Στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος (ΟΦΥΠΕΚΑ) και το λιμενικό σώμα παρέδωσε η περιβαλλοντική οργάνωση WWF το σύστημα επιτήρησης της Γυάρου. Το σύστημα εγκαταστάθηκε το 2015 και αποδείχθηκε στην πράξη πολύ αποτελεσματικό για την αποτροπή της παράνομης αλιείας στη θαλάσσια ζώνη του νησιού, η οποία έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενη περιοχή.
Για την παράδοση του συστήματος επιτήρησης υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στις τρεις πλευρές. Σύμφωνα με χθεσινή ανακοίνωση της WWF, το μνημόνιο προβλέπει τη συμβολή και των τριών πλευρών ώστε να συνεχιστεί η λειτουργία του συστήματος, αλλά και την εκτέλεση κοινών περιπολιών από τον ΟΦΥΠΕΚΑ και το Λιμενικό, προς αποτροπή παράνομων δραστηριοτήτων. Παράλληλα, ο ΟΦΥΠΕΚΑ ανέλαβε την υποχρέωση να εκπονήσει σχέδιο φύλαξης, το οποίο θα περιλαμβάνει στοχευμένους ελέγχους σε σκάφη.
«Η υπογραφή του νέου αυτού μνημονίου συνεργασίας είναι ένα σημαντικό ορόσημο για την ολοκληρωμένη διαχείριση της θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής Γυάρου. Διαμορφώνεται πλέον ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των βασικών εμπλεκόμενων φορέων για την επιτήρηση και φύλαξη μιας μοναδικής περιοχής για τη θαλάσσια ζωή στις Κυκλάδες», δηλώνει ο δρ Σπύρος Κοτομάτας, υπεύθυνος των δράσεων του WWF Ελλάς στη Γυάρο.
«Από μόνο του, ωστόσο, αυτό δεν αρκεί. Για να διασφαλιστεί η ουσιαστική και μακροπρόθεσμη προστασία της περιοχής απαιτείται η άμεση στελέχωση και διασφάλιση των απαραίτητων πόρων για την πλήρη λειτουργία της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικού Αιγαίου – ΟΦΥΠΕΚΑ, καθώς και η εξασφάλιση της επιχειρησιακής ικανότητας του λιμενικού σώματος».
Το σύστημα απομακρυσμένης εποπτείας περιλαμβάνει ραντάρ, υπέρυθρη κάμερα και drone. Εκτιμάται ότι κατά τη λειτουργία του συνέβαλε καθοριστικά στο να αποτραπούν και να μειωθούν σημαντικά τα περιστατικά παράνομης αλιείας. Ενδεικτικά, σύμφωνα πάντα με τη WWF, το 2015-2022 τα παράνομα περιστατικά που αφορούν την επαγγελματική αλιεία μειώθηκαν κατά 85%, ενώ αυτά που αφορούν την ερασιτεχνική κατά 56%.
«Τα αποτελέσματα αυτά ήρθαν έπειτα από πολλή προσπάθεια και συνεχή παρουσία στη θάλασσα της ομάδας πεδίου του WWF Ελλάς, καθώς την περίοδο των 7 αυτών χρόνων διενεργήθηκαν πάνω από 540 περιπολίες στη θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή της Γυάρου, με τα μέλη της ομάδας να βρίσκονται εν πλω περισσότερες από 24.000 ώρες, καλύπτοντας πάνω από 22.500 ναυτικά μίλια», αναφέρει η οργάνωση. «Το σύστημα αυτό μπορεί επιπλέον να αποτελέσει παράδειγμα και για άλλες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της χώρας, ώστε να επιτευχθεί η αποτελεσματική διαχείριση και η συνολική βελτίωση της προστασίας τους».
Η επόμενη περίοδος είναι κρίσιμη για την ουσιαστική προστασία αυτής της οικολογικά σημαντικής περιοχής, αφού η εποπτεία της ΘΠΠ Γυάρου περνά πλέον και στην πράξη, στην ευθύνη του ΟΦΥΠΕΚΑ και των συναρμόδιων φορέων της πολιτείας.
Το WWF Ελλάς, πιστό στην αποστολή του να διατηρήσει τη βιοποικιλότητα και την κλιματική σταθερότητα εξασφαλίζοντας ένα μέλλον όπου οι άνθρωποι ζουν σε αρμονία με τη φύση, συνεχίζει τις στοχευμένες δράσεις και τη συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους, με στόχο την ουσιαστική προστασία της Γυάρου.
Η Γυάρος παρουσιάζει ιδιαίτερο επιστημονικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Η γεωγραφική θέση της, η μορφολογία και η απομόνωση της περιοχής, την καθιστούν ιδανικό καταφύγιο για πολλά απειλούμενα είδη της χερσαίας και θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας.
Μεταξύ άλλων, πρόκειται για έναν από τους πιο σημαντικούς βιότοπους για τη μεσογειακή φώκια, αφού εδώ ζει και αναπαράγεται ο μεγαλύτερος πληθυσμός του απειλούμενου αυτού είδους στη Μεσόγειο. Στη Γυάρο εντοπίζονται επίσης, σημαντικοί θαλάσσιοι οικότοποι, όπως τα υποθαλάσσια λιβάδια ποσειδωνίας.