Ξεπέρασε κάθε ρεκόρ ο αριθμός διακομιδών ασθενών, είτε από αέρος είτε με πλωτά μέσα, από τα νησιά. Κύριες αιτίες, η εκτίναξη του τουριστικού κύματος και τα κενά γιατρών.
«Ελευσίνα, Κως, Ρόδος, Ηράκλειο, Σαντορίνη, πίσω στην Ελευσίνα και Ασκληπιείο Βούλας. Μας μένει η επιστροφή στη βάση μας και είναι η σειρά μας πάλι», ανέφερε σε ανάρτησή του στις 5 Αυγούστου σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης γιατρός των αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ. Αλλος «ιπτάμενος» γιατρός περιέγραφε πώς εξελίχθηκε η βάρδια της 29ης Ιουλίου: από την Ελευσίνα στην Κύθνο, από την Κύθνο στην Τήνο και επιστροφή στην Ελευσίνα. Από την Ελευσίνα στη Μύκονο και επιστροφή. Από την Ελευσίνα στα Χανιά. «Δουλειές γραφείου…» όπως λένε μεταξύ τους.
Φέτος ο αριθμός των αεροδιακομιδών αναμένεται να σημειώσει ρεκόρ τουλάχιστον δεκαετίας, ακολουθώντας την αύξηση της τουριστικής κίνησης στη χώρα μας. Ενδεικτικά, την Τετάρτη 3 Αυγούστου, μόνο από τα νησιά των Κυκλάδων έγιναν 23 αεροδιακομιδές, ενώ την ίδια ημέρα έγιναν και 11 διακομιδές με πλωτά μέσα. Από την αρχή του έτους έως και το τέλος Ιουλίου, το «σμήνος ΕΚΑΒ» της Πολεμικής Αεροπορίας πραγματοποίησε 571 αποστολές κατά τη διάρκεια των οποίων διακομίσθηκαν 721 ασθενείς. Δηλαδή περισσότεροι από όσους είχαν διακομισθεί με τα ίδια μέσα πέρυσι καθόλη τη διάρκεια του έτους (συνολικά 640 ασθενείς). Περισσότερες από τις μισές αεροδιακομιδές έγιναν με τα δύο αεροπλάνα και τα δύο ελικόπτερα που δώρισε στο ΕΚΑΒ το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το 2019, μια χρονιά με επίσης μεγάλο τουριστικό κύμα, έγιναν 900 αεροδιακομιδές με μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας για 1.271 ασθενείς.
Τον περασμένο μήνα, πραγματοποιήθηκαν 147 αποστολές για 197 ασθενείς, μόνο από την Πολεμική Αεροπορία (επιπλέον 37 αποστολές έγιναν με Σινούκ της Αεροπορίας Στρατού). Η πιο πρόσφατη χρονιά όπου τον Ιούλιο έγιναν περισσότερες από 100 αεροδιακομιδές της Πολεμικής Αεροπορίας ήταν το 2012 (105).
Η αύξηση των αεροδιακομιδών οφείλεται σαφώς στην αύξηση του τουρισμού. «Τα νησιά φέτος έχουν βουλιάξει από κόσμο. Δεν είναι μόνο οι κάτοικοι και οι τουρίστες. Είναι και οι εργαζόμενοι σε τουριστικές επιχειρήσεις», αναφέρει η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κω και διευθύντρια στο νοσοκομείο του νησιού, Μαρία Φρατζάκη. «Εχει αυξηθεί η επισκεψιμότητα στο νησί και στο ιατρείο μας», επισημαίνει στην «Κ» ο επιστημονικός υπεύθυνος του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου, Αθανάσιος Κόνταρης και προσθέτει ότι «μέσα σε μία ημέρα είδαμε 35 περιστατικά που χρειάστηκε να μείνουν για βραχεία νοσηλεία 1-2 ωρών».
«Το νοσοκομείο Σαντορίνης δεν έχει ούτε παθολόγο ούτε καρδιολόγο. Ενα καρδιολογικό περιστατικό σε σταθερή κατάσταση δεν μπορεί να μείνει στο νοσοκομείο.
Υπάρχει και άλλος ένας παράγοντας που επηρεάζει τον αριθμό των αεροδιακομιδών: η ανεπαρκής στελέχωση στις μονάδες Υγείας. Το νοσοκομείο της Κω παραμένει χωρίς παιδίατρο ή παθολόγο. Το Κέντρο Υγείας Τήνου δεν έχει εδώ και μήνες γενικό γιατρό ή παθολόγο που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό παθολογικό περιστατικό. «Το νοσοκομείο Σαντορίνης δεν έχει ούτε παθολόγο ούτε καρδιολόγο. Ενα καρδιολογικό περιστατικό σε σταθερή κατάσταση δεν μπορεί να μείνει στο νοσοκομείο. Τα περισσότερα μικρά νησιά είτε δεν έχουν αρκετό προσωπικό, είτε έχουν νέους γιατρούς χωρίς εμπειρία», ανέφερε στην «Καθημερινή» στέλεχος του ΕΚΑΒ που εκτιμά ότι οι μονάδες Υγείας των νησιών χρειάζονται σοβαρή στελέχωση. Ακόμα και οι αποσπάσεις γιατρών δεν λύνουν πάντα το πρόβλημα. «Αποσπασμένη σε νησί καρδιολόγος κάλεσε για να ζητήσει αεροδιακομιδή. Κρίναμε ότι μπορούσε να κρατήσει το περιστατικό στη μονάδα υγείας όπου ήταν. Οταν της το είπαμε, απάντησε ότι όταν πήγε με απόσπαση στο νησί τής υποσχέθηκαν ότι το ΕΚΑΒ θα είναι δίπλα της ό,τι και εάν χρειαστεί», περιγράφει.
