Περιουσιακό στοιχείο πλέον το νερό σε όλη τη Μεσόγειο – Τα συμπεράσματα της ημερίδας που έγινε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο Πατρών όσον αφορά τη διαχείριση του νερού στον τομέα του τουρισμού και οι επισημάνσεις που έγιναν ώστε να μπορέσει να υπάρξει η καλύτερη δυνατή διαχείριση και η μείωση της σπατάλης
«Η εποχική τουριστική κίνηση θέτει τεράστιες πιέσεις στην τοπική ζήτηση νερού, ενώ τα τελευταία 50 χρόνια, η συνολική ζήτηση στη Μεσόγειο έχει διπλασιαστεί. Συγκεκριμένα, η οικιακή κατανάλωση κυμαίνεται μεταξύ 130 και 250 λίτρων την ημέρα, ενώ η τουριστική μεταξύ 300 και 500 λίτρων την ημέρα». Τις επισημάνσεις αυτές έκανε ο αναπληρωτής πρύτανης Οικονομικών, Προγραμματισμού και Εκτέλεσης Έργων του Πανεπιστημίου Πατρών, καθηγητής Χρήστος Μπούρας, κατά τη διάρκεια ημερίδας για τη βιωσιμότητα στη διαχείριση του νερού στον τομέα του τουρισμού», που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Πατρών, στο πλαίσιο του έργου CASTWATER.
Το Πανεπιστήμιο Πατρών και συγκεκριμένα το «Εργαστήριο Κατανεμημένων Συστημάτων και Τηλεματικής» συμμετέχει στο έργο, το οποίο αποτελεί μία κοινοπραξία 11 εταίρων που αντιπροσωπεύουν 10 περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός του έργου είναι η ανταλλαγή γνώσης και εμπειριών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανάγκη για βελτίωση των πρακτικών σχετικά με μεθόδους μέτρησης και αξιολόγησης, να βρεθούν τρόποι για την προώθηση της ευαισθητοποίησης πάνω στη βιώσιμη διαχείριση του νερού στον τουρισμό και να στηρίξει ιδέες υιοθέτησης αποτελεσματικών λύσεων στη διαχείριση υδάτων. Αξίζει να σημειωθεί, ότι το έργο CASTWATER είναι το πρώτο Interreg MED έργο που υποστηρίζει βιώσιμες τουριστικές πολιτικές και πρακτικές για την αποδοτική διαχείριση των υδάτων σε παράκτιες περιοχές.
Σύμφωνα λοιπόν με τον καθηγητή και επιστημονικό υπεύθυνο του έργου, Χρήστο Μπούρα, κύριες αιτίες για τις τεράστιες πιέσεις στην τοπική ζήτηση νερού είναι οι πισίνες, τα γήπεδα γκολφ, τα πλυντήρια, οι εργασίες κουζίνας και τα ντουζ. Επίσης, οι απώλειες, οι διαρροές και οι σπατάλες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 40% της συνολικής κατανάλωσης νερού.
Βασικές αιτίες των απωλειών, όπως ανέφερε ο Χρήστος Μπούρας, είναι η ανεπαρκής συντήρηση και λειτουργία του δικτύου, οι ανεπαρκείς τεχνικές άρδευσης και η έλλειψη μέτρων για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον καθηγητή, υπάρχει ανάγκη για χρηματοδοτική στήριξη, για υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, για εφαρμογή πολιτικών και κανονισμών σωστής διαχείρισης, πιστοποιητικά βιωσιμότητας, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση, εναλλακτικές πηγές νερού και ρυθμιστικό πλαίσιο διαχείρισης των υδάτων, που να αφορά ειδικά τις τουριστικές δραστηριότητες.
Ακόμη, επεσήμανε ότι οι τουριστικές δραστηριότητες δεν λαμβάνονται υπόψη κατά την ανάπτυξη σχεδίων υποδομής και έφερε ως καλό παράδειγμα την περιφέρεια Herault της Γαλλίας, η οποία έχει εισάγει μια σειρά μέτρων, όπως αντικατάσταση του νερού της πισίνας με ακατέργαστο ή θαλασσινό νερό. Επιπλέον, έχει προταθεί η επέκταση της χρήσης ανακυκλωμένου νερού πισίνας για το πότισμα χώρων πρασίνου και τον καθαρισμό των πεζοδρομίων.
Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με τον καθηγητή, η πίεση του εποχιακού τουρισμού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες απαιτεί την ενίσχυση των υφιστάμενων, καθώς και την ανάπτυξη νέων μέτρων για τη μικρο-στόχευση ιδιαίτερα των τουριστικών εγκαταστάσεων και προτείνεται μία σειρά μέτρων που θα μπορούσαν να πάρουν οι τουριστικές επιχειρήσεις αλλά και πολιτικών που θα μπορούσε να εφαρμόσει η πολιτεία.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Γραφείων Δυτικής Ελλάδος Γιώργος Τελώνης, μιλώντας στην ημερίδα τόνισε μεταξύ άλλων ότι «το νερό καθίσταται, πλέον, για τον τουρισμό ένα ξεχωριστό περιουσιακό στοιχείο και ως τέτοιο είμαστε υποχρεωμένοι, και εμείς στον τουριστικό κλάδο, να το φροντίσουμε, να το αξιοποιήσουμε, να το διατηρήσουμε και να το θωρακίσουμε». Μάλιστα, όπως πρόσθεσε, «η υπόθεση της ορθής διαχείρισης του νερού απαιτεί τη σύμπραξη όλων μας φορέων, πολιτών, επισκεπτών και επιχειρηματιών».
