Σάββατο, 16 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΑκτοπλοΐαΑρχιπέλαγος... Ηταν λίγο πολύ αναμενόμενο να συμβεί το ατύχημα

Αρχιπέλαγος… Ηταν λίγο πολύ αναμενόμενο να συμβεί το ατύχημα

|

Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος, εδώ και πολλά χρόνια κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για αυτή τη μόνιμη απειλή που αντιμετωπίζει κυριολεκτικά κάθε στιγμή το Αιγαίο, καταθέτοντας στις εκάστοτε πολιτικές αρχές τεκμηριωμένα στοιχεία, στατιστικές εκτίμησης ρίσκου, καθώς και προτάσεις μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης ατυχημάτων.

Η προσάραξη του φορτηγού πλοίου Little Seyma στις ακτές της Μυκόνου την προπαραμονή Χριστουγέννων πέρασε στα ψιλά γράμματα των ΜΜΕ, χωρίς να προξενήσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή ανησυχία. Το τουρκικών συμφερόντων φορτηγό πλοίο με σημαία Παναμά (μία από τις λεγόμενες σημαίες ευκαιρίας – δηλ με ανεπαρκείς προδιαγραφές ασφαλείας), μετέφερε για καλή μας τύχη αλεύρι.

Του Θεοδωρή  Τσιμπίδη (*)

Ελλείψη ουσιαστικού μηχανισμού πρόβλεψης, αποτροπής και αντιμετώπισης ναυτικών ατυχημάτων, έπειτα από την άγνωστη μέχρι στιγμής βλάβη που υπέστη, το πλοίο παρασύρθηκε ακυβέρνητο και προσάραξε στη βραχονησίδα Τραγονήσι ανατολικά της Μυκόνου.

Το ναυάγιο αυτό αποτελεί τη δεύτερη προσάραξη φορτηγού πλοίου στις ακτές της Μυκόνου τα τελευταία χρόνια. Ας αναλογιστούμε όμως ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις εάν το πλοίο αυτό δεν μετέφερε αλεύρι και ήταν ένα από τα 10 -12.000 πλοία που διεπλέουν ετησίως τις θάλασσές μας, μεταφέροντας επικίνδυνα φορτία (πετρέλαιο ή χημικά)… Θα μπορούσε να έχει προκληθεί ολοκληρωτική καταστροφή του Αιγαίου, με ολέθριες επιπτώσεις για τη θαλάσσια ζωή, στην οικονομία, τον τουρισμό, την αλιεία και τη δημόσια υγεία.

Για να κατανοήσουμε το μέγεθος των πιθανών επιπτώσεων, ας θυμηθούμε το ατύχημα πετρελαιοφόρου Exxon Valdez το 1989 στην Αλάσκα, όπου η προσάραξη του υπό καλές καιρικές συνθήκες και η διαρροή πετρελαίου από μόνο ένα αμπάρι (37.000 τόνοι) είχε κόστος καθαρισμού και αποζημιώσεων μεγαλύτερο από 6,5 δις δολάρια. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια το πετρέλαιο ακόμα εντοπίζεται σε πολλά σημεία των ακτών και του πυθμένα και συνεχίζει να προξενεί σημαντικές περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Και εάν όλα αυτά συνέβησαν στη μακρινή Αλάσκα, ας αναλογιστούμε τί θα συνέβαινε σε περίπτωση αντίστοιχου ατυχήματος στο Αιγαίο, με τις χιλιάδες νησιών και βραχονησίδων, τους εκατομμύρια κατοίκους, τη μοναδική περιβαλλοντική σημασία και την καρδιά της τουριστικής μας βιομηχανίας που αποδίδει περισσότερο από 35 δις ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ της χώρας (με συμβολή 18,6%).\

Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος, εδώ και πολλά χρόνια κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για αυτή τη μόνιμη απειλή που αντιμετωπίζει κυριολεκτικά κάθε στιγμή το Αιγαίο, καταθέτοντας στις εκάστοτε πολιτικές αρχές τεκμηριωμένα στοιχεία, στατιστικές εκτίμησης ρίσκου, καθώς και προτάσεις μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης ατυχημάτων. Όμως εδώ και δεκαετίες, καθώς οι κυβερνήσεις αλλάζουν, παραμένει σταθερή η έλλειψη πολιτικής βούλησης αλλά και ικανότητας αντίληψης αυτού του τεράστιου κινδύνου που ελλοχεύει για τη χώρα.

