Ο Αλέξανδρος Αρβανιτάς μέσα από τις ατάκες του Θανάση Βέγγου μας θυμίζει ότι σαν σήμερα πριν από … αρκετές δεκαετίες (βλ 1927) γεννήθηκε ο “καλός μας άνθρωπος”… Ο ηθοποιός που μας έκανε να γελάσουμε όσο κανείς άλλος στο χώρο του
Σαν σήμερα, το 1927, γεννήθηκε στην Αθήνα ένας εκ των κορυφαίων -για πολλούς ο κορυφαίος- κωμικών ηθοποιών του θεάτρου και του κινηματογράφου. Ο Θανάσης Βέγγος. Η καλλιτεχνική του πορεία υπήρξε διαρκής αγώνας. Όπως όλη του η ζωή, άλλωστε. Την περίοδο 1948-1950 υπηρέτησε ως ανεπιθύμητος φαντάρος στη Μακρόνησο.
Του Αλέξανδρου Αρβανιτά
Εκεί η γνωριμία του με τον μετέπειτα σκηνοθέτη, Νίκο Κούνδουρο, υπήρξε καταλυτική. Με τη βοήθειά του ξεκίνησε ως φροντιστής και αργότερα ηθοποιός σε μικρούς ρόλους. Η πρώτη του εμφάνιση ήταν στην ταινία «Μαγική πόλη» το 1954. Ωστόσο, ο πρώτος μεγάλος πρωταγωνιστικός του ρόλος ήταν δίπλα στον Νίκο Σταυρίδη το 1960 στην ταινία «Δοσατζήδες». Ο Θανάσης Βέγγος ερμήνευσε με απίθανο, συναρπαστικό τρόπο τον άνθρωπο που έτρεχε να προλάβει τα πάντα. Τον… καλό μας άνθρωπο, ο οποίος πάσχιζε να βοηθήσει τους γύρω του. Τον μέσο Έλληνα, με τα βάσανά του, τη φτώχεια του, ο οποίος πάλευε να τα βγάλει πέρα κάτω από δύσκολες, αντίξοες συνθήκες.
Ταλαντούχος, απέδωσε εκπληκτικά όχι μόνο κωμικούς ρόλους αλλά και αυτούς κοινωνικής κριτικής, όπως στις ταινίες «Ήσυχες μέρες του Αυγούστου», «Όλα είναι δρόμος», «Το βλέμμα του Οδυσσέα», «Ψυχή βαθιά». Την περίοδο 1965-1969 ίδρυσε τη δική του εταιρία, Θ.Β.-Ταινίες Γέλιου. Ενώ οι ταινίες του είχαν σημαντική εμπορική επιτυχία, οικονομικά υπέστη μεγάλη καταστροφή και πέρασαν χρόνια για να ορθοποδήσει. Συμμετείχε, συνολικά, σε 126, από τις οποίες στις 52 ως πρωταγωνιστής. Ενδεικτικά να αναφέρουμε: «Δόκτωρ Ζιβέγγος», «Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ», «Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση», «Ο Ηλίας του 16ου», «Ο ατσίδας», «Μην είδατε τον Παναή», «Τύφλα να ‘χει ο Μάρλον Μπράντο», «Θα σε κάνω βασίλισσα», «Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης», «Ο παπατρέχας». Τρεις ατάκες του υπήρξαν χαρακτηριστικές: «Ξέρεις από βέσπα;», «Καλέ μου, άνθρωπε» και «Πεεελάαατεεες μου».
Κλασικοί διάλογοι στις ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε:
-Το χρήμα είν’ ατμός και φεύγει. Η δόξα είν’ ατμός και πάει. Ζεις για λίγα χρόνια τη ζωή σου κι ύστερα «Άμωμοι εν οδώ αλληλούια».
Από την ίδια ταινία:
-Η ζωή εισερχόμενη από την πόρτα, ο θάνατος παραμονεύει στο παράθυρο.
Επίσης από την ίδια ταινία:
-Ουδείς γλιτώνει το μοιραίο. Το μόνο σίγουρο πράγμα στη ζωή είναι ο θάνατος…
«Ο ατσίδας», 1961
Ως φαρμακοποιός:
-Έτοιμο! Δεν μου λες; Παιδιά έχεις;
-Ναι. Δώδεκα.
-Το μεγαλύτερο αγόρι πόσο είναι;
-21.
-Α, εντάξει. Θα δουλέψει και θα ζήσει τα υπόλοιπα!
