Στην Πάρο και δη στις Κολυμπήθρες ετοιμάζεται ένα ξενοδοχείο – γίγας και το οποίο βρίσκεται κοντά σε αρχαιολογικό χώρο – Οι αντιδράσεις και η προσπάθεια για την κατασκευή του
Θα γίνει ή όχι το τεράστιο αυτό ξενοδοχείο στην Πάρο και δη στην περιοχή Κολυμπήθρες; Αναφερόμαστε στη προσπάθεια που καταβάλει κατασκευαστική, η οποία σχεδιάζει χωριό 12.000 τ.μ. σε προστατευόμενη περιοχή με όρους πολεοδόμησης που επιτρέπουν έως 300 τ.μ. και για συγκεκριμένους σκοπούς Το 2014 μια ακόμα μνημονιακή υποχρέωση φέρνει σε ψήφιση τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια (άρθρο 8 του νόμου 4269 του 2014) από την κυβέρνηση Σαμαρά με υπουργό Περιβάλλοντος τον Γιάννη Μανιάτη (και διατηρεί η σημερινή κυβέρνηση)
Της Δήμητρας Τριανταφύλλου (εφημερίδα “Νέα Σελίδα, 20 Ιανουαρίου 2019)
Μεταξύ άλλων, ο νέος νόμος αναφέρει: «Για τη χωρική οργάνωση και ανάπτυξη περιοχών ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων, που μπορεί να λειτουργήσουν ως υποδοχείς σχεδίων, έργων και προγραμμάτων υπερτοπικής κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας ή για τις οποίες απαιτείται ειδική ρύθμιση των χρήσεων γης και των λοιπών όρων ανάπτυξής τους, καταρτίζονται Ειδικά Χωρικά Σχέδια (ΕΧΣ). (…) Με τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια μπορεί να τροποποιούνται προγενέστερα Τοπικά Χωρικά Σχέδια, ΖΟΕ και τυχόν ισχύουσες για την περιοχή του σχεδίου γενικές και ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις, ιδίως όσον αφορά στις επιτρεπόμενες χρήσεις γης και σε όρους και περιορισμούς δόμησης κατόπιν σχετικής προέγκρισης που χορηγείται έπειτα από υποβολή σχετικής προμελέτης, εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας και γνώμη του ΚΕΣΥΠΟΘΑ».
Στην ουσία, τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια θεωρούνται εφεξής ένα εργαλείο αναφοράς όποτε προκύπτει ένα έργο… εθνικής σημασίας ή, όπως αναφέρεται στο κείμενο του νομοσχεδίου, όταν υπάρχουν «εξαιρετικές και απρόβλεπτες ανάγκες και νέα δεδομένα». Τότε ο σχεδιασμός θα μπορεί να προσαρμόζεται με Υπουργική Απόφαση προκειμένου να εξυπηρετείται η επιχειρηματικότητα. Με δυο λόγια, πρόκειται για έναν νόμο-παραθυράκι που επιτρέπει την ιδιωτική πολεοδόμηση σε προστατευόμενες περιοχές.
Με βάση αυτά τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια, λοιπόν, προσπαθεί τα τελευταία δύο χρόνια κατασκευαστική εταιρεία να… σηκώσει ένα ολόκληρο πολεοδομικό χωριό στην Πάρο. Πρόκειται για μια έκταση 250 στρεμμάτων, που ανήκει στην εταιρεία, στην περιοχή Κολυμπήθρες της Πάρου, η οποία βρίσκεται πλησίον του αρχαιολογικού χώρου «Μυκηναϊκό ανάκτορο στις Κουκουναριές και Πλαστήρας» -έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενη με ΦΕΚ του 1979- και για την οποία ισχύουν ειδικοί όροι δόμησης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δήμου Πάρου, το ανώτατο όριο εμβαδού που επιτρέπεται να χτιστεί στη συγκεκριμένη έκταση είναι τα 300 τ.μ.
Τεράστιο κτίσμα στο επιβαρυμένο νησί
Αυτό που προσπαθεί να κάνει αυτή τη στιγμή η εταιρεία είναι να προχωρήσει σε ανέγερση κτίσματος (συγκρότημα ξενοδοχείων – κατοικιών που προβλέπει και χρήσεις ασύμβατες με το περιβάλλον της Πάρου – π.χ., καζίνο) 12.000 τ.μ. Στην πρώτη συζήτηση που γίνεται για το θέμα τον Νοέμβριο του 2017 στο Δημοτικό Συμβούλιο του νησιού, εκτός από τις αναφορές στις παραβιάσεις του πολεοδομικού σχεδίου Πάρου, έντονος προβληματισμός επικρατεί και για το πώς θα «σηκώσει» το ήδη άκρως επιβαρυμένο οικιστικά νησί μια τέτοια θηριώδη επένδυση λόγω τόσο του μη επαρκούς οδικού δικτύου όσο και του προβληματικού συστήματος ύδρευσης και αποχέτευσης.