Έπειτα από το Ναυάγιο του «Αγία Ζώνη» τον περασμένο Σεπτέμβριο, κανείς δεν μπορεί πλέον να ισχυριστεί ότι δεν γνωρίζει τις αδυναμίες και τις τρομακτικές ελλείψεις του μηχανισμού αντιμετώπισης. Ένα μικρό ναυάγιο που θα έπρεπε να ήταν απόλυτα διαχειρίσιμο, με μία αμελητέα ποσότητα επεξεργασμένου («ελαφρού») πετρελαίου, το οποίο έγινε σε συνθήκες άπνοιας, μόλις 2,5 μίλια από την πόρτα του Υπουργείου Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, προκάλεσε το χάος στις ακτές της Αττικής, αλλά και ένα τεράστιο κόστος για την πολιτεία το ύψος του οποίου ακόμα δεν είναι ακόμα γνωστό.

Πρέπει βέβαια να αναγνωριστεί η μεγάλη προσπάθεια που έγινε για τον καθαρισμό των ακτών, έχοντας καλά αποτελέσματα στην απομάκρυνση των ορατών ρύπων, καθώς και τη γρήγορη ανέλκυση του ναυαγίου – κάτι που έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά η έλλειψη αποτελεσματικού μηχανισμού πρόβλεψης, πρόληψης και αντιμετώπισης θαλάσσιων ατυχημάτων που να λειτουργεί στην πράξη και όχι μόνο στα χαρτιά, παραμένει μία χρόνια έλλειψη του κρατικού μηχανισμού.

Η διεθνής εμπειρία είναι συγκεκριμένη και οι μηχανισμοί πρόληψης και αντιμετώπισης θαλάσσιων ατυχημάτων εφαρμόζονται επί πολλές δεκαετίες σε πολλές περιοχές του κόσμου, με κόστος πολύ μικρότερο από αυτό που θα είχε ένα και μόνο μεγάλο ατύχημα. Στο Αιγαίο πρέπει να εφαρμοστεί ένας ολοκληρωμένος μηχανισμός που θα απαρτίζεται από ζώνες διαχωρισμού θαλάσσιας κυκλοφορίας (traffic separation), σύστημα ελέγχου και παρακολούθησης διερχόμενων πλοίων (traffic control), δίκτυο ρυμουλκών και σταθμών αντιμετώπισης της ρύπανσης, καθορισμός λιμένων καταφυγής (δηλ. ασφαλών σημείων όπου θα μπορούν να ρυμουλκούνται τα πλοία και να υπάρξει διαχείριση της κατάστασης) κ.α.

Όμως πριν γίνουν όλα αυτά και πριν γίνει το επόμενο ατύχημα, υπάρχουν άμεσα εφαρμόσιμες λύσεις όπως π.χ. η δημιουργία ενός καλά εξοπλισμένου Αντιρρυπαντικού Σταθμού στο κέντρο του Αιγαίου, με τουλάχιστον ένα ρυμουλκό ανοιχτής θαλάσσης που θα βρίσκεται σε 24ωρη ετοιμότητα. Εάν υπήρχε ένας τέτοιος αντιρρυπαντικός σταθμός, θα είχε αποφευχθεί τόσο το πρόσφατο ναυάγιο, όσο και τα 8 από τα 10 σοβαρά ναυτικά ατυχήματα που έγιναν τον τελευταίο χρόνο στο Αιγαίο, καθώς ένα τέτοιο ρυμουλκό θα ήταν ικανό να αποτρέψει τις προσαράξεις και να οδηγήσει τα πλοία σε ασφαλείς περιοχές όπου θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μία διαρροή ή μία μηχανική βλάβη. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε τέτοια περίπτωση το κόστος ρυμούλκησης μετακυλίεται αυτομάτως στην πλοιοκτήτρια εταιρεία, έχοντας δηλαδή με μηδενικό κόστος για την πολιτεία.