«Πριν από λίγο φροντίσαμε για μία αεροδιακομιδή ενός 4χρονου παιδιού με οξεία σκωληκοειδίτιδα. Δεν μπορούσε να μείνει στο νοσοκομείο γιατί δεν έχουμε παιδοχειρουργό», σημείωνε το βράδυ της Τρίτης η κ. Φρατζάκη. Από τις αρχές του χρόνου από την Κω έχουν γίνει 90 αεροδιακομιδές κυρίως τραυματιών από τροχαία, καρδιολογικών περιστατικών και παθολογικών. Οπως σημειώνει η κ. Φρατζάκη, «αυτός είναι ένας υψηλός αριθμός ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς ότι έχουμε μπροστά μας το υπόλοιπο του Αυγούστου και τον Σεπτέμβριο». Η ίδια τονίζει: «Αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι δυνατόν κάθε νησί να έχει ένα νοσοκομείο με όλες τις κλινικές και τις ειδικότητες. Εκτιμώ ότι θα πρέπει να δούμε την εμπειρία άλλων νησιωτικών χωρών για το πώς αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Και θα πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερο οι πλωτές διακομιδές». Στην Κω, η μόνη σύνδεση με τη Ρόδο είναι μέσω αεροδιακομιδών ή με το πλοίο της γραμμής.
Αντίθετα, σε άλλες νησιωτικές περιοχές το Λιμενικό διαθέτει πλωτά ασθενοφόρα. Σε αυτές τις διακομιδές οι ασθενείς θα πρέπει να συνοδεύονται από γιατρό της μονάδας η οποία ζητεί τη διακομιδή. Οπως ανέφεραν στην «Κ» στελέχη του ΕΚΑΒ, η Κέρκυρα έχει πολύ καλή συγκοινωνία και επιπλέον το Λιμενικό διαθέτει πλωτό ασθενοφόρο στην περιοχή. Ενας συχνός καβγάς μεταξύ των γιατρών της Κέρκυρας και του ΕΚΑΒ είναι όταν καλούν για αεροδιακομιδή γιατί δεν μπορούν να συνοδεύσουν τον ασθενή με το πλωτό ασθενοφόρο.
Το Λιμενικό
Τον Ιούλιο το Λιμενικό πραγματοποίησε 224 διακομιδές ασθενών ανά τη χώρα, έναντι 152 τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Από τη Σέριφο το τελευταίο διάστημα γίνονται περίπου 3-4 διακομιδές με πλωτά μέσα την εβδομάδα. Αντίθετα έχουν γίνει ελάχιστες αεροδιακομιδές. Σύμφωνα με τον κ. Κόνταρη, στις αεροδιακομιδές σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η εμπειρία των γιατρών για να αξιολογήσουν πώς θα εξελιχθεί ένα περιστατικό, αλλά και αντίστοιχα του προσωπικού στο ΕΚΑΒ που θα λάβει την κλήση. «Υπάρχει πάντα μία αγωνία του ΕΚΑΒ να μη σηκώσει αεροπλάνο ή ελικόπτερο χωρίς σοβαρή αιτία. Από την άλλη είναι και η αγωνία ενός γιατρού και κυρίως ενός μη έμπειρου γιατρού για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση του ασθενούς. Μπορεί να φοβηθεί τον αποκλεισμό λόγω καιρού, η ότι θα έρθει η νύχτα και εάν χρειαστεί δεν θα μπορεί να προσεγγίσει το ελικόπτερο. Εχω δει γιατρούς να δραματοποιούν το περιστατικό προκειμένου να σηκωθεί ελικόπτερο. Αλλά αυτό έχει κόστος και ενέχει και κινδύνους. Θυμόμαστε όλοι τις τρεις πτώσεις των ελικοπτέρων του ΕΚΑΒ και τον χαμό των διασωστών. Ενας αγροτικός γιατρός πολύ πιο εύκολα θα πάρει τηλέφωνο για να ζητήσει αεροδιακομιδή. Δεν έχουν την κλινική εμπειρία για να “βουτήξουν στα βαθιά”. Χρειάζεται να εκπαιδευτούν σε αυτές τις συνθήκες πριν αναλάβουν υπηρεσία υπαίθρου. Και χρειάζονται περισσότερες βάσεις σε περισσότερα μεγάλα νησιά». Το ΕΚΑΒ για τις αεροδιακομιδές έχει βάσεις σε Ελευσίνα, Ρόδο, Σύρο και Ακτιο. «Θα μπορούσε να υπάρχει μία βάση με ελικόπτερο στη Μήλο για τις Δυτικές Κυκλάδες. Αυτό θα μείωνε τον χρόνο πρόσβασης σε εξειδικευμένο γιατρό», καταλήγει ο κ. Κόνταρης.
Οι αριθμοί
# 571 αεροδιακομιδές για 721 ασθενείς πραγματοποιήθηκαν από τα μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.) από τις αρχές του 2022 έως και τον Ιούλιο.
# 101% αύξηση των ασθενών που διακομίσθηκαν με μέσα της Π.Α. τους πρώτους επτά μήνες του 2022 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
# 1.349 ώρες πτήσεις για αεροδιακομιδές με μέσα της Π.Α. από τις αρχές του 2022 έως και τον Ιούλιο 2022.
# 3.500-7.500 ευρώ το κόστος για κάθε ώρα πτήσης.
# 1.036 διακομιδές με πλωτά μέσα του Λιμενικού από τις αρχές του έτους έως και τον Ιούλιο.
Με πληροφορίες από την εφημερίδα Καθημερινή
