Απάντηση στην ερώτηση του βουλευτή, Κυριάκου Βελόπουλου – προέδρου της “Ελληνικής Λύσης” – αλλά και στη βουλευτή Φωτεινή Μπακαδήμα του ΜέΡΑ25, σχετικά με την ασθένεια που έχει προσβάλει κέδρους στο κεδροδάσος της Νάξου έδωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων – Που οφείλετε και τι δράσεις πρέπει να γίνουν
“… Από την εργαστηριακή εξέταση των δειγμάτων, τόσο του ΙΜΔΟ όσο και του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών (ΙΔΕ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ προέκυψε ότι η προσβολή των κέδρων Juniperus macrocarpa δεν οφείλεται σε μύκητα, αλλά στο έντομο Semanotus russicus (Coleoptera, Cerambycidae). Το ξυλοφάγο αυτό είδος εντόμου, προσβάλει κωνοφόρα (με εξειδίκευση τα γένη Juniperus και Cedrus) και αποτελεί μέρος της εντομοπανίδας της Ελλάδας καθώς έχει αναφερθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας… ”
Αυτό είναι ένα μέρος από την απάντηση που έδωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στις ερωτήσεις που έγιναν τόσο από τη βουλευτή Φωτεινή Μπακαδήμα του ΜέΡΑ 25, όσο και από την “Ελληνική Λύση” και τον βουλευτή Κυριάκο Βελόπουλο σχετικά με τις αιτίες για την καταστροφή του Κεδρδάσους στην Νάξο.. Και όπως τονίζεται δεν είναι ο μύκητας που όλοι είχαν αναφέρει, αλλά επιβεβαιώνει αυτό που είχαμε αναφέρει στα τέλη Νοεμβρίου για ύπαρξη εντόμου, που λειτουργεί εντός του δέντρου και το καταστρέφει… Και συστήνει ” το επόμενο χρονικό διάστημα (σίγουρα πριν την ερχόμενη άνοιξη) η απομάκρυνση των νεκρών και προσβεβλημένων δέντρων του είδους Juniperus macrocarpa, ώστε αφενός να μειωθεί το πληθυσμιακό δυναμικό του εντόμου (που βρίσκεται μέσα στα προσβεβλημένα δέντρα) καθώς και τοποθέτηση πυκνού δικτύου, ενδεδειγμένων για το είδος, παγίδων εξοπλισμένων με τα κατάλληλα ελκυστικά ώστε να επιτευχθεί η κατά το δυνατόν βιολογική αντιμετώπιση – μείωση του πληθυσμού του ξυλοφάγου εντόμου”.
Ερώτηση
Ας δούμε την σχετική ερώτηση (μπορείτε να την δείτε και σε pdf στο τέλος του άρθρου) από την Ελληνική Λύση:
Κύριοι, κύριοι Υπουργοί,
Σύμφωνα με ενημέρωση που λαμβάνουμε από κατοίκους της Νάξου και με δημοσίευμα ηλεκτρονικού τύπου της 17ης Νοεμβρίου 2020, ανήσυχοι είναι οι κάτοικοι του νησιού για όσα συμβαίνουν στο διάσημο κεδροδάσος της Νάξου, στο Αλυκό και στο Πυργάκι. Τα δέντρα έχουν προσβληθεί από μια φυτική ασθένεια και ξεραίνονται, αφού πρώτα αλλάξουν χρώμα από πράσινο σε κοκκινωπό. Σύμφωνα με τους δασολόγους, οι κέδροι έχουν χτυπηθεί, όπως όλα δείχνουν, από τον σπάνιο μύκητα «Phomopsis juniperovora, ο οποίος εντοπίζεται, κυρίως, στον νότιο Καναδά και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Οι κάτοικοι δικαίως αγωνιούν, διότι πρόκειται για ένα δάσος μοναδικής και απαράμιλλης ομορφιάς. Παρεμπιπτόντως, από τον ίδιο μύκητα είχαν προσβληθεί, πριν από έξι χρόνια, και οι κέδροι στη γειτονική Πάρο.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
Προτίθεσθε να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες αποτροπής της καταστροφής του ανωτέρω κεδροδάσους, όπως επί παραδείγματι στην κοπή όλων των «ασθενούντωνª δέντρων ή στην κοπή και καύση των μολυσμένων τμημάτων αυτών, προκειμένου να αναχαιτισθεί η περαιτέρω διάδοση της ως άνω ασθένειας στα υπόλοιπα δένδρα του κεδροδάσους, καθώς, επίσης, και στον ψεκασμό του δάσους με τα κατάλληλα μη επιβλαβή για την τοπική πανίδα και χλωρίδα φυτοφάρμακα, προς καταπολέμηση του προαναφερθέντα μύκητα;
Και η απάντηση (επίσης στο τέλος του άρθρου σε μορφή pdf) προς τους βουλευτές του ΜέΡΑ 25 και “Ελληνικής Λύσης” είναι:
Απαντώντας στις παραπάνω Ερωτήσεις που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ. Κ. Βελόπουλος και Φ. Μπακαδήμα, για τα θέματα της αρμοδιότητάς μας, σας πληροφορούμε τα εξής:
Όσον αφορά στις ξηράνσεις κέδρων (φυτικό είδος: Juniperus macrocarpa) που παρατηρούνται στο κεδρο-δάσος της Νάξου (περιοχές Αλυκό και Πυργάκι) σημειώνεται ότι αυτές δεν οφείλονται στον μύκητα “Phomopsis juniperovora”.
