Σάββατο, 2 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΒιβλίοΚυκλάδες - Κύθνος: "Απ' ούλα τ' άνθη του μπαξέ"

Κυκλάδες – Κύθνος: “Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ”

|

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Γιωργή Βενετούλια με τίτλο ” Απ’ ούλα τ’ άνθη του μπαξέ” με αναφορά στον πολιτισμό της Κύθνου – Τι αναφέρει στο πρόλογο ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης

Με τη συμβολή του Δήμου Κύθνου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Εν Πλω” η πολύτιμη λαογραφική καταγραφή του φιλόλογου Γιώργη Βενετούλια με τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της δημοτικής ποίησης. Το βιβλίο προλογίζει ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου κ. Μ. Βαρβούνης. Από τον εκτενή τιμητικό του πρόλογο μεταφέρουμε κάποια σημαντικά σημεία:

“Ο Γιώργης Βενετούλιας είναι ένας ευσυνείδητος καταγραφέας της παράδοσης της Κύθνου, με φιλολογική παιδεία και επιστημονικές καταβολές… Ασκεί συνειδητά το λαογραφικό του έργο, γι’ αυτό και τα βιβλία του αποτελούν αξιόπιστες πηγές υλικού.
…Της μετά χείρας εκδόσεως έχει προηγηθεί μελέτη και σκέψη… ταξινομεί, με βάση την κατηγοριοποίηση του ιδρυτή της Ελληνικής Λαογραφίας Νικ. Πολίτη, τα τραγούδια σε: ακριτικά, παραλογές, της αγἀπης, του γάμου, παιδικά, γιορταστικά και εθιμικά, θρησκευτικά, της ξενιτιάς, μοιρολόγια, γνωμικά, εργατικά και περιγελαστικά, προσθέτοντας και στο τέλος ρίμες.
Στην αρχή κάθε κατηγορίας παραθέτει σύντομο κείμενο, όπου αναφέρεται στις κοινωνικές, ιστορικές, εθιμικές και εν γένει πολιτισμικές συνθήκες που γέννησαν κάθε τραγούδι. Αντιμετωπίζει, λοιπόν, τα τραγούδια ως τμήματα αναπόσπαστα της ιστορικής και πολιτισμικής ιστορίας του νησιού του.

Η βιωματική αυτοαναφορικότητα και η συγκροτημένη οργάνωση κι εκτέλεση της λαογραφικής έρευνας του Γιώργη Βενετούλια είναι αρχές που προσδιορίζουν όλα τα σχετικά έργα του, ώστε και το όνομά του να έχει ταυτιστεί με την καταγραφή και παρουσίαση του λαϊκού πολιτισμού της Κύθνου, αλλά και τα έργα του να αποτελούν υπόδειγμα εργασίας ενός σύγχρονου συλλογέα και εκδότη λαογραφικού υλικού, που συνεχίζει την ανάλογη παράδοση της κυκλαδίτικης λογιοσύνης του τέλους του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Με άλλα λόγια, το έργο του ανήκει στη μεγάλη σειρά των παραδοσιακών λαογράφων που τίμησαν και ανέδειξαν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, πλουτίζοντας ταυτοχρόνως την ελληνική λαογραφία με αξιόπιστα έργα αναφοράς. Με βιβλία και δημοσιεύμαυτα, δηλαδή, στα οποία οι ερευνητές της Λαογραφίας προστρέχουμε πάντα με εμπιστοσύνη, για να αντλήσουμε υλικό και παραδείγματα για τις ερμηνευτικές επιστημονικές μελέτες μας.

Υπάρχει, όμως, και μια ακόμη παράμετρος του έργου του Γιώργη Βενετούλια που είναι έκδηλη στον μετά χείρας τόμο, η οποία, πρέπει, νομίζω, να αναδειχθεί: η φλογερή φιλοπατρία του. Όπως συμβαίνει με όλους, σχεδόν, τους σημαντικούς συλλογείς και εκδότες λαογραφικής ύλης, ο συγγραφέας μας αγαπά με πάθος το νησί του, και την αγάπη του αυτή για τον τόπο και τους ανθρώπους αποτυπώνει σε κάθε λαογραφική δοκιμή και έκδοσή του για την Κύθνο. Και είναι η αγάπη αυτή η κινητήρια δύναμη του λαογραφικού του έργου.

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του, στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Μια προσφορά, που είμαι σίγουρος ότι θα συνεχιστεί, καθώς συνδέεται με μια υπαρξιακή ανάγκη του και συνιστά οντολογική προοπτική του, αφού συνδέεται με ζητήματα ταυτότητας, τόσο σπουδαία στις μέρες μας. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στους συμπατριώτες του, οι οποίοι, με βάση τα βιβλία του, μπορούν να δείξουν στις νεότερες γενιές τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομεγονοποίηση και την απώλεια της τοπικής ταυτότητας. Ίσως, μάλιστα, αυτή να είναι και η σπουδαιότερη πτυχή του έργου του, λαμβανομένων υπόψη των γενικότερων συνθηκών της εποχής μας, αλλά και των κινδύνων που ενέχουν τόσο η εισαγωγή και υιοθέτηση ξένων πολιτισμικών προτύπων, όσο και οι συνέπειες της πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης.

Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό, θα καταλάβουμε ότι πίσω από τα δημοτικά τραγούδια της Κύθνου, πίσω από τους στίχους και τις πληροφορίες που τα συνοδεύουν, κρύβεται μια πραγματική άσκηση αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας, εθνικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής. Και θα αντιληφθούμε την ιδιαίτερη σημασία που ενέχει η εργασία του κ. Βενετούλια για το μέλλον της κοινωνίας μας, για την καθημερινότητα και τη συγκρότησή μας, σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο… μια εργασία ως άσκηση αυτογνωσίας, που στους χαλεπούς καιρούς μας μπορεί να συμβάλει στην επανασύνδεσή μας με τη “μικρή” πατρίδα…”

Περίληψη βιβλίου

Με το βιβλίο του αυτό, ο Γιώργης Βενετούλιας συνεχίζει τη διπλή προσφορά του στην Κύθνο και στη Λαογραφία. Παραλλήλως, όμως, προσφέρει σημαντική υπηρεσία και στις νεότερες γενιές αναδεικνύοντας τον τρόπο ζωής, την ελληνορθόδοξη υπόσταση, τις αξίες και τα πιστεύματα των προγόνων τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα την ιδιαίτερη πατρίδα τους, να την αγαπήσουν και να αποκτήσουν μαζί της τον ιδιαίτερο εκείνο δεσμό, που δεν θα επιτρέψει την αποξένωση και τον αποχρωματισμό, που θα λειτουργήσει ως εμπόδιο για την πολιτισμική ομογενοποίηση και την απώλεια της συνείδησης της τοπικής ταυτότητας.

Τα περισσότερα από τα τραγούδια της συλλογής έχουν αποθησαυριστεί από την προσωπική μνήμη του συγγραφέα-ερανιστή, όπως τα άκουσε από τη γιαγιά του Κατερνιώ Μαρτίνου (1910-2003) και κατόπιν από άλλες αλησμόνητες γερόντισσες της γειτονιάς του στον Γαλατά της Δρυοπίδας Κύθνου, όπου περνούσε τα παιδικά και εφηβικά του καλοκαίρια.

Οι κατηγορίες που υπάρχουν στο βιβλίο είναι: Aκριτικά / Παραλογές / Της αγάπης / Του γάμου / Παιδικά / Εθιμικά και λατρευτικά / Θρησκευτικά / Της ξενιτιάς / Μοιρολόγια / Γνωμικά / Εργατικά / Περιγελαστικά / Ρίμες

Με πληροφορίες από την σελίδα “Τα θερμιά” στα social media


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Παγκόσμια ημέρα φάρων 2025: Περιήγηση στη ναυτική κληρονομιά της Ελλάδας

Στις 17 Αυγούστου, πολίτες και επισκέπτες καλούνται να γνωρίσουν από κοντά τη σημασία των φάρων και τη συμβολή των φαροφυλάκων.

Αεροδιακομιδή Φολεγάνδρου: Επίσημες διευκρινίσεις από το ΕΚΑΒ για το χρονικό και τις καθυστερήσεις

Το ΕΚΑΒ απαντά στις καταγγελίες για πολύωρη καθυστέρηση στη μεταφορά ασθενούς – Τι αναφέρει για τα επιχειρησιακά πρωτόκολλα, τον ρόλο της Πολεμικής Αεροπορίας και τις καιρικές συνθήκες

16ο Συνέδριο Συλλόγων Γυναικών Κυκλάδων: Στη Μύκονο ο διάλογος για τη βιωσιμότητα

Πάνω από 100 γυναίκες από όλο το νησιωτικό σύμπλεγμα συζήτησαν για την αειφορία, την τοπική ταυτότητα και τη συμβολή τους στην τουριστική ανάπτυξη.

Νάξος – Δημοτική Επιτροπή: Συνεδριάζει (05/08), στην ατζέντα, καθαρισμοί ακτών, ναοί και αφαλάτωση στη Σχοινούσα

Τα μέλη της Δημοτικής Επιτροπής Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων θα εξετάσουν σειρά σημαντικών θεμάτων που αφορούν το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και τις υποδομές στα νησιά του Δήμου.

6 νέα πυροσβεστικά οχήματα για τις Κυκλάδες – Παρέμβαση Μονογυιού

Τέσσερα ISUZU 4x4 και δύο υδροφόρα οχήματα ενισχύουν την επιχειρησιακή ικανότητα των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών στις Κυκλάδες.