Το ατύχημα του Little Seyma στις ακτές της Μυκόνου αποτελεί άλλη μία προειδοποίηση για το δραματικό κίνδυνο που αντιμετωπίζει κάθε στιγμή το Αιγαίο, καθώς διαπλέεται από πλοία που πέραν από τα απλά φορτία, μεταφέρουν καθημερινά εκατομμύρια τόνους πετρελαιοειδών και άλλων επικίνδυνων φορτίων (χημικά ή αέρια). Εάν η πολιτεία αγνοήσει και αυτή την προειδοποίηση, θα φέρει την πλήρη ευθύνη για την επερχόμενη καταστροφή που θα προκαλέσει ένα σοβαρό θαλάσσιο ατύχημα.

*Θοδωρής Τσιμπίδης

Διευθυντής – Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Υπό πλήρη έλεγχο η φωτιά στον ΧΥΤΑ Νάξου (video)

Η έγκαιρη επέμβαση απέτρεψε την εξάπλωση της πυρκαγιάς παρά τους δυνατούς ανέμους (video)

Νάξος: Νεκρή χελώνα Caretta caretta από χτύπημα προπέλας

Λίγες μέρες μετά τις θετικές ειδήσεις για φωλιές χελωνών στο νησί, ένα νέο περιστατικό υπενθυμίζει την ανάγκη προστασίας τους

Νάξος – Ο Αγγειοχειρουργός Γιώργος Σφυρόερας τη Δευτέρα 18 Αυγούστου στο “Naxos Medical”

Ο Επίκουρος Καθηγητής Γεώργιος Σφυροέρας διαθέσιμος για ραντεβού – Εξειδικευμένες εξετάσεις και θεραπείες

Το ΕΚΠΑ σύμβουλος της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου για την προστασία της Καλντέρας Σαντορίνης

Ερευνητικό έργο έξι μηνών για την ανάλυση κατολισθητικών κινδύνων και την εφαρμογή μέτρων πρόληψης σε σημεία υψηλής διακινδύνευσης

«Η Αμοργός που έζησα», παρουσίαση του βιβλίου του Νικολάου Σίμου από τον “Σημωνίδη’

Κυριακή 17 Αυγούστου η Δημοτική Βιβλιοθήκη Αμοργού υποδέχεται την πολύτιμη μαρτυρία ζωής και μνήμης ενός γνήσιου Αμοργιανού

Εκτακτο: Φωτιά στον ΧΥΤΑ της Νάξου

Λίγο μετά τις 4 το απόγευμα ενημέρωση για φωτιά στο ΧΥΤΑ της Νάξου

Κάτω Κουφονήσι: Ένας ναός κρυμμένος στη γη, φάρος πίστης κάθε Δεκαπενταύγουστο και ο “Σκοπελίτης” (video)

Από την εποχή της τουρκοκρατίας έως σήμερα, η παράδοση και η αγάπη των κατοίκων κρατούν ζωντανή τη γιορτή της Παναγίας, με τον «Σκοπελίτη» να τιμά κάθε χρόνο το μικρό εκκλησάκι. (video)

Πάρος – Κατερίνα Μονογυιού: Στην Παναγία Εκατονταπυλιανή εκπροσωπώντας τη Βουλή των Ελλήνων

Με κατάνυξη και συγκίνηση στους λαμπρούς εορτασμούς της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Πάρο.

Η Νάξος τιμά τον Ιάκωβο Καμπανέλλη μέσα από τη ματιά του Μανόλη Σέργη

Παρουσίαση του βιβλίου Μελέτες Ναξιακής Λαογραφίας τ. Ε΄ – Μια γέφυρα ανάμεσα στη θεατρική δημιουργία και τη λαογραφία.

