Πριν από μερικά χρόνια όχι περισσότεροι από 20 άνθρωποι γιόρταζαν τα Χριστούγεννα στη Μονή Παναχράντου στην Ανδρο – Η πρόταση αναβίωσης του έθιμου με το κοκορόζουμο όχι μόνο κράτησε ζωντανή τη παράδοση της Ανδρου αλλά γεμίζει πλέον και το μοναστήρι με εκατοντάδες ανθρώπους που θέλουν να νιώσουν το πνεύμα των εορτών – Απλά απουσιάζει πλέον ο άνθρωπος που είχε τη σκέψη, ο Γιάννης Γλυνός
Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Το έθιμο του κοκορόζουμου είχε χαθεί προ πολλού από την Άνδρο. Εκείνη την εποχή ο Γιάννης Γλυνός πήγαινε κάθε Χριστούγεννα τα παιδιά του στο μοναστήρι. Ήθελε, μαζί με την γυναίκα του, «να μάθουν τα παιδιά την παράδοση του τόπου τους». Όπως θυμάται φίλος «εκείνα τα χρόνια η χριστουγεννιάτικη λειτουργία στην Πανάχραντο μάζευε μόνο καμιά 20αριά ανθρώπους».
Από την ιστοσελίδα enandro.gr
Γύρω στο 2005 ο Γλυνός πρότεινε για Χριστούγεννα στον γέροντα Ευδόκιμο και στον πατέρα Αέτιο την αναβίωση του εθίμου του κοκορόζουμου στην τραπεζαρία της Μονής. Και πρόσφερε αυτός τα κοτόπουλα. Το κοκορόζουμο ήταν ένα παλιό ανδριώτικο έθιμο, που είχε να κάνει με την μακρά νηστεία που προηγείτο τα παλιά χρόνια των Χριστουγέννων. Ένα ποτήρι ζεστό κοκορόζουμο στους νηστεύοντες και νηστικούς πιστούς, που πήγαιναν από τα χαράματα στην λειτουργία βοηθούσε ώστε να μην φάνε απότομα το μάλλον βαρύ γεύμα των Χριστουγέννων.
Η γιορτή έγινε και μοιράστηκε για πρώτη φορά κοκορόζουμο κάτι που εντυπωσίασε όσους είχαν προσέλθει στην Πανάχραντο για Χριστούγεννα. Έκτοτε το έθιμο καθιερώθηκε στο μοναστήρι και βρέθηκαν άνθρωποι που βοηθούσαν στην όλη διαδικασία. Κι αυτό γιατί κάθε χρόνο ολοένα και περισσότεροι ανέβαιναν στην Πανάχραντο να ζήσουν και κάτι από μια παλιά παράδοση που αναβίωνε στο ιστορικό μοναστήρι κάθε Χριστούγεννα. Στο τραπέζι μαζί με το κοκορόζουμο σερβιριζόταν εξ αρχής για τους προσερχόμενους κοτόπουλο, σαλάτα, τυρί και κρασί.
Στην καθιέρωση και εξάπλωση του εθίμου βοήθησε η σταδιακά μεγάλη προσέλευση πιστών η οποία οφειλόταν στην πάντα ανοικτή πόρτα του ιστορικότερου μοναστηριού της Άνδρου που οφειλόταν στον φιλόξενο χαρακτήρα του Ευδόκιμου, του Αέτιου και του Φιλάρετου. Έτσι, ολοένα και περισσότεροι ανέβαιαν κάθε χρόνο για Χριστούγεννα από το Κόρθι και την Χώρα, αλλά και σταδιακά και από το Μπατσί και το Γαύριο.
Κάτι, λοιπόν, που ξεκίνησε ως μια ιδέα ενός ανθρώπου, του Γιάννη Γλυνού, την ενστερνίστηκαν δύο άνθρωποι ο γέροντας Ευδόκιμος και ο πατήρ Αέτιος έχει γίνει πλέον ετήσιος πόλος αναφοράς και εστία έλξης οικογενειών και επισκεπτών από όλο το νησί. Κάτι που πλέον αποτυπώνεται και στον περισσότερο κόσμο που προσέρχεται ανήμερα τα Χριστούγεννα στην λειτουργία της Παναχράντου και συμμετέχει στο έθιμο με ένα ποτήρι κοκορόζουμο στο τέλος.
Σήμερα πια όλοι σε κάθε γωνιά της Άνδρου, αλλά και πέρα από αυτήν, ξέρουν το έθιμο που αναβιώνει στην Πανάχραντο κάθε χρόνο. Σε αυτό βοήθησε, όπωςλένε οι πατέρες, πως από το 2013 μέχρι σήμερα το Εν Άνδρω άρχισε μόνο του με τακτικές ετήσιες παρουσιάσεις να απλώσει την πληροφόρηση για το έθιμο σε όλη την Άνδρο, αλλά και πέρα από αυτήν. Κι αν κρίνουμε από την κάθε χρόνο αυξημένη επισκεψιμότητα και στο site, αλλά και από τα πολλά μηνύματα που λαμβάνουμε από Αθήνα και πέρα από αυτήν, η αναβιώση του εθίμου έχει πια γίνει γνωστή και σε Ανδριώτες που ζουν μακριά από το νησί.
Όλα ξεκίνησαν όταν κάποιοι που έβλεπαν την σταδιακή εγκατάλειψη του ιστορικού μοναστηριού, αλλά και την απώλεια των παλιών ανδριώτικων και μοναστικών εθίμων, σκέφτηκαν να αλλάξουν τη ροή των πραγμάτων. Σιγά-σιγά η προσπάθεια τους έκανε το ιστορικό μοναστήρι και πάλι πόλο έλξης για τους κατοίκους και την Άνδρο μια χριστουγεννιάτικη αναφορά.
Τα παραπάνω μας τα αφηγήθηκαν οι πατέρες της Μονής Παναχράντου αυτές τις μέρες. Και μας τα συμπλήρωσε οικογενειακός φίλος του Γιάννη Γλυνού. Δημοσιοποιούμε εδώ αυτή την μικρή αυτή ιστορία δείχνοντας σε όλους τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να αλλάξει η ζωή όλων όσων μένουν αυτές τις μέρες στο νησί. Και επιπλέον να βρουν μια ιδιαίτερη αναφορά σε όσοι αποφασίσουν να βρεθούν αυτές τις μέρες στην Άνδρο…
Φωτογραφία 1: Χριστούγεννα 2015 στην τραπεζαρία της Μονής Παναχράντου (φωτ. Εν Άνδρω).
Φωτογραφία 2: Χριστούγεννα στη Μονή Παναχράντου το 2013. Διακρίνεται ο εισηγητής της αναβίωσης του εθίμου και πρώτος χορηγός του Γιάννης Γλυνός (φωτ. Εν Άνδρω).
