Στο Αιγαίο έχουμε επτά περιοχές όπου φιλοξενούνται μαυροπετρίτες, ένα είδος πουλιού που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και μάλιστα οι Μικρές Κυκλάδες κάλλιστα θα μπορούσαν να έχουν και ρόλο .. πρωτεύουσας
Οι μικροί Μαυροπετρίτες του Αιγαίου προετοιμάζονται για το πρώτο τους μεγάλο ταξίδι. Έφτασαν την άνοιξη, βρήκαν τη φωλιά τους και το ταίρι τους, γέννησαν τα αυγά τους αργά το καλοκαίρι, και τώρα, κυνηγώντας μεταναστευτικά μικρόπουλα, τρέφουν κατάλληλα τους νεοσσούς τους, ώστε να τους προετοιμάσουν για τις ατέλειωτες ώρες πτήσης προς τον νότο.
Τα μικρά, περιμένοντας υπομονετικά το φαγητό τους στις φωλιές, μεγαλώνουν μέρα με τη μέρα μέχρι να είναι έτοιμα να ανοίξουν –κυριολεκτικά- τα φτερά τους για το πρώτο τους μεγάλο ταξίδι με προορισμό τη Μαδαγασκάρη.
Ο Μαυροπετρίτης, το «γεράκι του Αιγαίου», αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα είδη πουλιών της Ελλάδας καθώς στη χώρα μας και, συγκεκριμένα, στα νησιά και τις νησίδες του Αιγαίου φιλοξενείται περισσότερο από το 85% του συνολικού αναπαραγωγικού πληθυσμού του είδους παγκοσμίως.
Στην περιοχή Natura 2000 των Μικρών Κυκλάδων – που αποτελεί σημαντική περιοχή για αναπαραγόμενα θαλασσοπούλια και αρπακτικά καθώς και για είδη των απόκρημνων βραχωδών ακτών – φωλιάζουν περίπου 160 ζευγάρια Μαυροπετρίτη. Και στην προστατευόμενη περιοχή Καρπάθου – Σαρίας φιλοξενεί γύρω στα 250 ζευγάρια Μαυροπετριτών Άλλες περιοχές που θεωρούνται … φιλικές για τους μαυροπετρίτες είναι στην Τήλο και στα Αντικύθηρα όσον αφορά το Νότιο Αιγαίο…
Και βέβαια να σημειώσουμε ότι οι επτά (συν Σκύρο, Λήμνο και Διονυσάδες – Κρήτη) νησιωτικές περιοχές του Αιγαίου στις οποίες υλοποιείται το πρόγραμμα LIFE “Διαχειριστικές δράσεις για τη διευκόλυνση της προσαρμογής του Μαυροπετρίτη (Falco eleonorae) στην κλιματική αλλαγή” (LIFE ElClimA, LIFE13 NAT/GR/000909).
Οι στόχοι του προγράμματος LIFE ElClimA, συνολικής διάρκειας 4 ετών, είναι:
1. η βελτίωση της αναπαραγωγικής επιτυχίας του είδους μέσω, (α) της μείωσης των απωλειών αβγών και των επιπέδων θνησιμότητας των νεοσσών, (β) της βελτίωσης της ποιότητας και αύξησης της διαθεσιμότητας θέσεων φωλιάσματος και (γ) της βελτίωσης της ποιότητας και αύξησης της διαθεσιμότητας τροφής σε επιλεγμένες αποικίες.
2. η βελτίωση της κατάστασης διατήρησης του είδους στις περιοχές αναπαραγωγής και διαχείμασης, μέσω (α) του προσδιορισμού των περιοχών όπου το είδος τρέφεται, (β) της αξιολόγησης της ποιότητας των περιοχών αυτών και των επιπτώσεων των χρήσεων γης που απαντούν εκεί, (γ) της δημιουργίας ενός δικτύου ανταλλαγής γνώσεων και τεχνογνωσίας μεταξύ ειδικών.
Ειδικά για την περιοχή των Μικρών Κυκλάδων, οι δράσεις του προγράμματος εστιάζονται στις νησίδες της περιοχής Natura 2000, όπου οι ομάδες του προγράμματος υλοποιούν από την άνοιξη του 2016 εργασίες πεδίου. Οι δράσεις περιλαμβάνουν την κατασκευή τεχνητών φωλιών για τον Μαυροπετρίτη και την εξάλειψη των αρουραίων σε αυτές, καθώς θηρεύουν τα αυγά και τους νεοσσούς τους, ενώ παράλληλα υποβαθμίζουν γενικότερα το οικοσύστημα των νησίδων. Μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί 300 τεχνητές φωλιές, από φυσικά υλικά των νησίδων, και βρίσκεται στα τελικά στάδια ολοκλήρωσής της η εξάλειψη των αρουραίων σε νησίδες συνολικής έκτασης 160 εκταρίων, με πολλαπλά οφέλη για το οικοσύστημα της περιοχής.
Οι νησίδες των Μικρών Κυκλάδων αποτελούν μοναδικά οικοσυστήματα, η προστασία των οποίων είναι στο χέρι όλων μας. Εάν φτάσετε και εσείς σε νησίδες των Μικρών Κυκλάδων, μπορείτε να συμβάλετε σε αυτήν την προσπάθεια αρκεί να περιορίσετε την όχληση και να αποφύγετε την αθέλητη υποβάθμιση των νησίδων, που μπορεί να προκληθεί μέσω:
– Αποβίβασης στις νησίδες την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου σε σημεία όπου φωλιάζουν Μαυροπετρίτες. Πρόκειται για την πιο κρίσιμη περίοδο, καθώς τότε γεννούν τα αβγά τους και αναθρέφουν τα μικρά τους οι Μαυροπετρίτες. Ένδειξη φωλιάσματος αποτελούν πουλιά που σηκώνονται στον αέρα, καθώς προσεγγίζετε τις νησίδες.
– Αποβίβασης «λαθρεπιβάτη» αρουραίου στις νησίδες. Ελέγχετε τα σκάφη σας για πιθανή παρουσία τους σε αυτά. Η πιθανότητα αποβίβασης αυξάνεται σημαντικά τις νυχτερινές ώρες.
– Εισαγωγής ή απομάκρυνσης ζώων και φυτών από τις νησίδες.
Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Πανεπιστήμιο Πατρών, σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την εταιρεία περιβαλλοντικών συμβούλων NCC, με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πράσινου Ταμείου.
Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις και τις περιοχές υλοποίησης του προγράμματος μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www.lifefalcoeleonorae.gr, ενώ μπορείτε να παρακολουθείτε τακτικά τα νέα του προγράμματος στη σελίδα του στο facebook “LIFE ElClimA”.