Από το 2013 έως σήμερα, ο κατάλογος της Αυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε Παγκόσμιο επίπεδο περιλαμβάνει οκτώ ελληνικά “¨προϊόντα΄”… Τα δύο τελευταία εντάχθηκαν πρόσφατα και είναι η μετακινούμενη κτηνοτροφία (μαζί με Αυστρία και Ιταλία) και η Βυζαντινή Μουσική (μαζί με την Κύπρο)
Την εγγραφή της Mετακινούμενης Κτηνοτροφίας και της Βυζαντινής Μουσικής στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας στην 14η ετήσια συνεδρίασή της ενέκρινε η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) στη Μπογκοτά της Κολομβίας.
Η Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτελεί διεθνή συνθήκη που υιοθετήθηκε από την UNESCO το 2003 και κυρώθηκε από την Ελλάδα το 2006. Προέκυψε ως ώριμος καρπός του διεθνούς προβληματισμού σχετικά με την έννοια της πολιτιστικής κληρονομιάς, με ιδιαίτερη έμφαση στις πολιτισμικές πρακτικές που συγκροτούν τη ζωντανή παράδοση και οι οποίες δεν αφήνουν πάντοτε απτό, υλικό ίχνος (π.χ. μουσική, χορός, γνώσεις και πρακτικές κ.ά.).
Η Σύμβαση, αναγνωρίζοντας ότι η άυλη πολιτιστική κληρονομιά συχνά υπερβαίνει τα σύνορα μιας χώρας, δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-μέρη της να υποβάλουν, εκτός από εθνικούς, και διεθνικούς φακέλους προκειμένου να εγγράψουν στους Διεθνείς Καταλόγους στοιχεία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που ασκείται στο έδαφός τους. Ο φάκελος Μετακινούμενη Κτηνοτροφία- Η εποχιακή μετακίνηση των κοπαδιών πάνω στις παραδοσιακές διαδρομές τους, στη Μεσόγειο και στις Άλπεις προετοιμάστηκε και κατατέθηκε από κοινού με την Αυστρία και την Ιταλία, ενώ ο φάκελος για τη Βυζαντινή Μουσική ή Ψαλτική προετοιμάστηκε και κατατέθηκε από κοινού με την Κύπρο.
Μετακινούμενη Κτηνοτροφία- Η εποχιακή μετακίνηση των κοπαδιών πάνω στις παραδοσιακές διαδρομές τους, στη Μεσόγειο και στις Άλπεις, Αυστρία, Ελλάδα, Ιταλία
Ο όρος «μετακινούμενη κτηνοτροφία» δηλώνει την ετήσια μετακίνηση κοπαδιών μεταξύ θερινών και χειμερινών βοσκοτόπων, ανεξάρτητα από το μέσο και την απόσταση που διανύουν. Η πρακτική της μετακίνησης βρίσκεται στον πυρήνα της πολιτισμικής και κοινωνικής συγκρότησης των ορεινών κτηνοτροφικών κοινοτήτων, ενώ έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση του τοπίου των περιοχών που αναπτύχθηκε ιστορικά. Οι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι είναι φορείς γνώσεων και πρακτικών, που σχετίζονται αφενός με τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων φυσικών πόρων (λιβάδια, υδάτινες πηγές κ.ά.) και των κλιματικών δεδομένων, και αφετέρου με την παραγωγή ποιοτικών αγροδιατροφικών προϊόντων. Η εγγραφή της Μετακινούμενης Κτηνοτροφίας καλύπτει ένα συνολικό πολιτισμικό φαινόμενο που, παρά τις επιμέρους ειδικές εκφράσεις του στις κοινότητες των τριών χωρών που υπέβαλαν τον φάκελο, αναδεικνύει την αξία της εμπειρικής γνώσης για τον τόπο και το περιβάλλον, αλλά και για τη βιώσιμη αξιοποίηση των φυσικών πόρων. Εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2017.
Βυζαντινή Μουσική/ Ψαλτική, Ελλάδα, Κύπρος
Η ψαλτική, ως ζωντανή παραδοσιακή τέχνη, είναι από τα σημαντικότερα πολιτισμικά αγαθά, που συμβάλλουν δυναμικά στον αυτοπροσδιορισμό και την αυτογνωσία του νεότερου ελληνισμού. Πρόκειται για μελωδίες που έχουν δημιουργηθεί για να βοηθήσουν τους πιστούς να προσεγγίσουν τον λόγο των Ιερών Ακολουθιών και αυτή η έμφαση στον λόγο των Ευαγγελίων βοήθησε καθοριστικά στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας ως ομιλούμενης. Η απόδοση των μελωδιών στις εκκλησιαστικές ακολουθίες βασίζεται τόσο στη σημειογραφία, όσο και κυρίως σε μνημοτεχνικές μεθόδους, στοιχείο που συνέβαλε καθοριστικά στη διαφύλαξή της σε περιόδους χαμηλού αλφαβητισμού. Η εκπαίδευση των ψαλτών έχει χαρακτηριστικά μακρόχρονης μαθητείας. Τα χαρακτηριστικά της ψαλτικής συνθέτουν ένα ισχυρό κράμα ελληνικού λόγου, ρυθμού και μέλους, συνυφασμένα με ιδιότυπες τεχνοτροπίες και μορφολογικά ιδιώματα. Εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2015.
Η Ελλάδα στη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003)
Μιλώντας με αριθμούς, η Μετακινούμενη Κτηνοτροφία και η Βυζαντινή Μουσική ή Ψαλτική Τέχνη είναι τα δύο τελευταία, από τα συνολικά οκτώ στοιχεία άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς που έχει εγγράψει η Ελλάδα στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO, 2003).
Τα 8 εγγεγραμμένα στοιχεία ΑΠΚ της Ελλάδας στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO, 2003) είναι τα εξής:
1. Μεσογειακή Διατροφή, 2013, από κοινού με Ιταλία, Ισπανία, Μαρόκο, Πορτογαλία, Κύπρος, Κροατία
2. Η Τεχνογνωσία της Παραδοσιακής Μαστιχοκαλλιέργειας στη Χίο, 2014
3. Η Τηνιακή Μαρμαροτεχνία, 2015
4. Το εθιμικό δρώμενο των Μωμόερων σε οκτώ χωριά της Κοζάνης, 2016
5. Το Ρεμπέτικο, 2017
6. Η Τέχνη της Ξερολιθιάς, 2018, από κοινού με Γαλλία, Ελβετία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Σλοβενία
7. Η Μετακινούμενη Κτηνοτροφία, 2019, από κοινού με Αυστρία, Ιταλία
8. Βυζαντινή Μουσική ή Ψαλτική Τέχνη, 2019, από κοινού με την Κύπρο.
Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα naftemporiki.gr
