Ημέρες Βεντέμα… Σαντορίνη και η Μαρία Πελεκάνου κάνει ένα υπέροχο ταξίδι στο παρελθόν με τον τρύγο να έχει την τιμητική του . Σκέψεις, αρώματα αλλά και ένα μνημόσυνο στο πιο αγαπημένο πρόσωπο
Διαφορετικές, παράξενες, ήσυχες, ξεκούραστες και αλλόκοτες είναι οι τελευταίες βεντέμες στο νησί μας , αντίθετα από τις παλιές που ήταν όλο ραβαϊσι, γιορτινές, κουραστικές, αλλά …όμορφες βεντέμες.
Της Μαρίας Πελεκάνου (*)
Τούτες οι μέρες, το μυαλό πολλών από εμάς αναπολεί αυτές τις παλιές ….όμορφες βεντέμες. Τότες που ξεκινούσαμε από το σπίτι νύχτα την αυγή και ερχόμαστε σκούτος το βράδυ για να κόβομε πολλά σταφύλια. Έπρεπε να ξεκινήσομε το πρωί, να κοφινιάσομε εμείς πρωτού έλθουν τα κτήματα (ζώα) και να κάθονται. Η μάννα μου από βραδίς είχε το δισάκι έτοιμο με τα φαγιά της βεντέμας : σφουγγάτο, σίγλινο και φυσικά το πατροπαράδοτο φαϊ της βεντέμας μπακαλιάρο με πατάτες.
Και τι δεν θα ΄’δινα σήμερο να ακούσω τον αυθεντικό σκοπό, τον κλαψιάρικο, παραπονιάρικο αλλά γλυκό και όμορφο σκοπό της βεντέμας. Ακόμα έχω μες στα αυτιά μου τον συχωρεμένο τον παπού μου τον Ανάργυρο το Σιάλα που καθισμένος απάνω στο αψί (νευρικό) γαδούρι του τραούδιε τη βεντέμα που κουβάλιε σταφύλια στην κάναβα του Γιακουμάκη.
Και τι δεν ΄δινα σήμερο να κάτσω μαζί με τους άλλους τρυητάδες κάτω από τη γέφυρα , ντάλα μεσημέρι για να ξαποστάσομε λιγάκι και να φάμε το μεσημεριανό μας. Εκεί να ακούσεις ιστορίες… και παραμύθια.
Την ιστορία με τον Μέγα Αλέξανδρο εκεί την άκουσα από ένα «σοφό-ιστορικό» τρυητή όταν ήμουν (5) χρονών. Εκεί να ακούσεις ιστορίες για ανεραϊδες και δουγιάσματα (φαντάσματα). Αργότερα βέβαια αναρωτιόμουν πού έβρισκαν αυτοί οι άνθρωποι την όρεξη αυτή. Τι γέλια, τι χαρές ήταν αυτές!!!
Και σαν να μην έφταναν όλες αυτές οι όμορφες αναμνήσεις των ημερών, ένας καλός φίλος από τα παλιά, μας έστειλε μια φωτογραφία επίκαιρη μεν και πολύ συγκινητική δε.
Αναστατώθηκε όμορφα ο εσωτερικός μου κόσμος όταν αντίκρισα στην παλιά αυτή φωτογραφία τη μεγάλη μου αγάπη… τον καλό μου τον πατέρα.
Δάκρυα χαράς και νοσταλγίας όταν είδα το ρυτιδωμένο, καθαρό και τίμιο πρόσωπο του να μοστράρει πρώτο-πρώτο στη φωτογραφία και από πάνω το μπαλωμένο κασκετάκι του (καπέλο).
Είδα το ροζιασμένα και καθαρά χεράκια του να ξεφορτώνουν τα κοφίνια από τα γαδούρια σκεπασμένα φυσικά με τα χώσματα (σκεπάσματα πάνινα) που για αυτά είχε επιμεληθεί η νοικοκυρά μάνα μου.
Είδα τα κοφίνια μας με το μονόγραμμα του καλού μου πατέρα ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ (Ε.Π.). Αλήθεια τι φασαρία αυτά τα κοφίνια όταν πήγαιναν στα οινοποιεία; Έψαχνες ώρες να βρείς τα δικά σου με τα δικά σου μονογράμματα.
Είδα τα γαδουράκια μας το «Φούσκη» και την άλλη μεγάλη αγάπη του καλού μου πατέρα τη «Μαρουλία» μας φορτωμένα τα κοφίνια με τα σταφύλια που τα πήγαιναν τότε στο νεόχτιστο οινοποιείο ΜΠΟΥΤΑΡΗ.
Αλήθεια τι χαρά έκανε τότε που μας έφεραν τη Μαρουλία από την Επάνω Μεριά , καθόσον από τότε δεν την αποχωρίστηκε ποτέ. Ήταν η παρέα του στο αμπέλι και πόσο κλάμα έκανε όταν η Μαρουλία «έφυγε».
Φυσικά το σπιτάκι της Μαρουλίας παραμένει εκεί όπως το άφησε ο καλός μου πατέρας για να μας θυμίζει πρώτα εκείνον και έπειτα τις όμορφες στιγμές με τη Μαρουλία. Αλλά και τι τσάμπες-ασύρτικα ήταν αυτές.
Ο πατέρας μου έλεγε όταν το αμπέλι είναι «καλοζωισμένο» βγάζει και καλά σταφύλια.
Όλα τα καλά υπάρχουν στη φωτογραφία, όλα για να μας θυμίζουν τις παλιές καλές, δύσκολες αλλά .. όμορφες μέρες της βεντέμας. Μόνο …που η φωτογραφία δεν μπόρεσε να αποτυπώσει την όμορφη μυρωδιά του καλού μου πατέρα. Τη μυρωδιά που δεν πρόκειται ποτέ να την ξεχάσω όσο ζώ, τη μυρωδιά που κανένα αρμάνι ή ντιόρ δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί της.
Η μυρωδιά του τίμιου ιδρώτα του καλού μου πατέρα, αναμεμειγμένη με το άρωμα των αμπελόφυλλων, με τη ζέστη και το χώμα του αμπελιού. Αυτό είναι μοναδικό και θα μείνει για πάντα μέσα στα θρούνια μου . Αυτό δεν αποτυπώνεται πουθενά. Αυτό έχει αποτυπωθεί για πάντα στη ψυχή μου…
‘Ετσι, αν και έχουν περάσει (5) ολόκληρα χρόνια από τότε που έφυγε ο καλός μου πατέρας, εμείς νομίζουμε ότι είναι μόλις χθες. Για τον απλούστατο λόγο, ότι δεν έφυγε ..ΠΟΤΕ. Είναι πάντα μαζί μας. Θεωρούμε ότι καμαρώνει από ψηλά, βλέπει ότι έχουν ευοδώσει τα «μαθήματα της κλάδας» που έκανε στα εγγόνια του και σίγουρα είναι υπερήφανος για τα παιδιά και τα εγγόνια του.
(*) Η Μαρία Πελεκάνου είναι Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μεγαλοχωρίου “Το Μετόχι”