Κωμιακή: Φωτιά δίπλα στο Δημοτικό Σχολείο σβήστηκε άμεσα

Η γρήγορη επέμβαση κατοίκων και Πυροσβεστικής απέτρεψε τραγωδία ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου.

Νάξος: Διάσωση δύο ηλικιωμένων κολυμβητών στον Άγιο Γεώργιο με πρωταγωνιστή τον Lennart Neubauer

Ο πρωταθλητής του windsurfing εντόπισε και κράτησε στην επιφάνεια δύο ηλικιωμένους που είχαν παρασυρθεί από ρεύματα και κύματα – Κίνδυνος στην περιοχή του «Πορτοκάλι».

Κυκλοφοριακό χάος στο Χαλκί Νάξου: Εικόνες αγανάκτησης και πλήγμα στον τουρισμό

Ακινητοποιημένα αυτοκίνητα, εγκλωβισμένοι οδηγοί και επισκέπτες – Ζητούνται λύσεις για υποδομές και συγκοινωνία στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων

Ένταση στο λιμάνι του Πειραιά: Επιβάτες για Νάξο ανέβηκαν στον καταπέλτη μετά από νέα ακύρωση δρομολογίου

Πάνω από 100 ταξιδιώτες αντέδρασαν έντονα μετά την αιφνιδιαστική ενημέρωση ότι δεν θα ταξιδέψουν ούτε σήμερα, παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις της εταιρείας.

Πολυχρόνης Ραπτάκης, πλοίαρχος “Blue Star Naxos”: «Στην ακτοπλοΐα είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με το εξωτερικό» (video)

Τι λέει για τις ελλείψεις στις υποδομές, τις “ουρές” στα λιμάνια και τη βοήθεια του Blue Star Delos σε ιστιοπλοϊκό με Γάλλους τουρίστες (video)

Νάξος: Χάος στο λιμάνι μετά το απαγορευτικό – Οι λιμενικοί κράτησαν την τάξη

Μέρα-ρεκόρ με 5.000 επιβάτες και 1.000 οχήματα σε λίγες ώρες, αλλά το Λιμενικό Σώμα διασφάλισε ομαλή αποβίβαση και επιβίβαση παρά τις ελλείψεις υποδομών.

Τραγωδία στη Σαντορίνη: 45χρονος από τη Μεσοποταμία Καστοριάς βρέθηκε νεκρός σε πισίνα ξενοδοχείου

Ο άνδρας εργαζόταν εποχικά στο νησί – Οι αρχές ερευνούν τις συνθήκες του δυστυχήματος.

Χρήστος Σπανός: «Προσπαθώ να χτίσω μια γέφυρα επικοινωνίας με τη Νάξο» (video)

Ο γνωστός ηθοποιός βρέθηκε στο νησί για τη συναυλία της κόρης του Μαρίνας Σπανού, μιλά για τη δουλειά του, τις συνεργασίες του και την καταγωγή του από τον Κυνίδαρο (video)

Ρεκόρ αφίξεων τον Ιούλιο στη Νάξο: +7,2% οι επιβάτες – Στο «κόκκινο» το λιμάνι και οι υποδομές

Τα στοιχεία του Λιμεναρχείου δείχνουν νέα άνοδο στην επιβατική και οδική κίνηση, αλλά και αυξανόμενη πίεση σε λιμάνι και οδικό δίκτυο, επηρεάζοντας την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών.

Νάξος – Ταυτόχρονη άφιξη Blue Star Naxos και Blue Star Delos έφερε χιλιάδες επιβάτες και οχήματα (video)

Εντυπωσιακοί ελιγμοί, ασφυκτική κίνηση και δοκιμασία για τις υποδομές – Σε πλήρη εγρήγορση το Λιμεναρχείο Νάξου και η Δημοτική Αστυνομία. (video)

Εκτακτο: Φωτιά στον ΧΥΤΑ της Νάξου

Λίγο μετά τις 4 το απόγευμα ενημέρωση για φωτιά στο ΧΥΤΑ της Νάξου