Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μήλου για εκκίνηση διαδικασιών ώστε οι κατακόμβες να ενταχθούν στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco
Ο Δήμος Μήλου, μετά από πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (24/08) ξεκινά διαδικασία υποβολής ολοκληρωμένης πρότασης προς την την UNESCO (United Nations Educational Scientific and Cultural Organization – Εκπαιδευτικός Επιστημονικός και Πολιτιστικός Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών) προκειμένου να αναγνωριστούν παγκοσμίως τα μοναδικά αξιοθέατα των κατακομβών.
Πρόθεση του Δήμου είναι η ένταξη του συγκεκριμένου μνημείου στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO με σκοπό την ανάδειξη και την προστασία του.
Μάλιστα, στην συνεδρίαση το παρών, η Θεώνη Μαστραντώνη ((υπάλληλος ΕΟΠΠΥ/Διεύθυνση Διεθνών Ασφαλιστικών Σχέσεων & μεταπτυχιακή φοιτήτρια στον τομέατηςΔιοίκησηςΠολιτισμικών Μονάδων) η οποία παρουσίασε μελέτη σύμφωνα με την οποία η Μήλος έχει όλες τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομίας της UNESCO. Και όπως διαβάζουμε στην σχετική ανακοίνωση του Δήμου ” Η Μήλος επιλέχθηκε σαν μελέτη περίπτωσης προτεινόμενου προς ένταξη πολιτιστικούμνημείου και φυσικής τοποθεσίας –γνωρίζοντας καλά το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον καιτα μοναδικά πολιτιστικά μνημεία που διαθέτει. Στο κείμενο αναλύονται οι λόγοι και τακριτήρια που ενδεχομένως πληρούνται για τη δημιουργία φακέλου προς εξέταση από τααρμόδια όργανα με σκοπό την ένταξή της στονκατάλογο μνημείων παγκόσμιαςκληρονομιάς της UNESCO”.
Η ιστορία των κατακομβών
Οι κατακόμβες είναι σκαμμένες σε ηφαιστειακό έδαφος και αποτελούν ένα από τα αξιοθέατα του νησιού. Είναι το μεγάλο κοινοτικό νεκροταφείο των πρώτων χριστιανικών χρόνων στη Μήλο. Oι κατακόμβες ανακαλύφθηκαν από αρχαιοκάπηλους και έγιναν γνωστές μετά τη σύλησή τους, το 1840. Είναι τρεις και μαζί με πέντε διαδρόμους και έναν νεκρικό θάλαμο αποτελούν ένα δαιδαλώδες σύστημα συνολικού σημερινού μήκους 185 μ. Είχαν εισόδους στο εξωτερικό περιβάλλον, αλλά σήμερα λειτουργεί μόνο μία, αυτή της δεύτερης κατακόμβης ή των «Πρεσβυτέρων», απ’ όπου μπορεί να εισέλθει ο επισκέπτης.
Στο εσωτερικό των κατακομβών, δεξιά και αριστερά επάνω στους τοίχους, υπάρχουν τα «αρκοσόλια» (σκαμμένες αψίδες) όπου μέσα σ’ αυτά, καθώς και στο πάτωμα, ανοιγόταν οι τάφοι. Σήμερα σώζονται 126 αρκοσόλια (Πετροχείλου, 1972) και υπολογίζεται ότι έχουν ταφεί μερικές χιλιάδες νεκρών. Σε κάθε τάφο υπήρχε λυχνάρι, ενώ σήμερα έχουν τοποθετηθεί ηλεκτρικοί λαμπτήρες, που φωτίζουν το χώρο διακριτικά και δημιουργούν την ατμόσφαιρα εκείνων των χρόνων.
Στους τάφους των πιο διακεκριμένων προσώπων ζωγράφιζαν χριστιανικά σύμβολα ή χάραζαν επιγραφές. Τέτοια είδαν και μελέτησαν οι Ross (1843) και Σωτηρίου (1927), αλλά με την πάροδο των χρόνων τα περισσότερα καταστράφηκαν. Μεταξύ των επιγραφών που έχουν εντοπιστεί είναι η επιγραφή «ΕΝ ΚΩ» και αναπαραστάσεις ψαριών, οι οποίες αποτελούσαν σύμβολα χριστιανοσύνης.[43]
Μια τέτοια επιγραφή μπορεί να δει ο σημερινός επισκέπτης στη δεύτερη κατακόμβη, στο 6ο αρκοσόλιο δεξιά. Είναι η επιγραφή των «Πρεσβυτέρων», απ’ όπου και το όνομά της. Ακόμη στην ίδια κατακόμβη, στη μέση περίπου, υπάρχει ένας τάφος σκαμμένος στο βράχο υπό μορφή σαρκοφάγου.
Πιστεύεται ότι είχε ταφεί σε αυτόν ένας από τους πρώτους μάρτυρες της χριστιανοσύνης και ακόμη ότι οι πρώτοι χριστιανοί τον χρησιμοποιούσαν ως Αγία Τράπεζα στις λειτουργίες τους, όπως αποδεικνύεται από το κομμάτι του πετρώματος, που έχει αφεθεί στη θέση του στο μέσο περίπου της στοάς Β΄. Από τις βάσεις που βρέθηκαν στα τέσσερα άκρα κατά την έρευνα του 1928, υποθέτουμε ότι επάνω από την Τράπεζα, υπήρχε αρχικά «κιβώριο».
H δραστηριότητα των πρώτων χριστιανών στις κατακόμβες σταματά λίγο μετά τη θεσμοθέτηση της ανεξιθρησκίας (Διάταγμα των Μεδιολάνων), ή μέχρι να καταστραφεί και να εγκαταλειφθεί η αρχαία πόλη του Κλήματος από σεισμούς τον 5ο ή 6ο αιώνα μ.X.
Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα mileikanea.gr
