Απρίλιος 2007 – Μάιος 2018 … Εντεκα χρόνια κι ένας μήνας μετά τη βύθιση του κρουαζιερόπλοιου Sea Diamond στην Καλντέρα της Σαντορίνης – Θ. Τσιμπίδης (Αρχιπέλαγος): “Το Sea Diamond έδωσε την αφορμή σε όποιον θέλει να βυθίσει ένα πλοίο στην Ελλάδα να το κάνει ανενόχλητος, αφού θα γλιτώσει τις νομικές συνέπειες και το κόστος”
Απρίλιος 2007 και όσοι πληροφορούνται την είδηση είναι σε κατάσταση σοκ… Το Κρουαζιερόπλοιο Sea Diamond βυθίζεται στην Καλντέρα της Σαντορίνης (!!!) Σχεδόν στα 100 μέτρα από τη στεριά…. Από τότε πέρασαν έντεκα (11) χρόνια… Και όμως, η εικόνα παραμένει αποκαρδιωτική με τις συνέπειες της μη ανέλκυσης του ναυαγίου να γίνονται ολοένα και πιο επικίνδυνες. «Είναι παγκοσμίως γνωστό και επιβεβαιώνεται από την νομοθεσία, πως ένα ναυάγιο συνιστά τοξικό απόβλητο, καθώς αποτελείται από πολλών ειδών υλικά. Γιατί εδώ δεν γίνεται ποτέ κάτι σωστά; Η κυβέρνηση δεν πράττει το αυτονόητο, να εφαρμόσει το νόμο περί ανέλκυσης ναυαγίων. Δυστυχώς το Sea Diamond συνεχίζει να αναβλύζει πετρέλαια και να διαλύεται», λέει στο LIFO.gr, ο Θοδωρής Τσιμπίδης, Διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος».
Σε ένα ναυάγιο εκτός από τα πετρελαιοειδή, υπάρχει επίσης διαρροή τοξικών και επικίνδυνων ουσιών στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Και καθώς το κουφάρι του πλοίου διαβρώνεται, ο ρυθμός ρύπανσης αναμένεται να αυξάνεται συνεχώς. Την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε στη Σαντορίνη ένας νέος κύκλος δειγματοληψιών από το «Αρχιπέλαγος» στην περιοχή του ναυαγίου του Sea Diamond με στόχο την εκτίμηση του βαθμού συσσώρευσης τοξικών ρύπων στα οικοσυστήματα της περιοχής. Η δειγματοληψία έγινε σε συνεργασία με τη «Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Θηραίων Πολιτών για την Ανέλκυση του Κ/Ζ Sea Diamond» και με το Πολυτεχνείο Κρήτης (Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Διαχείρισης Τοξικών και Επικίνδυνων Αποβλήτων).
«Εμείς εξετάζουμε τον βαθμό τοξικότητας της ρύπανσης, η πετρελαϊκή φαίνεται. Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της Λεπιδοχρονολόγησης (lepidochronology), αφαιρούμε κάποιο λέπι για να διαπιστώσουμε ποια χρονιά δημιουργήθηκε και πώς εξελίχθηκε», λέει ο κ. Τσιμπίδης. Η υπόθεση έχει προκαλέσει αναπόφευκτα την αγανάκτηση και των κατοίκων της Σαντορίνης, καθώς πρόκειται για μια ανοιχτή πληγή στον βυθό ενός νησιού, του οποίου τα έσοδα από τον τουρισμό αποτελούν το το 1% του ΑΕΠ της Ελλάδας.
«Οι κάτοικοι έχουν αγανακτήσει. Το ναυάγιο του Sea Diamond έχει φτάσει να είναι κάτι σαν επετειακό γεγονός και μόνο, αφού το θυμόμαστε κάθε χρόνο, βγάζουμε ένα δελτίο τύπου και πάμε παραπέρα. Και η προκήρυξη για τον διαγωνισμό έγινε για τα μάτια του κόσμου. Δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί ποτέ», καταγγέλλει ο κ. Τσιμπίδης.
Ελληνικά παράδοξα
Το «Αρχιπέλαγος» βρέθηκε στην περιοχή αμέσως μετά τη βύθιση και έκτοτε παρακολουθεί στενά το ζήτημα, έχοντας εξ’ αρχής επισημάνει τον κίνδυνο της αναπόφευκτης τοξικής ρύπανσης σε περίπτωση μη-ανέλκυσης, ενώ εκπρόσωποι του Ινστιτούτου έχουν κληθεί να καταθέσουν ως μάρτυρες σε πολυάριθμες δίκες για το ζήτημα αυτό. Το παράδοξο δε, είναι πως χρειάστηκαν 9 χρόνια για να ολοκληρωθεί η δίκη για τις ποινικές ευθύνες του ναυαγίου του Sea Diamond, όπου και αποφασίστηκε τελεσίδικα η ενοχή του Πλοιάρχου και των πλοιοκτητών. Ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει πρακτικά απολύτως τίποτα.
«Το Sea Diamond έδωσε την αφορμή σε όποιον θέλει να βυθίσει ένα πλοίο στην Ελλάδα να το κάνει ανενόχλητος, αφού θα γλιτώσει τις νομικές συνέπειες και το κόστος. Με το να μην γίνεται τίποτα, απλώς δημιουργούνται οι τέλειες συνθήκες για το επόμενο ναυάγιο», σημειώνει ο Θοδωρής Τσιμπίδης. Ερωτηθείς σχετικά με το πόσο βλαβερό είναι για την ανθρώπινη υγεία, εμφανίζεται καθησυχαστικός σε επίπεδο κολύμβησης, εξηγώντας πως ενδεχομένως «οι βαριές ουσίες δεν περνούν στο δέρμα», ωστόσο σπεύδει να τονίσει πως το ναυάγιο επηρεάζει άμεσα και σε πολύ επικίνδυνο βαθμό την τροφική αλυσίδα, δημιουργώντας τεράστια πρόβλημα σε βρώσιμα προϊόντα, όπως τα ψάρια.
Το «Αρχιπέλαγος» ως μέτρο σύγκρισης για τη διαχείριση του ναυαγίου σε ένα ευνομούμενο κράτος αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το κρουαζιερόπλοιο Costa Concordia το 2012 στην Ιταλία. Στην περίπτωση αυτή, οι ιταλικές αρχές τηρώντας απαράκλητα όλους τους κανόνες αποφυγής πρόκλησης ρύπανσης, υποχρέωσαν την πλοιοκτήτρια εταιρεία να ανελκύσει το ναυάγιο μέσα σε 14 μήνες και να πληρώσει περισσότερο από 1 δισ. ευρώ έως και την ανακύκλωσή του σε ναυπηγείo της Γένοβα.