37 χρόνια “Απεραθίτικα”: Μια έκδοση–σύμβολο για την πολιτιστική ψυχή της Νάξου

Μιχάλης Φραγκίσκος: Αναδρομή στην πρώτη έκδοση του περιοδικού “Απεραθίτικα” (1η Αυγούστου 1988) και φόρος τιμής στους Μανώλη Γλέζο και Κώστα Κατσουρό

Αναφορά Φόρτωμα για τις ελλείψεις προσωπικού στους Δήμους των Κυκλάδων

Ο Βουλευτής Κυκλάδων ζητά από τον Υπ. Εσωτερικών ουσιαστικά μέτρα για την ενίσχυση των δημοτικών υπηρεσιών στα νησιά.

Στη Σύρο ο Πρέσβης της Κίνας – Συνάντηση με τον Αντιπεριφερειάρχη Κυκλάδων

Ο Πρέσβης της Κίνας Fang Qiu συναντήθηκε με τον Αντιπεριφερειάρχη Γ. Λεονταρίτη και συζήτησαν για τουρισμό, επενδύσεις και πολιτισμό.

Οι Αμερικανοί ανακαλύπτουν τη Νάξο – η «αυθεντική» Ευρώπη γίνεται τάση

Η Νάξος και η Λευκάδα στη νέα λίστα προορισμών που επιλέγουν οι Αμερικανοί τουρίστες – στροφή από τα τουριστικά «κλισέ» στην αυθεντική εμπειρία

Φολέγανδρος: Καταγγελία για πολύωρη καθυστέρηση σε αεροδιακομιδή επείγοντος περιστατικού

Ο Δήμαρχος Φολεγάνδρου με επιστολή προς τους βουλευτές καταγγέλλει ολιγωρία που έθεσε σε κίνδυνο ανθρώπινη ζωή και ζητά άμεση ενίσχυση του συστήματος αεροδιακομιδών στις Κυκλάδες

«Γκαζιά στο χωριό, προσγείωση στον στύλο – Ένα ακόμα crash test στους δρόμους της Νάξου»

Όταν η τουριστική ταχύτητα συναντά την επαρχιακή… στενότητα: Τροχαίο έξω από το Γαλανάδο υπενθυμίζει τι σημαίνει "δρόμοι made in 1965".

Ο Tom Hanks στη Νάξο: Στιγμές απλότητας, χαμόγελα και μια σέλφι στην Απείρανθο

Ο χολιγουντιανός σταρ επισκέφθηκε τη Νάξο την Τετάρτη 30 Ιουλίου, ανακαλύπτοντας τη μαγεία του Σαγκρίου και της Απειράνθου – Ένα γεύμα, μια σέλφι και πολλές όμορφες αναμνήσεις

Νάξος: Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων βάζει “όρια” στην Πορτάρα, τέλος στην ανεξέλεγκτη πρόσβαση

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων βάζει “όρια” στην Πορτάρα – Τέλος στην ανεξέλεγκτη πρόσβαση - Όταν ο σεβασμός δεν είναι αυτονόητος, η προστασία γίνεται μονόδρομος

Κυκλάδες: Γυρίζουν την πλάτη στα «χρυσά» νησιά, “χαμένη” και η Αμοργός, σταθερή η Νάξος

Υψηλές τιμές και οικονομική πίεση στρέφουν Έλληνες και ξένους σε εναλλακτικούς, οικονομικότερους προορισμούς

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία

Αμοργός: Ένταση και επεισόδια στο πανηγύρι της ψημένης ρακής μετά από πολιτικό σύνθημα

Απρόσμενη τροπή πήρε το παραδοσιακό γλέντι στα Κατάπολα, όταν συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης προκάλεσαν αντιδράσεις, λογομαχίες και τελικά, διακοπή της γιορτής.

Hellenic Seaways: Το “HIGHSPEED 4” αντικαθιστά το “HELLENIC HIGHSPEED”, ποιος ο λόγος;

Αλλαγή πλοίου στη γραμμή Πειραιάς – Κυκλάδες – Κατάπολα – Επιστροφή, σύμφωνα με ανακοίνωση της Hellenic Seaways

Πανελλαδικές 2025: «Πνοή» επιτυχίας για τους μαθητές της Νάξου

Μαθητές και μαθήτριες του φροντιστηρίου «ΠΝΟΗ» στη Νάξο διακρίνονται στις Πανελλαδικές εξετάσεις – Πού πέρασαν και τι βαθμούς συγκέντρωσαν

Η Κέα λέει «όχι» στην τουριστική υπερβολή, το νησί αντέχει μέχρι 1.000 ακόμη κλίνες

Ο Δήμος Κέας ζητά επίσημη απαγόρευση για τα Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα – Στο τραπέζι το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας και της ταυτότητας του νησιού

Έλενα Ξενάκη: Από το Σαγκρί Νάξου στην κορυφή του κόσμου με την Εθνική Πόλο (video)

Η MVP του παγκόσμιου τελικού μιλά με συγκίνηση για το χρυσό μετάλλιο, τις θυσίες, την ομάδα της καρδιάς της και το αίτημα για ένα κολυμβητήριο αποκλειστικά για την Εθνική – Μια Νάξια ψυχή που εμπνέει. (video)