Υπενθυμίζουμε ότι το καλοκαίρι που μας πέρασε η Πάρος αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα στην υδροδότησή της. Στο Δημοτικό Συμβούλιο συζητείται ακόμα έντονα ότι δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη εκ μέρους της εταιρείας για τις παραπάνω κομβικές παραμέτρους.
Την ίδια στιγμή και παρότι η εταιρεία κινείται νόμιμα, βασιζόμενη, δηλαδή, στον νόμο των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων, παραβλέπει ότι ο υποτιθέμενος σκοπός των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων είναι να προκριθούν η ανάπτυξη και η επιχειρηματικότητα σε περιοχές που το έχουν πραγματικά ανάγκη. Η άκρως αναπτυγμένη τουριστικά Πάρος προφανώς και δεν έχει ανάγκη από ένα τέτοιο έργο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι τζίροι που κάνουν αυτή τη στιγμή στο νησί οι εταιρείες οικοδομικών υλικών έχουν ήδη ξεπεράσει τα επίπεδα του 2007, κοινώς τα προ κρίσης.
Αθέμιτος ανταγωνισμός, περιβαλλοντική καταστροφή
Άδικη και καταστροφική είναι επίσης, σύμφωνα με τις πηγές μας στο νησί, και η προσπάθεια της εταιρείας να χτίσει 12.000 τ.μ. σε μια έκταση που αγοράστηκε (από ιδιώτη Παριανό) με αντίτιμο και λογική ότι το κτίσμα που μπορεί να «σηκώσει» η έκταση είναι μάξιμουμ 300 τ.μ. Πόσο δίκαιο και σωστό είναι αυτό, αναρωτιούνται οι συνομιλητές μας, για τους υπόλοιπους ξενοδόχους της Πάρου, οι οποίοι αγόρασαν τις εκτάσεις των ξενοδοχείων τους και έχτισαν σε αυτές με πολύ πιο αυστηρά κριτήρια; Αλλά και για τον ιδιώτη που πούλησε αυτό το οικόπεδο στην τιμή που το πούλησε, αν ο ίδιος γνώριζε ότι στην έκταση που διαθέτει μπορεί τελικά να χτιστεί κάτι τόσο μεγάλο; Πόσο θεμιτός είναι ένας τέτοιου είδους ανταγωνισμός; Όπως μας μεταφέρουν, η τοπική κοινότητα έχει να κάνει αυτή τη στιγμή με μια εταιρεία που αδιαφορεί για την περιβαλλοντική καταστροφή που θα προκληθεί στο κυκλαδίτικο νησί από την επένδυσή της, αν τελικά πραγματοποιηθεί, την ώρα που το μόνο που επιζητά είναι το γρήγορο κέρδος. Ήδη στους κύκλους των ξενοδόχων του νησιού επικρατεί μεγάλος αναβρασμός για την εξέλιξη της συγκεκριμένης υπόθεσης.
Στην ουσία, αν τελικά εγκριθεί το έργο -από την Εφορεία Αρχαιοτήτων και το υπουργείο Περιβάλλοντος- θα ανοίξει η πόρτα διάπλατα για μια σειρά ανάλογων εγκρίσεων που θα αφορούν σε περιοχές, οι οποίες έως τώρα δίκαια προστατεύονταν για μια σειρά σημαντικών λόγων (περιβαλλοντικούς, οικιστικούς, αρχαιολογικούς κ.λπ.), που όχι απλώς δεν έχουν ανάγκη από τέτοιου τύπου επενδύσεις και δεν θα επωφεληθούν, αλλά που μάλλον κακό θα τους κάνουν.
Επανεξέταση και αλλαγή πλεύσης
Πίσω στο χρονικό της υπόθεσης της εταιρείας, στις 10/11/2017 το Δημοτικό Συμβούλιο της Πάρου γνωμοδοτεί τελικά αρνητικά στην πρόταση περί Ειδικού Χωρικού Σχεδιασμού ιδιοκτησίας της συγκεκριμένης εταιρείας στη Δημοτική Κοινότητα Νάουσας «για περιβαλλοντικούς και πολεοδομικούς λόγους, που αναφέρονται στο υπ’ αριθμόν 44/09-06-2017 υπηρεσιακό σημείωμα της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, Υπηρεσίας Δόμησης και Περιβάλλοντος του Δήμου Πάρου, καθώς και στην υπ’ αριθμόν 37/2017 απόφαση της Δημοτικής Κοινότητας Νάουσας και επιπλέον διότι δεν τηρούνται όσα προβλέπονται στον Γενικό Πολεμικό Σχεδιασμό (ΓΠΣ) του Δήμου Πάρου». Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφασίζει, δηλαδή, ότι στο νησί δεν υπάρχει η φέρουσα ικανότητα για να αναπτυχθεί μια τέτοια επένδυση.
