Κυριακή 27 Μαρτίου. Έφτασε η στιγμή για την αλλαγή ώρας 2022 από τη χειμερινή στη θερινή. Θα είναι η τελευταία φορά που ρυθμίζουμε τους δείκτες των ρολογιών μας;
Η ώρα έφτασε. Θα είναι όμως η τελευταια φορά; Αλλαγή ώρας θα έχουμε τα ξημερώματα της Κυριακής 27 Μαρτίου, καθώς θα πάμε τους δείκτες των ρολογιών μας μία ώρα μπροστά. Συγκεκριμένα (αυτό ισχύει για την Ελλάδα και αρκετές ακόμη χώρες, η Αμερική έχει γυρίσει εδώ και μία εβδομάδα), όταν το ρολόι δείξει 03:00 θα το γυρίσουμε μία ώρα μπροστά ώστε να δείξει 04:00.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, «Την Κυριακή 27 Μαρτίου 2022, λήγει η εφαρμογή του μέτρου της χειμερινής ώρας, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19/01/2001, σχετικά με τις διατάξεις για τη χειμερινή ώρα. Οι δείκτες των ρολογιών πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα μπροστά, δηλαδή από 03:00 π.μ. σε 04:00 π.μ.»
Πότε θεσπίστηκε η αλλαγή ώρας
Η θερινή ώρα βασίζεται σε ένα σύστημα που σκοπό έχει την καλύτερη αξιοποίηση του φωτός της ημέρας για εξοικονόμηση ενέργειας. Σε Ελλάδα και Ευρώπη, η θερινή ώρα εφαρμόζεται την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, για 7 μήνες, και η χειμερινή (ή ηλιακή ώρα) ξεκινάει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, με εφαρμογή για 5 μήνες.
Σήμερα το τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού που χρησιμοποιεί την εναλλαγή ώρας αποτελεί μειοψηφία καθώς σχεδόν όλες οι Ασιατικές και Αφρικανικές χώρες δεν συμμετέχουν. Άλλες την έχουν καταργήσει ή σχεδιάζουν την κατάργηση του μέτρου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να σταματήσει την εναλλαγή ώρας το 2021, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να επιλέξει ανεξάρτητα τη μονιμοποίηση της θερινής ή τη χειμερινής ώρας.
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, όταν τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε, επειδή στις 28 Ιουλίου 1916 στις 04:00 ώρα, τα ρολόγια στην Ελλάδα είχαν τεθεί 25 λεπτά μπροστά κατά την εισδοχή της ζώνης ώρας που είχε αποφασιστεί παγκοσμίως. Έτσι η διαφορά σε σχέση με το φως του Ήλιου που καθορίζει και τον πραγματικό χρόνο γινόταν πολύ μεγάλη, κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας και περισσότερο στη Κέρκυρα. Τα επόμενα χρόνια είχε υιοθετηθεί μια απλή μετατόπιση της ώρας έναρξης λειτουργίας δημόσιων υπηρεσιών και καταστημάτων κατά μισή ώρα, στη χειμερινή περίοδο.
Στη δεκαετία όμως του 1970, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, με έναρξη το 1975. Η αλλαγή της ώρας γίνεται σύμφωνα με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη να την εφαρμόζουν ως νόμο, και πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στις 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς (GMT), ενώ τελειώνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους στις 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς. Επομένως η αλλαγή είναι ταυτόχρονη για όλα τα κράτη μέλη τα οποία έχουν υιοθετήσει το μέτρο.
Η πρόταση της Ε.Ε. και η… εκκρεμότητα
Και το ερώτημα είναι τι γίνεται; Θα έχουμε κι άλλη αλλαγή;
Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών της ώρας το 2019 σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφήνοντας παράλληλα τα κράτη μέλη ελεύθερα να αποφασίσουν την επίσημη ώρα τους, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Κομισιόν
Η τελική απόφαση, ωστόσο, βρίσκεται στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με το δεύτερο να έχει εγκρίνει την πρόταση της Κομισιόν και το πρώτο να μην έχει ακόμα οριστικοποιήσει τη θέση του.
Η απόφαση προέβλεπε ότι η αλλαγή ώρας πρέπει να σταματήσει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2021 για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θέλουν να διατηρήσουν μόνιμα τη θερινή ώρα, και την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου 2021 για τα κράτη-μέλη που επιθυμούν τη χειμερινή ώρα. Οπως κι έγινε στην Ελλάδα…
Φαίνεται πως για το πάγωμα της απόφασης παίζει ρόλο ένας συνδυασμός παραγόντων. Βασικό ρόλο έπαιξε η πανδημία του κορονοϊού, αφήνοντας στο περιθώριο τη συζήτηση για το μέτρο, καθώς τα κράτη μέλη εστίασαν στα μέτρα για την εξάπλωση του ιού. Ρόλο επίσης, αλλά σε μικρότερο βαθμό έπαιξε και το Brexit.
