Με τον χαρακτηρισμό «με αρκετή επιτυχία» ο κος Λογαράς (πρόεδρος του Δ.Σ. της «Νικάνδρης») περιγράφει την εμπειρία της ετήσιας καλοκαιρινής εκδρομής που έγινε την περασμένη Τετάρτη (02/08) στην ευρύτερη περιοχή του Σαγκρίου
Με αρκετή επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ετήσια καλοκαιρινή εκδρομή της ναξιακής πολιτιστικής εταιρείας «Νικάνδρη» την Τετάρτη 2 Αυγούστου 2017 το πρωί (μέχρι το μεσημέρι), σε βυζαντινούς ναούς της κοινότητας του Σαγκρίου και της ευρύτερης περιοχής Λαθρήνου, Αδησσαρού (αγροτικές περιοχές της κοινότητας Δαμαριώνα).
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν τους βυζαντινούς ναούς των Αγίου Γεωργίου-Νικολάου στην περιοχή Λαθρήνου, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην περιοχή Αδησσαρού και να δουν από σχετικά κοντινή απόσταση το Κάστρο του Απαλίρου καθώς και τον βυζαντινό ναό του Αγίου Νικολάου έξω από το Σαγκρί και να επισκεφτούν, επίσης, το αξιόλογο και σπουδαίο αρχιτεκτονικά Μοναστήρι του Αγίου Ελευθερίου μέσα στο χωριό Σαγκρί. Εκεί (εκτός από τον όμορφο χώρο με τις ωραίες εικόνες) είδαν και προσκύνησαν στο καθολικό (=ναό) της Μονής τη λειψανοθήκη του αείμνηστου ιερομόναχου Καλλίνικου Βαρβατάκη, ιδρυτή της ελληνικής Σχολής του Αγίου Ελευθερίου (1816-1820) και στον πλαϊνό βοηθητικό χώρο: τρεις λάρνακες κεκοιμημένων των ιστορικών οικογενειών της Νάξου Ξενάκη-Σοφικίτη. Στον πάνω όροφο του Μοναστηριού είδαν μια πολύ αξιόλογη λαογραφική έκθεση που σχηματίζεται και λειτουργεί για λίγες ημέρες κάθε χρόνο με είδη που προσφέρουν κάτοικοι ή παρεπιδημούντες καταγόμενοι από το Σαγκρί κατά τη διάρκεια ή με ευκαιρία των αξιόλογων ετήσιων εκδηλώσεων «Δημήτρια» που πραγματοποιούνται στο Σαγκρί. Επίσης στον πρώτο όροφο (που έχει εξαιρετική θέα προς τη γύρω περιοχή) υπήρχε εντός και έκθεση ζωγραφικής της κ. Μαρίας Κοτζαλά και επίσης στους τοίχους φωτογραφίες ή εικόνες (και σε τραπέζια πληροφοριακά έντυπα) των οικογενειών Ξενάκη-Σοφικίτη-Παπαβασιλείου. Στον κάτω όροφο του κτιρίου σε βοηθητικό χώρο υπήρχε και έκθεση γεωργικών εργαλείων.
Οι χώροι αυτοί του Μοναστηρίου, όμορφα ανακαινισμένοι ήδη, θα μπορούσαν και πρέπει να αποτελέσουν ένα μόνιμο λαογραφικό Μουσείο, που είναι και αίτημα των Σαγκριωτών.
Ανιχνεύοντας τον «Μυστρά» του Αιγαίου.
Ο κυριότερος στόχος της εκδρομής ήταν η επίσκεψη και γνωριμία με βυζαντινούς ναούς, ιδιαίτερης σπουδαιότητας, δηλ. η ανίχνευση του «Μυστρά» του Αιγαίου. Βυζαντινοί ναοί εξαιρετικής αρχιτεκτονικής, αλλά και με πολύ σπουδαίες, εντυπωσιακές τοιχογραφίες αποτελούν ένα τμήμα του πολιτιστικού θησαυρού που διαθέτει η Νάξος (τα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία) και πρέπει να αναδειχτεί αυτός ο θησαυρός, ώστε να συμβάλει στην έτι περαιτέρω πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη της Νάξου. «Δείγματα» του ναξιακού «Μυστρά» του Αιγαίου (και μάλιστα μερικούς αιώνες παλαιότερου του αντίστοιχου της Πελοποννήσου), ήταν οι ναοί: ο δίδυμος των Αγίων Γεωργίου και Νικολάου στου Λαθρήνου, Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην περιοχή Αδησσαρού, στη σκιά σχεδόν του Κάστρου του Απαλίρου, το οποίο αποτελεί βασικό στοιχείο κι αυτό του «Μυστρά» του Αιγαίου καθώς και ο ναός του Αγίου Νικολάου έξω από το Σαγκρί. Οι ναοί της περιοχής Σαγκρίου, Κάστρου Απαλίρου (με τα οχυρωματικά του έργα και τα υπολείμματα κατοικιών), Λαθρήνου, Αδησσαρού, Μπαούζη, Γύρουλα αποτελούν το ένα βασικό τμήμα της πλειάδας βυζαντινών ναών που αποτελούν τον «Μυστρά» του Αιγαίου.
Το άλλο βασικό τμήμα (παρόλο που βυζαντινοί ναοί υπάρχουν σε όλο το νησί της Νάξου) βρίσκεται στην Τραγαία και την ευρύτερη περιοχή της μέχρι και τη Μονή, Μονοίτσια, Τσικαλαριό, Απάνω Κάστρο. Μερικά τέτοια «δείγματα» αυτού του επίσης βασικού τμήματος του «Μυστρά» του Αιγαίου είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε, όσοι συμμετείχαμε, στην περυσινή επίσης επιτυχή εκδρομή της πολιτιστικής εταιρείας «Νικάνδρη» (στις 19 Αυγούστου 2016) και συγκεκριμένα στους βυζαντινούς ναούς: της Παναγίας της Δροσιανής (στο χωριό Μονή), του Αγίου Γεωργίου Διασορείτη και της Παναγίας της Πρωτόθρονης στο Χαλκί.
Η ανάδειξη των μνημείων της ιστορίας και του πολιτισμού της Νάξου συμβάλλει στην πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη του νησιού και αυτό αποτελεί και βασικό στόχο της εταιρείας μας και η συμπαράσταση των συμπατριωτών μας στις προσπάθειές μας, μας ενισχύει σημαντικά στο έργο μας αυτό.
Ευχαριστούμε τους συμμετέχοντες στην εκδρομή και όσους καθ’ οιονδήποτε τρόπο μας βοήθησαν στην επιτυχία της.
Γιάννης Λογαράς, φιλόλογος
Πρόεδρος του Δ.Σ. της «Νικάνδρης».