Ειδικότερα, αναφέρεται ότι πραγματοποιήθηκαν επιθεωρήσεις των δέντρων του κεδρο-δάσους από τις υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου της περιοχής (ΔΑΟΚ Κυκλάδων – Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας Νάξου). Επίσης, η Διεύθυνση Διοίκησης Κυκλάδων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου με το αριθμ. πρωτ. 1082167599/21-92020 έγγραφό της ζήτησε τη συνδρομή του Ινστιτούτου Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων (ΙΜΔΟ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, για τον προσδιορισμό των αιτίων που προκαλούν ξήρανση στα δάση με τους κέδρους στην Π.Ε. Νάξου. Από το Ινστιτούτο εστάλη προσωπικό για επιτόπια εξέταση και λήψη δειγμάτων.
Κάτω από τον φλοιό των δειγμάτων εντοπίστηκαν χαρακτηριστικές διαπλατυσμένες στοές, οι οποίες δημιουργούνται από προνύμφες ξυλοφάγων σκαθαριών καθώς και, προνύμφες και ακμαία ξυλοφάγου κολεόπτερου. Από την εργαστηριακή εξέταση των δειγμάτων, τόσο του ΙΜΔΟ όσο και του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών (ΙΔΕ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ προέκυψε ότι η προσβολή των κέδρων Juniperus macrocarpa δεν οφείλεται σε μύκητα, αλλά στο έντομο Semanotus russicus (Coleoptera, Cerambycidae). Το ξυλοφάγο αυτό είδος εντόμου, προσβάλει κωνοφόρα (με εξειδίκευση τα γένη Juniperus και Cedrus) και αποτελεί μέρος της εντομοπανίδας της Ελλάδας καθώς έχει αναφερθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας. Στον ευρωπαϊκό χώρο ανευρίσκεται στις χώρες της Νοτίου ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης καθώς και στη Τουρκία. Συνήθως ξυλοφάγα είδη της οικογένειας Cerambycidae δημιουργούν εκτεταμένες προσβολές όταν οι ξενιστές τους βρίσκονται σε καθεστώς καταπόνησης, καθώς τότε είναι σε θέση να υπερκεράσουν τον αμυντικό μηχανισμό των δέντρων.
Προτάθηκε η άμεση απομάκρυνση των νεκρών και προσβεβλημένων δένδρων πριν την άνοιξη, ώστε να ελεγχθεί ο πληθυσμός του εντόμου. Επίσης, πρόσφατα εξετάστηκαν δείγματα που προέρχονταν από την ευρύτερη περιοχή της Νάξου, εντοπίστηκε η προσβολή από το ξυλοφάγο έντομο Semanotus russicus (Coleoptera, Cerambycidae) και δόθηκαν οδηγίες καταπολέμησής του, όπως προκύπτει από σχετικό έγγρραφο του ΙΔΕ προς το Τμήμα Αγροτικής Παραγωγής και Ανάπτυξης Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
Ειδικότερα, για τον περιορισμό των προβλημάτων που προκαλεί το συγκεκριμένο είδος, συστήνεται:
α) το επόμενο χρονικό διάστημα (σίγουρα πριν την ερχόμενη άνοιξη) η απομάκρυνση των νεκρών και προσβεβλημένων δέντρων του είδους Juniperus macrocarpa, ώστε αφενός να μειωθεί το πληθυσμιακό δυναμικό του εντόμου (που βρίσκεται μέσα στα προσβεβλημένα δέντρα) καθώς και
β) τοποθέτηση πυκνού δικτύου, ενδεδειγμένων για το είδος, παγίδων εξοπλισμένων με τα κατάλληλα ελκυστικά ώστε να επιτευχθεί η κατά το δυνατόν βιολογική αντιμετώπιση – μείωση του πληθυσμού του ξυλοφάγου εντόμου.
Τέλος, επισημαίνεται ότι δεδομένου ότι το δάσος βρίσκεται δίπλα στην θάλασσα και πέριξ αυτού υπάρχει οικιστική και τουριστική ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνει εκτεταμένη χρήση εντομοκτόνων.
