Με δεδομένο οτι η κατηγοριοποίηση είναι σχετικά απλή: βάτοι, γαλεοί και σκυλόψαρα, όταν υπάρχουν 65 διαφορετικά είδη, λογικό είναι το 60% των ειδών που είναι υπό απειλή να καταλήγει στο πιάτο μας με διαφορετικό όνομα… Τι λένε οι αρμόδιοι φορείς
Εκτεταμένη είναι η παράνομη αλιεία και το εμπόριο καρχαριών και σαλαχιών στη χώρα μας. Σύμφωνα με μια νέα έρευνα, έως και 60% των ειδών αυτών πωλούνται με διαφορετικά ονόματα, είτε εσκεμμένα ή λόγω άγνοιας, με αποτέλεσμα να καταλήγουν στο πιάτο μας απειλούμενα είδη.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση iSea και δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Marine Policy. Στόχος της έρευνας ήταν να εντοπιστεί μέσω διαφορετικών πηγών ο βαθμός αλίευσης προστατευόμενων ή/και απειλούμενων (δυστυχώς αυτά τα δύο δεν ταυτίζονται απαραίτητα) καρχαριοειδών. Οι ερευνητές Ιωάννης Γιώβος και Δημήτρης Μουτόπουλος κινήθηκαν σε δύο πλευρές: στο Ιντερνετ και στις ιχθυαγορές. «Συλλέξαμε ό,τι υπήρχε διαθέσιμο σε ρεπορτάζ και αναφορές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (που είναι πλέον μια πολύ σημαντική πηγή πληροφόρησης) –περίπου 240 καταγραφές– σχετικά με την αλίευση καρχαριών και σαλαχιών. Αναγνωρίσαμε τα είδη που είχαν αλιευθεί από επαγγελματίες ή ερασιτέχνες, καταγράψαμε με ποιο τρόπο είχαν αλιευθεί, επικοινωνήσαμε, όπου μπορούσαμε, με τους αλιείς και ζητήσαμε ημερομηνία, περιοχή και άλλα στοιχεία», εξηγεί ο κ. Γιώβος στην εφημερίδα “Καθημερινή”, υπεύθυνος προγραμμάτων αλιείας του iSea. «Οπως είδαμε, πολλά από τα είδη ήταν απειλούμενα ή προστατευόμενα, στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς να το γνωρίζουν οι αλιείς».
Οι ερευνητές αναζήτησαν και επίσημες πηγές, χωρίς μεγάλη επιτυχία. «Αναζητήσαμε πρόστιμα για αλιεία προστατευόμενων ειδών και διαπιστώσαμε ότι δεν έχουν επιβληθεί. Επίσης, αναζητήσαμε επίσημη πληροφόρηση στα “ανοιχτά στοιχεία” του υπουργείου. Εδώ όμως υπάρχει ένα πρόβλημα, πως ό,τι και αν μεταφερθεί σε μια ιχθυόσκαλα, κατηγοριοποιείται μόνο σε τρεις κατηγορίες: βάτοι (σαλάχια), γαλέοι και σκυλόψαρα, όταν υπάρχουν 65 είδη. Επομένως, δεν μπορούμε να καταλάβουμε αν έχει αλιευθεί κάποιο από τα 25 είδη που απαγορεύεται».
Τέλος, οι ερευνητές επισκέφθηκαν ιχθυοπωλεία στη Θεσσαλονίκη, στη Μηχανιώνα, στην Περαία, στην Καβάλα, στην Αλεξανδρούπολη, στη Μυτιλήνη και στη Σαμοθράκη. «Αναζητήσαμε είδη καρχαριών ή σαλαχιών και όπου πωλούνταν τα φωτογραφίζαμε και ζητούσαμε δείγμα σάρκας. Στη συνέχεια με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου του Παλέρμο πραγματοποιήθηκαν γενετικές αναλύσεις, για να ταυτοποιηθεί το κάθε είδος».
Ποια ήταν τα συμπεράσματα της έρευνας; «Το ποσοστό των απειλούμενων ειδών που αλιεύονται είναι μεγάλο», λέει ο κ. Γιώβος. «Περίπου το 20% των δειγμάτων ήταν από είδη που έχουν χαρακτηριστεί κρισίμως απειλούμενα, το 18% από απειλούμενα και 12% από τρωτά. Επομένως, πολλά είδη καρχαριών και σαλαχιών πωλούνται με λάθος όνομα, είτε λόγω άγνοιας, ή επίτηδες: γνωρίζοντας ότι δεν επιτρέπεται η αλιεία τους οι ψαράδες τους αφαιρούν κεφάλι, πτερύγια και δέρμα, τα τεμαχίζουν και τα πωλούν στην ιχθυόσκαλα ως γαλέους».
Το πρόβλημα είναι κοινό στις μεσογειακές χώρες. Σύμφωνα με την iSea, η λύση είναι η καλύτερη ενημέρωση αλιέων και λιμενικών, αλλά και η βελτίωση της νομοθεσίας. «Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι καρχαρίες προσφέρουν πολύτιμη υπηρεσία στη θάλασσα και η αλιεία τους δεν προσφέρει κάποιο ιδιαίτερο οικονομικό όφελος. Επομένως, χρειάζεται ενημέρωση, ευαισθητοποίηση», καταλήγει ο κ. Γιώβος.