Επίσης, ο Γιώργος Τελώνης σημείωσε ότι «η ελληνική νομοθεσία έχει αρχίσει πλέον να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα οικολογικά χαρακτηριστικά ενός καταλύματος για την κατάταξή του σε αριθμό αστεριών, ενώ οι «πράσινες» πιστοποιήσεις παίζουν κι αυτές καθοριστικό ρόλο για την επισκεψιμότητα ενός ξενοδοχείου».
Παράλληλα, με την ιδιότητά του ως προέδρου του Συνδέσμου Τουριστικών Γραφείων Δυτικής Ελλάδας και πρώην προέδρου του HATTA ( των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών γραφείων) ο Γιώργος Τελώνης παρουσίασε μία δέσμη προτάσεων που θα υποβληθεί προς έγκριση και εφαρμογή τόσο στα Ελληνικά αρμόδια όργανα , όσο και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού.
Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας, όπως είπε, είναι να ξεκινήσει άμεσα και οργανωμένα μια στοχευμένη εκστρατεία με αποδέκτες όσους εμπλέκονται στην τουριστική βιομηχανία, για να επικοινωνηθεί με πειστικό τρόπο το πόσο σημαντική είναι η ορθή και λελογισμένη χρήση του νερού.
Οι σημαντικότερες προτάσεις που κατέθεσε είναι οι εξής:
* Να τοποθετούνται ειδικές ετικέτες στα αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια και θα περιέχουν συγκεκριμένο μήνυμα για τη χρήση του νερού.
* Να τοποθετούνται ειδικές σημάνσεις σε κομβικά σημεία των ξενοδοχείων, οι οποίες θα έχουν στόχο, μέσω συγκεκριμένου μηνύματος, την ευαισθητοποίηση του καταναλωτή για ορθολογική κατανάλωση νερού.
* Να τοποθετούνται έξυπνες πινακίδες, σε εμβληματικά στέκια τουριστικών περιοχών υψηλής εμβέλειας, οι οποίες θα προτρέπουν τον κόσμο, να συμμετάσχει στην εκστρατεία για τη μείωση της κατανάλωσης του νερού.
* Καθιέρωση από μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα ειδικών παροχών – μπόνους στους πιο συνεπείς και συνετούς πελάτες τους στο θέμα της κατανάλωσης νερού.
Ακόμη, κατά τη διάρκεια της ημερίδας, ο κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και καθηγητής του ΕΑΠ, Ιωάννης Καλαβρουζιώτης, μίλησε για την επαναχρησιμοποίηση των υγρών αποβλήτων σαν μεθοδολογία διαχείρισης του νερού στη Δυτική Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον Ιωάννη Καλαβρουζιώτη, τα υγρά αστικά λύματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων, τοπίων και χώρων αναψυχής, για τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα, για βιομηχανικές δραστηριότητες για την προστασία, ανάπλαση συγκεκριμένων προβληματικών περιοχών κ.α.
Μάλιστα, όπως τόνισε χαρακτηριστικά, ο λεπτομερής προσδιορισμός των γεωλογικών μετεωρολογικών και εδαφολογικών παραμέτρων επιτρέπει την ασφαλή επαναχρησιμοποίηση υγρών αστικών λυμάτων σε εκτάσεις στα αστικά κέντρα, σε προβληματικά εδάφη, αλλά και σε καλλιέργειες.
Στην ημερίδα μίλησε και ο αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Νίκος Μπαλαμπάνης, ο οποίος παρουσίασε τις δράσεις της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για την βιώσιμη ανάπτυξη στη διαχείριση νερού στον τομέα του τουρισμού.
Όπως ανέφερε, «στις δράσεις εντάσσεται η ανάπτυξη Συστήματος Γεωχωρικής Πληροφορίας, το οποίο περιέχει πληροφορία για τα υδατικά συστήματα και γενικότερα πιέσεων στο υδάτινο περιβάλλον από εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων , κτηνοτροφικές μονάδες, ελαιοτριβεία, περιοχές ΧΥΤΑ, άδειες χρήσης νερού κ.α.»
Ακόμη είπε ότι «υπάρχει επιπλέον πρόγραμμα για την παρακολούθηση επιφανειακών υδάτων, πέραν του Εθνικού Δικτύου και έλεγχος μεταποιητικών μονάδων, ενώ πρόσθεσε ότι πραγματοποιούνται δράσεις για το πόσιμο νερό, όπως έργα ύδρευσης και ελέγχου απωλειών».
Μάλιστα, όπως υπογράμμισε, «ο τομέας του τουρισμού αποτελεί κρίσιμη αναπτυξιακή συνιστώσα για την Δυτική Ελλάδα, δεδομένου ότι αναδεικνύονται σημαντικές προοπτικές διεύρυνσης του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος και ανάπτυξης επιμέρους τμημάτων της τουριστικής αγοράς».