Στις 23/5/2018 η εταιρεία καταθέτει αίτηση επανεξέτασης της γνωμοδότησης του Δημοτικού Συμβουλίου, προσκομίζοντας μελέτη του καθηγητή Πολεοδομίας και Χωροταξικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δημήτρη Οικονόμου, η οποία επικαλείται τον νόμο των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων. Στο κομβικό θέμα των αναγκών σε υποδομές γι’ αυτή την επένδυση (ύδρευση, αποχέτευση κ.λπ.) ο καθηγητής ομολογεί ότι η εταιρεία δεν έχει απάντηση στα μείζονα ζητήματα που προκύπτουν, ζητώντας ουσιαστικά άμεσα την έγκριση του έργου και μεταθέτοντας σε δεύτερο χρόνο τη λύση των παραπάνω φλεγόντων θεμάτων.
Όπως γράφει ο ίδιος χαρακτηριστικά: «Τα θέματα των υποδομών για την εξυπηρέτηση του συγκροτήματος δεν αντιμετωπίζονται στο παρόν στάδιο σχεδίου (προέγκριση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου), αλλά στα επόμενα. Το αμέσως επόμενο στάδιο είναι η οριστική έγκριση του Ειδικού Χωρικού Σχεδιασμού ταυτόχρονα με την έγκριση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Για την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων το θέμα θα επανέλθει στον δήμο».
Στις 29/10/2018 το θέμα επανέρχεται στο Δημοτικό Συμβούλιο Πάρου για επανεξέταση της προηγούμενης γνωμοδότησης. Σε αυτή τη συνεδρίαση ο δήμαρχος Πάρου, Μάρκος Κωβαίος, αλλάζει γνώμη και μαζί και όλα όσα έλεγε τον Σεπτέμβριο του 2017 για το ίδιο θέμα, ενώ το ίδιο πράττουν και όλα τα μέλη της παράταξής του -που πρόσκεινται στη Νέα Δημοκρατία- στο Δημοτικό Συμβούλιο. Ανάμεσα στα άλλα, ο δήμαρχος λέει και τα εξής:
«Δεν μπορούμε να πούμε “όχι” στην ανάπτυξη και δεν μπορούμε να πούμε “όχι” και στο σταμάτημα κάποιων πραγμάτων. Λοιπόν, κατά τα λεγόμενα της επιχείρησης πιστεύω κι εγώ πραγματικά ότι δεν είναι μεγάλη επένδυση. Γιατί αν το δούμε και λίγο διαφορετικά, αν αυτά τα στρέμματα δεν τα είχε ένας και ήταν σε άλλο κομμάτι του νησιού και τα είχαν 10 από 30, η επένδυση αυτή σε σύνολο θα ήταν μεγαλύτερη. Σαφέστατα υπάρχει ένα γενικό πολεοδομικό σχέδιο, το οποίο το αλλάζει το ειδικό κ.λπ. Εμείς όμως πρέπει να δούμε το σύνολο του νησιού. Οσον αφορά στην προκειμένη περίπτωση, δεν φαίνεται να είναι μεγάλη επένδυση, γιατί κάπου αλλού θα γίνει, με άλλο τρόπο ίσως και μεγαλύτερη, και εκεί πρέπει να σταματήσουμε».
Κι όλα αυτά ενώ έναν χρόνο νωρίτερα, στην πρώτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πάρου, για το ίδιο θέμα ο κ. Κωβαίος συνασπιζόταν με τη θέση όλου του Δημοτικού Συμβουλίου της Πάρου, ότι «το έργο θα δημιουργήσει ανάγκες για υποδομές, τις οποίες ο Δήμος Πάρου δεν μπορεί να εξασφαλίσει. Η χρηματοδότησή του που αναφέρεται αόριστα ότι θα εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ είναι εκτός στόχων του προγράμματος, που είναι η χρηματοδότηση υποδομών σε οικισμούς με πληθυσμό πάνω από 5.000 κατοίκους. Επίσης, η περιοχή μελέτης του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου περιοχής ιδιοκτησίας της εταιρείας βρίσκεται σε ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον, έχει έντονες κλίσεις και ιδιαίτερο ανάγλυφο».
Αυτή τη στιγμή και αφού η δεύτερη προαναφερθείσα συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίουγνωμοδότησε θετικά στην πρόταση της εταιρείας, εκκρεμούν η (βαρύνουσα) άποψη της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων αλλά και αυτή του υπουργείου Περιβάλλοντος, το οποίο θα πάρει και την τελική ευθύνη για το αν θα προχωρήσει αυτή η πολλαπλή, όπως ήδη τη βλέπουν οι κάτοικοι του νησιού, καταστροφή της Πάρου.