-Φέρτο να το πιω.
-Τι; Εδώ θα το πιεις; Δεν πας πρώτα σπίτι σου να φιλήσεις τη γυναίκα σου και τα παιδιά σου, να κάνεις και τη διαθήκη σου;
Πάλι ως φαρμακοποιός:
-Καλέ, γρήγορα, κύριε φαρμακοποιέ. Το χάνουμε, σου λέω, το παλικάρι!
-Καλά, θα σε βολέψω. Μια και πέρασες από δω, δεν θα σ’ αφήσω έτσι. Για κοίτα δω; Να σου βάλω απ’ αυτό;
-Εμένα ρωτάς;
-Ε, και ποιον θα ρωτήσω; Εσύ παραγγέλνεις, εσύ πληρώνεις, εσύ διαλέγεις. Εγώ; Ή θέλεις απ’ αυτό; Για κοίτα, έχει και ωραίο χρώμα και ωραία μυρωδιά. Σα στιφάδο μυρίζει!
-Αμάν! Τελείωνε, κύριε φαρμακοποιέ μου, τελείωνε! Θα το πιει όλο αυτό;
-Ε, ας πιει όσο πιει και αν δεν δει καλό, με το υπόλοιπο τον τρίβετε! Ζωή σε λόγου σου!
Ξανά ως φαρμακοποιός:
-Ορίστε;
-Έτσι διανυκτερεύετε, κύριε;
-Τι εννοείτε, κύριε;
-Μια ώρα κτυπάω…
-Δεν το ‘ξερα ότι θα ‘ρχόσουν. Αν το ‘ξερα, θα σε περίμενα στο πεζοδρόμιο…
Ως φωτογράφος:
-Λοιπόν! Όλοι ακίνητοι, έτσι;
-Μια στιγμή, κύριε φωτογράφε. Να παραμείνω απαθής ή να μειδιώ;
-Τώρα να παραμείνεις απαθής, γιατί όταν θα δεις τις φωτογραφίες θα βάλεις τα κλάματα!
Πάλι ως φωτογράφος:
-Δεν μου λέτε, κύριέ μου, μόνος σας είχατε φωτογραφηθεί;
-Μόνος.
-Ω, ρε, να πάρει η ευχή. Δεν έχω κανένα μοναχό του σήμερα! Μόνος είπατε;
-Μάλιστα, κύριε, μόνος.
-Κακό αυτό. Αν ήσασταν δυο τρεις, θα ξεμπερδεύατε εύκολα! Έχω πολλές, καταλάβατε; Α, να ένας μόνος του! Βέβαια, αυτός είναι!
-Τι ‘ν’ αυτό;
-Η φωτογραφία σας.
-Αυτός είμ’ εγώ; Έτσι είμ’ εγώ;
-Έτσι και χειρότερα!
Ξανά ως φωτογράφος:
-Την Τετάρτη που έρχεται θα είναι έτοιμες.
-Μα γιατί τόσο αργά; Εμείς βιαζόμαστε!
-Αν βιαζόσαστε, να σας δώσω μερικές που έχω έτοιμες!
-Μα δεν θα είμεθα εμείς!
-Γιατί, αυτές που θα σας βγάλω θα είστε εσείς!
Επίσης ως φωτογράφος:
-Κύριε φωτογράφε, σας παρακαλώ, προσέξτε να βγει και το γαρίφαλο!
-Βρε, κοίτα να βγεις πρώτα εσύ και άσε το γαρίφαλο!
Ως αστυνομικός:
-Αφού είμαι εγώ εδώ μη φοβάστε τίποτα. Θα σας τους συγυρίσω εγώ τώρα. Δεν μου λέτε; Έχετε όπλα;
-Εδώ είναι σπίτι, δεν είναι πυροβολαρχία!
-Αυτό να μου πεις.
-Γιατί δεν παίρνετε το πιστόλι σας;
-Ποιο πιστόλι; Δεν έχω. Το άφησα στο τμήμα. Αυτά είναι επικίνδυνα πράγματα! Δεν ξέρετε τι γίνεται καμιά φορά. Τα γεμίζει ο διάολος!
«Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης», 1963
Σκηνή με τον Βέγγο κουρέα:
-Ξέχασες να μου βάλεις κολόνια.
