Ο σπουδαίος Νίκος Καζαντζάκης εξήντα χρόνια μετά το θάνατό του μιλάει αποκλειστικά στον Μένιο Σακελλαρόπουλο, ευχαριστεί τους εκατοντάδες που του έστειλαν φέτος ευχές για τη γιορτή του και μαθαίνει από πρώτο χέρι τα νέα τόσο για την ταινία που κυκλοφόρησε όσο και για το facebook
Μια παιχνιδιάρικη ηλιαχτίδα, απ’ αυτές τις ατίθασες, τρύπωσε από τη γρίλια του παράθυρού του και τον έκανε να μορφάσει. Διόρθωσε με μια κουρασμένη κίνηση τα γυαλιά του και έστρωσε τα πυκνά φρύδια του, την ώρα που ρούφηξε τον καπνό του, ένα περίεργο μείγμα πικραμύγδαλου αγορασμένο από τη Βιέννη.
Του Μένιου Σακελλαρόπουλου (www.oneman.gr)
Έριξε μια γρήγορη ματιά, μάλλον απελπισμένη, σε ένα χαρτί που είχε μπροστά του. “Ορνιθοσκαλίσματα”, είπε για τα ίδια του τα γράμματα, παρότι απέπνεαν μια καλλιτεχνία. Ξαναδιάβασε την αποτυπωμένη στο χαρτί σκέψη του, τρεις ξεχωριστές αράδες:
“Δεν ελπίζω τίποτα
Δε φοβάμαι τίποτα
Είμαι λέφτερος”
Ο ‘τελευταίος πειρασμός’ στο κεφάλι του τον έκανε να δυσπιστήσει μπροστά στις ίδιες του τις σκέψεις. “Δεν φοβάμαι τίποτα; Όχι δα. Φοβάμαι λοιπόν ότι θα μας πάρουν όλους αιχμάλωτους! Και μ’ αυτά που συμβαίνουν, δικαίως δεν ελπίζω τίποτα. Είναι εντελώς μάταιο! Όσο για το λέφτερος; Δεν θα το λεγα. Σκλάβος του μέλλοντος!”
Ένιωθε τρομερή απελπισία παρότι είχε κάνει τόση ‘Ασκητική’, κι αισθανόταν να ξανασταυρώνεται με τα όσα μάθαινε. Αυτοί δεν ήταν ‘φτωχούληδες’ του Θεού, πτωχοί τω πνεύματι ήταν, ικανοί να τον κάνουν να αγκαλιάσει τον όφι και να τσακίσει τον κρίνο. Είχε δικαίωμα για ένα μόνο τηλεφώνημα και προτίμησε να το κάνει στον Νίκο Σμαραγδή, τον άνθρωπο που τον έκανε έγχρωμη ταινία 122 λεπτών.
– “Γιάννη… Ο Νίκος είμαι”
– “Ποιος Νίκος;”
– “Ο Καζαντζάκης”
Ο σκηνοθέτης κόντεψε να λιποθυμήσει!
– “Ποιος;”
Τη θυμόταν καλά τη φωνή του, την είχε σπουδάσει ατέλειωτες ώρες πριν κάνει την ταινία. Δεν είχε λοιπόν αμφιβολίες.
– “Δεν… δεν… Μα δεν…”
– “Εγώ είμαι Γιάννη! Ο Νίκος του Μιχάλη και της Μαρίας. Αλλά δεν έχω πολύ χρόνο. Ελάχιστο για την ακρίβεια. Θέλω να μου πεις αν ισχύει κάτι που έμαθα ότι έγινε εκεί σε σας σχετικά με μένα”
– “Νίκο!”, είπε με τρεμάμενη φωνή!
– “Όντως έγινε! Η ταινία σου σαρώνει! Όλοι σε αγαπάνε και όλοι σε θυμούνται ακόμα και σήμερα. Εξήντα χρόνια από…”
– “Ναι, από το θάνατό μου! Πες το, μη φοβάσαι, είναι η αλήθεια, αυτήν που δεν μπορεί να προσβάλει μήτε παπάς μήτε επίσκοπος… Αλλά άλλο ρώτησα. Για τη… γιορτή μου, προχτές, την Τετάρτη…”
– “Ποια;”
– “Τη γιορτή μου… Την υποτιθέμενη τέλος πάντων…”
– “Ξέρεις, εγώ δεν…”
– “Γιάννη βιάζομαι, δεν έχω χρόνο…”
– “Εντάξει, να σου δώσω τότε γρήγορα έναν από τα παιδιά που χειρίζονται τη σελίδα στο Facebook. Ξέρει…”
– “Το ποιο;”
– “Facebook. Είναι κάτι που δεν πρόλαβες, έφυγες βιαστικά ανήμερα του Αγίου Δημητρίου, το 1957, στο Φράιμπουργκ…”
– “Ξέρω τι έγινε. Το άλλο δεν ξέρω… Το κάτι… book!”
