Ο ιστορικός αγώνας που έδωσε ο δικηγόρος Γιάννης Σταμούλης δικαιώθηκε από τους Ιταλούς… Θα δούμε κάτι ανάλογο από τους Γερμανούς ή όχι; – Τι αναφέρει η απόφαση του Ιταλικού δικαστηρίου
Παράθυρο για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τη Γερμανία φαίνεται να ανοίγει στις οικογένειες θυμάτων της σφαγής του Διστόμου πρόσφατη απόφαση του ιταλικού ανωτάτου δικαστηρίου. Ηταν 10 Ιουνίου 1944, όταν τα γερμανικά στρατεύματα σκότωσαν και ακρωτηρίασαν αμάχους, λεηλάτησαν και πυρπόλησαν σπίτια στο ελληνικό χωριό.
Ανάμεσα στα 218 θύματά τους βρίσκονταν δεκάδες παιδιά και βρέφη. Από το 1997 και έπειτα συμπληρώθηκαν δεκαετίες δικαστικών αγώνων σε όλες τις βαθμίδες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, από επιζήσαντες και συγγενείς θανόντων. Η απόφαση της 3ης Σεπτεμβρίου 2019 στην Ιταλία είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθειά τους για δικαίωση.
Η αρχή είχε γίνει με την ομαδική αγωγή κατά του γερμανικού δημοσίου στο Πρωτοδικείο Λιβαδειάς. Την υπόθεση είχε χειριστεί τότε ο δικηγόρος Ιωάννης Σταμούλης. Το 1997, το ελληνικό δικαστήριο δικαίωσε σε πρώτο βαθμό τους ενάγοντες και επιδίκασε αποζημίωση για την ηθική ικανοποίησή τους. Οι προσφυγές του γερμανικού δημοσίου που ακολούθησαν, απορρίφθηκαν, αρχικά από το Εφετείο Αθηνών και έπειτα από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.
Παρά τις θετικές αποφάσεις, οι οικογένειες των θυμάτων δεν μπορούσαν επί χρόνια να προχωρήσουν σε κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων του γερμανικού δημοσίου στην Ελλάδα, καθώς δεν είχαν εξασφαλίσει την απαιτούμενη άδεια από τον υπουργό Δικαιοσύνης.
Η μάχη της Ιταλίας
Για να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο, ο Ιωάννης Σταμούλης (ο οποίος πέθανε το 2007) στράφηκε στην Ιταλία. Το σκεπτικό ήταν ότι θα μπορούσε να εκτελέσει την ελληνική απόφαση και να διεκδικήσει γερμανικά ακίνητα στο έδαφος άλλης ευρωπαϊκής χώρας. Εκεί, ασχολήθηκε με την υπόθεση ο Γερμανός δικηγόρος Γιόαχιμ Λάου. Ο γεννημένος στη Στουτγάρδη, αλλά κάτοικος Φλωρεντίας, νομικός, εκπροσωπούσε θύματα των ναζί σε αγωγές τους από τη δεκαετία του 1990. «Είμαι απογοητευμένος από τον τρόπο που χειρίζεται η Γερμανία το ζήτημα», είχε δηλώσει για το Δίστομο σε παλιότερη συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό Spiegel.
Τον Νοέμβριο του 2008, το Εφετείο της Φλωρεντίας κρίνει ότι μπορεί να εκτελεστεί η απόφαση σε ιταλικό έδαφος. Ακολουθούν νέες προσφυγές και η υπόθεση φθάνει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το οποίο κρίνει ότι τα ιταλικά δικαστήρια παραβίασαν το δικαίωμα ετεροδικίας της Γερμανίας.
Επεται νέος δικαστικός γύρος στην Ιταλία. Με νέα του απόφαση, το Συνταγματικό Δικαστήριο στη Ρώμη αφήνει ανοιχτό τον δρόμο προς τις διεκδικήσεις των Ελλήνων. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και η πρόσφατη απόφαση του ιταλικού ανωτάτου δικαστηρίου. Οπως εξηγεί σε τηλεφωνική επικοινωνία του με την «Κ» ο κ. Λάου, έχει πλέον απαντηθεί «το βασικό ερώτημα, κατά πόσον μπορούμε να προχωρήσουμε στην κατάσχεση γερμανικής περιουσίας σε ιταλικό έδαφος». Το ύψος του ποσού που διεκδικούν οι ενάγοντες είναι τουλάχιστον 25 εκατ. ευρώ και μπορεί να διεκδικηθεί από τις εισπράξεις των εισιτηρίων των ιταλικών σιδηροδρόμων, στα οποία έχει μερίδιο και ο γερμανικός σιδηρόδρομος.
Με πληροφορίες από την εφημερίδα “Καθημερινή”
