Ανάχωμα ΣτΕ στην επέκταση πολεοδομικών σχεδίων στα νησιά – Τι λέει η απόφαση με επίκεντρο την Πάρο
Με μια απόφαση που είναι καταλυτική για όλο το νησιωτικό πλέγμα της χώρας , το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, ακύρωσε όλες τις επεκτάσεις οικισμών που προέβλεπε το γενικό πολεοδομικό σχέδιο της Πάρου, 10 χρόνια μετά την έγκρισή του.
Ουσιαστικά το Ανώτατο Δικαστήριο θέτει επί τάπητος ένα κομβικό ζήτημα το οποίο αφορά τις επεκτάσεις των οικισμών που προβάλλουν ως αιτήματα πιεστικά για παραθεριστικές κατοικίες, αντιτάσσοντας ότι αυτές δεν μπορούν να γίνουν πέραν της φέρουσας ικανότητας του νησιού.
Η προσφυγή είχε υποβληθεί το 2012 από 9 πολίτες, συζητήθηκε τελικά το 2019 και εκδόθηκε τώρα η απόφαση με εισηγητή τον Θαν. Αραβάνη όπου αναφέρεται πως “η ανάγκη δημιουργίας νέων οικισμών με την επέκταση υφισταμένων και την ένταξη σε σχέδιο νέων δεν τεκμηριώνεται νομίμως, από την άποψη της ανάλυσης της υπάρχουσας κατάστασης του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, των αναμενόμενων πληθυσμιακών μεγεθών και της φέρουσας ικανότητας της νήσου”.
Το σχέδιο
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης “δεν αναλύεται στη μελέτη η σημασία του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της Πάρου, η οποία από το έτος 1975 είναι κηρυγμένη “ολόκληρη” ως τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και χρήζουσα κρατικής προστασίας διότι “άπαντα τα εν τη νήσω τοπία είναι εξαιρέτου φυσικού κάλλους”, αποτελεί σημαντικότατο αρχαιολογικό χώρο και περιλαμβάνει “αξιόλογα αρχιτεκτονικά συγκροτήματα ενδιαφέροντα την Ελληνική αρχιτεκτονική και ιστορία” (υ.α. 55013/1975), ενώ εξ άλλου δέκα οικισμοί της νήσου έχουν χαρακτηρισθεί παραδοσιακοί με π.δ/τα των ετών 1978 και 1985. Η ανάλυση των ανωτέρω στοιχείων είναι απαραίτητη, διότι η προστασία τους αποτελεί προϋπόθεση της βιώσιμης ανάπτυξης της νήσου και τον στόχο στον οποίο πρέπει να κατατείνουν οι εισαγόμενες χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις”.
31 άτυποι οικισμοί
Το 1995-2002 εκπονήθηκε με πρωτοβουλία τού τότε ΥΠΕΧΩΔΕ και με χρηματοδότηση από το κοινοτικό πρόγραμμα Envireg ειδική χωροταξική μελέτη για την Πάρο και την Αντίπαρο, η οποία –διόλου ασυνήθιστα– δεν θεσμοθετήθηκε ποτέ. Τη μελέτη αυτή όμως εξέτασε το Συμβούλιο της Επικρατείας, μαζί με τις μελέτες που εκπονήθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 2000 στο πλαίσιο του γενικού πολεοδομικού σχεδίου, από τις οποίες προκύπτει η αλματώδης αύξηση του τουρισμού και της εξοχικής κατοικίας στην Πάρο από τη δεκαετία του ’80 (ενδεικτικά, μέσα στη δεκαετία 1990-2000 το δομημένο περιβάλλον του νησιού διπλασιάστηκε). Η Πάρος δεν γλίτωσε από τις περίφημες αποφάσεις νομαρχών του 1985, με τις οποίες 24 οικισμοί επεκτάθηκαν πέραν των πραγματικών ορίων τους. Επίσης, με τα χρόνια δημιουργήθηκαν ακόμα 31 «άτυποι» οικισμοί με βάση τις διατάξεις περί εκτός σχεδίου δόμησης.
Δεν τεκμηριώνεται
Όπως αναφέρεται “δεν τεκμηριώνεται νομίμως η χωρητικότητα και η επάρκειά τους ή μη να απορροφήσουν ενδεχόμενες οικιστικές πιέσεις, ούτε η ανάγκη περαιτέρω επεκτάσεως των ορίων τους και δημιουργίας νέων οικισμών. Δεν συνιστούν δε ζωτική ανάγκη που δικαιολογεί τη δημιουργία νέων οικισμών οι “πιέσεις οικιστικής ανάπτυξης” ενδιαφερομένων για την οικοδομική εκμετάλλευση νέων εκτάσεων εντός και εκτός οικισμών, διότι ιδιωτικά συμφέροντα μόνο επικουρικώς λαμβάνονται υπόψη κατά τη θέσπιση χωροταξικών και πολεοδομικών ρυθμίσεων”.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ – ΜΠΕ