Ο άνθρωπος του εξήγησε πολύ βιαστικά. Ότι μερικές εκατοντάδες Έλληνες μπήκαν σ’ αυτό το Facebook και του ευχήθηκαν χρόνια πολλά! Κάποιοι απ’ αυτούς, εκτός από τις ευχές για τ’ Αι Νικόλα, προχώρησαν και παρακάτω:
Να είστε γερός να γράφετε αριστουργήματα! Χρόνια πολλά λοιπόν, με υγεία και χαρές και επιτυχίες
Ο Καζαντζάκης πάγωσε! Κομμάτι της θεωρίας του –αυτό το περίφημο ‘Δεν φοβάμαι τίποτα’- κατέρρεε με πάταγο! Φοβόταν και παραφοβόταν, και ναι, δεν ήλπιζε τίποτα. Ούτε σ’ αυτή ούτε στην άλλη ζωή.
Ένα από τα παιδιά της σελίδας προσπάθησε να του εξηγήσει:
– “Κάναμε ειδική ανάρτηση που…”
– “Ανάρτηση;”
– “Ναι, πώς να το πω; Δημόσια κοινοποίηση, δημοσίευση”
– “Ότι;”
– “Σας τη διαβάζω επακριβώς. ‘Καλοί μας φίλοι όλοι θα γνωρίζετε πια ότι ο αγαπημένος μας Νίκος Καζαντζάκης δεν ζει πια και ο ρόλος της σελίδας μας είναι απλώς να τιμήσει το έργο του. Πάντως ευχαριστούμε για τα χρόνια πολλά που στέλνετε, το λαμβάνουμε σαν να εύχεστε στη σελίδα μας χρόνια πολλά’. Αυτό ανεβάσαμε”
– “Χρόνια πολλά πού παιδί μου; Στον άλλο κόσμο;”
Το παιδί δεν πρόλαβε να απαντήσει. Ένα παρατεταμένο ‘του,του, του’ και μάλιστα με μεταλλικό ήχο, έδειξε το τέλος της συνομιλίας. Ο διαχειριστής έπιασε τα μαλλιά του, σοκαρισμένος από το όλο θέμα. Ποια μαλλιά του όμως; Κάποια έμειναν στα δάχτυλά του, τα υπόλοιπα είχαν πέσει στο πάτωμα. Εκατοντάδες συμπατριώτες μας λοιπόν –σε τούτο τον κόσμο έτσι;- εύχονταν χρόνια πολλά στον Νίκο Καζαντζάκη. ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ! Ευτυχώς ήταν μεμονωμένες ευχές, μόνο για τον Καζαντζάκη. Δεν τον ‘πακετάρισαν’ με καμιά δεκαπενταριά άλλους Νικολήδες. Να πουν δηλαδή χρόνια πολλά στον Νίκο Καζαντζάκη, τον Νίκο Αναστόπουλο, τον Νίκο Πορτοκάλογλου, τον Νίκο Χατζηνικολάου, τον Νίκο Γκάλη και κάμποσους ακόμα.
Σε τι να ελπίζει ο άνθρωπος; ΣΕ ΤΙΠΟΤΑ! Και τι να μη φοβάται; Μ’ αυτό και μόνο, φοβάται πολύ. Ότι θα μας πάρουν όλους αιχμάλωτους και θα μας οδηγήσουν στα ορυχεία του Αλέξη Ζορμπά εφόρου ζωής. Αυτοί που έσπευσαν να ευχηθούν -όπως σπεύδουν να σχολιάσουν καθημερινά τα πάντα, επί παντός επιστητού- είναι διπλανοί μας άνθρωποι, κινούνται όπου όλοι οι άλλοι, και, κυρίως, ψηφίζουν.
Πόσο σκληρός θα ήταν ο νομοθέτης αν αποφάσιζε την εξορία τους σε κάποια νησί εφόρου ζωής, με ρητή απαγόρευση να μην τεκνοποιήσουν; Υπερβολή; Μπορεί. Αλλά όλα τα άλλα τι είναι; Νορμάλ; Γιατί μέρες που είναι -πονηρές μέρες- μπορεί να απαιτήσει κι ο…Θόδωρος Κολοκοτρώνης (αυτουνού πέρασε η γιορτή του και δεν πρόλαβε τις ευχές), να μιλήσει απευθείας με τον Ερντογάν, που ήρθε μια βόλτα στα μέρη μας. Να του εξηγήσει δηλαδή κάποια πράγματα που μπορεί να μη θυμάται.
Ανοίξαμε φάμπρικα και σε δύσκολες μέρες, με μαζεμένες γιορτές. Γιατί θα περιμένουν ευχές ο Μανόλης Ανδρόνικος, ο Χρήστος Λαμπράκης, ο Βασίλης Αυλωνίτης, μήπως και ο Ιωάννης Μεταξάς; Δεν ξέρω αν θα το ενέκρινε ο Νίκος Καζαντζάκης, αλλά Ιησούς Χριστός νικάει κι όλα τα κακά σκορπάει. Και μπορεί να έρχονται Χριστούγεννα, αλλά μήπως να ψάλουμε όλοι μαζί το ‘Τῇ ὑπερμάχῷ στρατηγῷ τὰ νικητήρια’; Μήπως