-Α, με συγχωρείτε, μου τελείωσε. Θέλετε να σας βάλω λίγο ξίδι; Λίγο κολλύριο στα μάτια;
Μαθήματα αριστοκρατικής συμπεριφοράς:
-Τρώμε πάντα κρατώντας το πιρούνι στο αριστερό χέρι και το μαχαίρι στο δεξί. Ποτέ το πιρούνι στο δεξί.
-Γιατί, αν κρατήσω το πιρούνι στο δεξί, τι θα μου κάνουν; Φάκελο;
Επίσης, από την ίδια ταινία:
-Τρώτε, κύριε. Σας σέρβιρα.
-Πώς να φάω, βρε παιδάκι μου. Βάλε μια καρέκλα δίπλα στον πατέρα. Με το τηλέφωνο θα μιλάμε;
-Δεν μπορώ να βάλω τηλέφωνο, κύριε…
-Γιατί; Το απαγορεύει ο τουρισμός;
Σκηνή από την ίδια ταινία:
-Θέλω να δω πώς θα καθαρίσετε και θα φάτε τον αστακό!
-Γιατί, βρε παιδάκι μου, με αρχίζεις από τα δύσκολα; Τον αστακό ούτε ο καρχαρίας δεν μπορεί να τον φάει. Φέρε μου ένα γιαούρτι με κουτάλι να δεις για πότε το τρώω..
Από την ίδια ταινία:
-Μάλιστα. Μέση 52. Αν έχετε και στήθος 65
-… βγαίνω ΣΤΑΡ ΕΛΛΑΣ. Ξέρω…
Τέλος, από την ίδια ταινία:
-Κύριε, αυτό είναι απόσταγμα πέντε αστέρων…
-Γιατί, ταξίαρχος είναι;
«Είναι ένας τρελός, τρελός Βέγγος», 1965
-Σου ‘λεγα και σένα να πάρεις καμιά από τις αδελφές μου να με ξεκουράσεις και συ προτίμησες να πάρεις οικόπεδο στην Ηλιούπολη.
Από την ίδια ταινία:
-Σας έφτιαξα κάτι ντολμαδάκια, μούρλια.
-Ναι, τα ντολμαδάκια ξέρεις να τα τυλίγεις. Κάνα γαμπρό δεν μπορείς να τυλίξεις!
-Και πού να το έβρω; Στην κουζίνα που βρίσκομαι όλη μέρα;
-Ε, πώς; Πηγαίνεις και στη λαϊκή την Τετάρτη!
Επίσης από την ίδια ταινία:
-Ωραία ψάλλεις, κύριε Δωρόθεε.
-Ιεροψάλτης και μάλιστα αριστερός!
-Ααα, της ΕΔΑ, δηλαδή;
-Όχι. Των Αγίων Θεοδώρων.
-Το ίδιο κάνει. Θεοδωρακικός!
«Ο παπατρέχας», 1966
-Απόψε, σήμερα και χθες, όλες οι πόρτες είν’ κλειστές
και εγώ είμαι απ’ όξω.
Και μες στο θάμπος το θαμπό, παίρνω αμπάριζα να μπω
και με πετάνε όξω.
Όλος ο κόσμος μ’ αγνοεί, βαρέθηκα πια τη ζωή
τους φόνους και τα μίση.
Αλί, αλί και τρισαλί, φωνάξτε αμέσως τον Αλή
να με καρατομήσει.
Επίσης από την ίδια ταινία:
-Ξέρετε, εμένα μου αρέσουν οι μεγάλες συγκινήσεις.
-Να πηγαίνετε σε κηδείες!
«Τύφλα να ‘χει ο Μάρλον Μπράντο», 1963
-Ροχαλίζεις πάντα;
-Μόνο όταν κοιμάμαι!
«Θ.Β. Φαλακρός πράκτωρ. Επιχείρησις Γης Μαδιάμ», 1969
Στις 3 Μαΐου 2011 ο «καλός μας άνθρωπος», Θανάσης, πέρασε οριστικά στον κόσμο της αθανασίας. Υπήρξε, ωστόσο, ένας από τους λίγους ηθοποιούς ο οποίος αγαπήθηκε τόσο πολύ από το κοινό. Γιατί έλεγε κάτι που τον αντιπροσώπευε απολύτως στη ζωή του. Κάτι που τήρησε απαρέγκλιτα μέχρι τέλους: «Δεν έχω χρόνο να μισώ αυτούς που με μισούν, γιατί είμαι απασχολημένος, αγαπώντας αυτούς που με αγαπούν».
