντυπωσιασμένος από τις ομορφιές του νησιού - Το "μυστικό" ταξίδι στο νησί και τα νέα σχέδια του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου

Ορεινή Νάξος: Μπήκε για πρώτη φορά η κίτρινη γραμμή στη διαγράμμιση του δρόμου

Για πρώτη φορά η κίτρινη γραμμή διαγράμμισης μπήκε στη ζωή των κατοίκων και επισκεπτών της Νάξου

Αμοργός: Η συγγνώμη της συντρόφου του αγνοούμενου Αμερικανού

Αμοργός: Κορυφώνεται η αγωνία για τον Αμερικανό τουρίστα - Η συγγνώμη της συντρόφου του

Τήνος: Σε κλίμα συγκίνησης τίμησε τον τον αείμνηστο Πανορμίτη Ιωάννη Ρήγο

Η Τήνος τίμησε τον τον Αείμνηστο Πανορμίτη Ιωάννη Ρήγο

Αμοργός – Αστυνομία: Δεν σταμάτησαν οι έρευνες για τον 59χρονο Αμερικανό, όχι στα fake news

Ανακοίνωση εξέδωσε το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας σχετικά με τις έρευνες για τον εντοπισμό εξαφανισθέντος ατόμου στην Αμοργό

Κυκλάδες: Σε πέντε νησιά ακόμη “θάβουν” τα σκουπίδια τους

Τα νησιά θάβουν το 90% των απορριμμάτων - Ποια είναι η εικόνα στις Κυκλάδες

Νάξος – Βίβλος: Τελετή λήξης στο Γυμνάσιο και το αποτύπωμα που άφησαν οι μαθητές της Γ’ τάξης (!!!)

Μία ξεχωριστή τελετή λήξης πραγματοποιήθηκε πριν από μερικές ημέρες στο Γυμνάσιο Βίβλου (video)

Νάξος: Ερχεται ένα ακόμη 5αστερο ξενοδοχείο, που θα γίνει

Αδεια για 5αστερο ξενοδοχείο στη Νάξο ... Που θα γίνει;

Blue Star Ferries: Τέλος σχολικής χρονιάς και έκπτωση 50% σε αναπληρωτές εκπαιδευτικούς

Η Blue Star Ferries προχωρεί σε έκπτωση προς τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς - Το χρονοδιάγραμμα της έκπτωσης